Nederlanders geven steeds minder aan goede doelen: oorzaken en impact

De trend dat Nederlanders steeds minder geld uitgeven aan goede doelen, blijkt uit diverse onderzoeken en rapportages. In het rapport “Geven in Nederland”, uitgevoerd door het Centrum voor Filantropische Studies aan de Vrije Universiteit, blijkt dat het geefbedrag in 2022 relatief minder was dan in het coronajaar 2020. Dit is een daling van 0,62 procent van het bruto binnenlands product (BBP) in 2022, in vergelijking met 0,7 procent in 2020. Het totale bedrag aan giften in Nederland bedroeg in 2022 5,3 miljard euro, een daling ten opzichte van 5,7 miljard euro in 2020. Deze daling is onder meer te wijten aan de economische situatie, zoals de hoge inflatie, gedaalde koopkracht en de onzekerheid rond de economie.

Deze trend is niet alleen te zien bij particulieren, maar ook bij bedrijven. In 2022 gaven bedrijven 1,8 miljard euro aan goede doelen, een daling ten opzichte van 2,2 miljard euro in 2020. Dit kan worden toegeschreven aan de hoge inflatie en de financiële onzekerheid die in 2022 heerste. Ook is er een daling te zien in het aandeel van bedrijven dat bijdraagt aan goededoelenorganisaties. In 2022 was dit 39 procent, terwijl het in 2020 nog 61 procent was. Dit betekent dat bedrijven in 2022 minder bereid waren om geld te schenken aan goede doelen.

Oorzaken van de daling

Er zijn meerdere oorzaken voor de afname van giften aan goede doelen. Een van de belangrijkste factoren is de ontkerkelijking van Nederland. Volgens René Bekkers, hoogleraar filantropie aan de Vrije Universiteit, geven kerkelijke mensen meer aan goede doelen. Aangezien er minder mensen actief kerkelijk zijn, neemt het geefbedrag af. Daarnaast blijven goede doelenorganisaties soms mensen niet goed bereiken, vooral mensen met niet-Nederlandse herkomst. Volgens Bekkers is er een grotere bereidheid om te doneren, maar de organisaties weten deze groep niet altijd te bereiken.

Een andere oorzaak is de economische situatie. De hoge inflatie en de gedaalde koopkracht zetten druk op het huishoudbegroting, waardoor mensen minder geld beschikbaar hebben voor donaties. Ook is er een verschuiving in het soort giften dat wordt gegeven. Volgens het onderzoek van ABN AMRO blijkt dat het aandeel van donateurs dat kleine bedragen doneert is toegenomen, terwijl het aandeel van donateurs dat meer dan 50 euro per jaar aan giften spenderen is gedaald. Dit suggereert dat mensen minder bereid zijn om grote bedragen te geven, maar wel bereid zijn om kleine bedragen te doneren.

Impact van de afname

De afname van giften aan goede doelen heeft verschillende gevolgen. Enerzijds is er een afname in de steun voor goede doelen, wat kan leiden tot tekorten in het budget en het verminderen van de impact van de organisaties. Anderzijds kan de afname ook leiden tot een afname in het maatschappelijk verantwoord ondernemen, aangezien bedrijven minder bereid zijn om bij te dragen aan goededoelen. Daarnaast is de afname van giften ook een probleem voor de economie, aangezien goede doelen een belangrijke rol spelen in de samenleving.

Beleidsmaatregelen en toekomstige ontwikkelingen

De overheid overweegt om de belastingaftrek voor donateurs af te bouwen en uiteindelijk in 2028 te halveren. Dit kan leiden tot een verdere afname van giften aan goede doelen, aangezien de fiscale aantrekkelijkheid van donaties minder wordt. Volgens Frank Aalderinks, hoofd filantropieadvies bij ABN AMRO, kan dit effect hebben op het aantal donaties en daarmee op het maatschappelijk en sociaal Nederland. Daarnaast zijn er plannen om de regels voor het gebruik van giften te veranderen, waardoor het voor bedrijven moeilijker wordt om belastingvoordeel te krijgen op hun giften.

Conclusie

De trend dat Nederlanders steeds minder geld uitgeven aan goede doelen, is een complexe situatie die verschillende factoren omvat. De ontkerkelijking, economische onzekerheid en het tekort aan bereikbaarheid van goede doelen zijn belangrijke oorzaken. De impact van deze afname is groot, aangezien goede doelen een belangrijke rol spelen in de samenleving. De overheid overweegt om de belastingaftrek voor donateurs af te bouwen, wat kan leiden tot een verdere afname van giften. Het is belangrijk dat goede doelenorganisaties zich gericht houden op nieuwe doelgroepen, zoals mensen met niet-Nederlandse herkomst, om de trend te kunnen omkeren.

Bronnen

1. Geef-gedrag Nederlanders blijft afnemen
2. Nederlanders doneren minder dan ooit
3. Nederlanders en bedrijven geven minder aan goedge doelen
4. Doneer jij aan goeie doelen? Miljoenen Nederlanders laten belastingvoordeel liggen
5. Nederlanders geven minder aan goede doelen door druk op huishoudbegroting vanwege de inflatie
6. Nederlanders geven steeds minder aan goede doelen
7. Kranten
8. Nederlanders geven weinig aan goeie doelen
9. Goede doelen steunen steeds minder populair
10. De Nederlandse vrijgevigheid is gedaald
11. Geven in Nederland 2022
12. Nederlanders geven steeds minder aan goede doelen
13. Goede doelen halen steeds minder geld op