Overlevingskansen van kinderen met kanker in Nederland: cijfers, trends en perspectieven

De afgelopen decennia zijn de overlevingskansen van kinderen met kanker in Nederland aanzienlijk gestegen. Dit blijkt uit diverse cijfers en analyses van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), de Nederlandse Kankerregistratie en andere relevante bronnen. De gegevens tonen aan dat de behandeling van kinderkanker steeds beter wordt, mede door verbeterde diagnostiek en gerichte therapieën. Dit artikel bespreekt de belangrijkste cijfers, trends en uitdagingen rond kinderkanker in Nederland.

Overlevingscijfers en ontwikkelingen

De 5-jaarsoverlevingskans van kinderen met kanker is in de afgelopen jaren sterk gestegen. Volgens de meest recente cijfers van het IKNL is de 5-jaarsoverlevingskans in 2023 opgelopen naar 84 procent. Dit is een opvallende stijging ten opzichte van 30 jaar geleden, toen de overlevingskans nog rond de 70 procent lag. In 2021 lag de 5-jaarsoverlevingskans nog op 83 procent. De stijging is vooral te danken aan betere diagnostiek, gerichte behandelingen en het verminderen van late effecten van therapieën.

De stijging van de overlevingskansen is niet gelijkmatig over alle vormen van kanker. De hoogste overlevingskansen hebben patiënten bij Hodgkinlymfoom (98 procent), retinoblastoom (96 procent) en laaggradige gliomen (96 procent). De vorm met de slechtste prognose is echter de hooggradige glioom, waarbij slechts 7 procent van de kinderen na vijf jaar nog in leven is. Andere tumoren met een minder goede prognose zijn neuroblastomen (67 procent) en medulloblastoom (69 procent).

Aantallen nieuwe gevallen en leeftijdsverdeling

In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 600 kinderen (van 0 tot 18 jaar) de diagnose kanker. Dit cijfer is stabiel gebleven sinds de jaren 2000, hoewel de incidentie in de afgelopen 35 jaar licht is gestegen. De stijging is vooral te danken aan de uitbreiding van de registratie van kinderkanker en het verbeteren van de diagnosestelling. De incidentie van kinderkanker ziet er in de loop van de tijd als volgt uit:

  • 0 tot 4 jaar: De piek in de incidentie ligt hier. Leukemie en neuroblastomen zijn de meest voorkomende vormen.
  • 5 tot 9 jaar: Hersentumoren omvatten bijna 1/3 van alle kinderkankers.
  • 10 tot 14 jaar: De incidentie neemt af, maar lymfomen en andere solide tumoren komen vaker voor.
  • 15 tot 17 jaar: Lymfomen vormen een kwart van de kankerdiagnoses.

De incidentie van kinderkanker is in de afgelopen jaren gestabiliseerd, maar het aantal nieuwe gevallen blijft rond de 600 per jaar. Het is opmerkelijk dat de incidentie van kinderkanker in de leeftijdsgroep 0 tot 4 jaar het hoogst is, terwijl de incidentie bij jongere kinderen iets afneemt.

Belangrijkste kankersoorten bij kinderen

De meest voorkomende vormen van kanker bij kinderen zijn:

  1. Leukemie: De meest voorkomende vorm van kanker bij kinderen. De 5-jaarsoverlevingskans voor kinderen met acute lymfatische leukemie (ALL) is opgelopen naar 92 procent, in vergelijking met 81 procent in de jaren 90.
  2. Hersentumoren: Deze vormen vormen een belangrijk deel van de kinderkanker, met name bij jonge kinderen.
  3. Lymfomen: Deze komen vaker voor bij oudere kinderen en tieners.
  4. Neuroblastomen: Deze vormen vormen een van de meest voorkomende vormen van kanker bij jonge kinderen.
  5. Retinoblastomen: Een zeldzame vorm van kanker, maar met een hoge overlevingskans.

De overlevingskans varieert per kankersoort, maar de meeste vormen van kinderkanker hebben een aanzienlijke verbetering in de overlevingskansen door de jaren heen.

Sterftecijfers en uitdagingen

Hoewel de overlevingskansen zijn gestegen, blijft kanker nog altijd een van de belangrijkste doodsoorzaken bij kinderen. In 2021 overleefden 60 kinderen onder de 20 jaar aan kanker. Van alle kankersoorten overlijden de meeste kinderen aan leukemie of een hersentumor. De sterftecijfers zijn echter ook gedaald door de verbeterde behandelingen.

Deze cijfers tonen aan dat er nog steeds uitdagingen zijn bij het genezen van kinderen met kanker. Hoewel de overlevingskans is gestegen, blijven er nog veel kinderen met een uiterst slechte prognose. De moeilijkste tumoren blijven over, wat aantoont dat er nog steeds veel onderzoek en innovatie nodig zijn om alle kinderen met kanker te genezen.

Onderzoek en behandeling

In Nederland wordt de zorg voor kinderen met kanker en het onderzoek naar kinderkanker sinds 2018 centraal georganiseerd in het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie in Utrecht. Het centrum werkt nauw samen met 14 ‘shared care’ ziekenhuizen, zodat kinderen onderdelen van de behandeling dichter bij huis kunnen krijgen, terwijl het complexe deel van de behandeling en de regie in het Prinses Máxima Centrum plaatsvinden.

De behandeling van kinderen met kanker is gericht op het aanpassen van de therapie aan de individuele kenmerken van de kankercellen. Dit zorgt voor een betere overlevingskans en minder late effecten. De vooruitgang is vooral te danken aan het gebruik van gerichte behandelingen, zoals de opdeling van kinderen in groepen op basis van de kenmerken van hun kankercellen.

Conclusie

De overlevingskansen van kinderen met kanker in Nederland zijn in de afgelopen decennia aanzienlijk gestegen. Dit is te danken aan betere diagnostiek, gerichte behandelingen en het verbeteren van de kwaliteit van leven. De cijfers laten zien dat de overlevingskansen van kinderen met kanker in 2023 oplopen naar 84 procent, wat een opvallende stijging is ten opzichte van 30 jaar geleden. De meeste vormen van kinderkanker hebben een hoge overlevingskans, maar er zijn nog steeds uitdagingen bij het genezen van kinderen met een slechte prognose.

Het onderzoek naar kinderkanker blijft cruciaal om de overlevingskansen verder te verhogen en de kwaliteit van leven van de overlevenden te verbeteren. De samenwerking tussen zorgprofessionals en onderzoekers is belangrijk om doorbraken te realiseren en alle kinderen met kanker te genezen.

Bronnen

  1. Kanker bij kinderen
  2. Genezingskans kinderen met kanker stijgt naar 84%
  3. Nieuwe cijfers laten zien dat overlevingskans kinderkanker hoger wordt
  4. Kanker in Nederland: incidentie en prevalentie
  5. Cijfers over kinderkanker
  6. Dagje Uit met Kinderen
  7. Overlevingskans van kinderen met kanker
  8. Overleving van kinderen met kanker verder verbeterd
  9. Kinderkanker: meest voorkomende vormen en overlevingskansen
  10. Jeugdhulp en hulp bij opvoedingsproblemen
  11. Onderzoek naar kinderkanker
  12. Overlevingscijfers van kinderen met kanker

Related Posts