Leuke activiteiten in Zuid-Holland voor gezinnen en avontuurlijke bezoekers
juli 11, 2025
Kanker bij kinderen is een zeldzaam maar ernstig probleem dat zowel voor het kind als voor de familie grote gevolgen heeft. In Nederland wordt jaarlijks ongeveer 600 kinderen tussen de 0 en 18 jaar gediagnosticeerd met kanker. Hoewel dit minder dan 1% van het totale aantal kankerdiagnoses is, is het verschil tussen kanker bij kinderen en volwassenen groot. De soorten kanker, de behandelingen en de genezingskansen zijn anders. In dit artikel worden de belangrijkste informatie over kinderkanker in Nederland gegeven, waaronder de meest voorkomende soorten, behandelingen, overlevingscijfers en de rol van organisaties die zorgen voor ondersteuning en onderzoek.
Soorten kanker bij kinderen
Kinderkanker wordt onderverdeeld in meerdere hoofdgroepen, waaronder leucemie, lymfomen, hersentumoren, neuroblastomen, retinoblastomen, niertumoren, levertumoren, bottumoren, weke delentumoren, kiemceltumoren, epitheliale tumoren en overige en niet-gespecificeerde tumoren. Van deze categorieën vallen er ongeveer 50 tumorsoorten die bij kinderen voorkomen. De meest voorkomende vormen zijn leucemie, hersentumoren, neuroblastomen, lymfomen, niertumoren en levertumoren.
In het eerste levensjaar zijn leucemie en neuroblastomen de meest voorkomende vormen van kanker. Bij jonge kinderen zijn hersentumoren vaak voorkomend, terwijl lymfomen meer voorkomen bij oudere kinderen. De verdeling van kankersoorten verandert met de leeftijd. Bijvoorbeeld, bij kinderen tot 5 jaar zijn hersentumoren veelvoorkomend, terwijl bij kinderen van 10 tot 18 jaar lymfomen en bot- en kiemceltumoren vaker voorkomen.
Behandeling en zorg
De behandeling van kinderkanker is complex en vereist een specifieke aanpak. In Nederland worden de behandelingen gecentraliseerd en uitgevoerd in het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie in Utrecht. Dit centrum werkt nauw samen met 14 ‘shared care’ ziekenhuizen in het hele land. Hierdoor kunnen kinderen gedeelten van hun behandeling dichter bij huis krijgen, terwijl het complexe deel van de behandeling en de regie in het Prinses Máxima Centrum plaatsvinden.
De behandeling van kinderkanker omvat vaak chemotherapie, bestraling en chirurgie. Daarnaast wordt er ook onderzoek gedaan naar nieuwe behandelingen, zoals protonentherapie, die gerichter kan zijn op tumoren in kwetsbare gebieden, zoals de hersenen van kinderen.
Overlevingscijfers en incidentie
De incidentie van kinderkanker is in de afgelopen jaren licht gestegen, vooral door de uitbreiding van de registratie van kinderkanker. De afgelopen 35 jaar is het aantal kinderen dat gediagnosticeerd wordt met kanker, licht gestegen. De stijging werd zichtbaar in de jaren ’90 van de vorige eeuw en heeft met name te maken met de uitbreiding van de registratie van kinderkanker. Vanaf begin 2000 zien we dat het aantal nieuwe diagnoses stabiel is.
De overlevingscijfers zijn in de afgelopen decennia sterk verbeterd. De meest recente cijfers laten zien dat 86% van de kinderen 5 jaar na diagnose nog in leven zijn. Dit is te danken aan de voortdurende verbetering van behandelingen en onderzoek. De kans op overleving is echter niet voor iedereen gelijk. 1 op de 4 patiënten overlijdt aan hun ziekte.
Onderzoek en innovatie
In Nederland wordt er actief onderzoek gedaan naar het ontstaan van kinderkanker en de ontwikkeling van nieuwe behandelingen. Het Prinses Máxima Centrum is een van de belangrijkste plekken waar dit onderzoek plaatsvindt. Er wordt onderzocht hoe het ontstaan van kanker bij kinderen kan worden begrepen, en op basis van deze kennis worden nieuwe behandelingen ontwikkeld.
Er wordt ook onderzoek gedaan naar de langetermijngevolgen van kankerbehandelingen. Hierbij gaat het om zorgen voor langdurige gezondheidseffecten, zoals nierproblemen of hartklachten. Het onderzoek naar langetermijngevolgen is van groot belang voor het verbeteren van de kwaliteit van leven van kinderen met kanker.
Ondersteuning en organisaties
Voor ouders, kinderen en familie van kinderen met kanker is er veel ondersteuning beschikbaar. Vereniging Kinderkanker Nederland is een belangrijke organisatie die zorgt voor ondersteuning, informatie en lotgenotencontact. De vereniging werkt samen met het Prinses Máxima Centrum en is mede-eigenaar en oprichter van het Prinses Máxima Centrum.
De vereniging biedt ondersteuning in de vorm van gespreksgroepen, inloopuren, familiedagen, thema-avonden, gezinsactiviteiten en kampen. Daarnaast biedt de vereniging ook telefonische hulp aan en contact via social media. Op de website van de vereniging staat veel informatie over kanker bij kinderen, waaronder informatiefolders, brochures, boeken en beeldmateriaal.
Conclusie
Kanker bij kinderen is een zeldzaam maar ernstig probleem dat zowel voor het kind als voor de familie grote gevolgen heeft. In Nederland wordt jaarlijks ongeveer 600 kinderen gediagnosticeerd met kanker. De behandelingen en genezingskansen zijn anders dan bij volwassenen, en het onderzoek is gericht op het verbeteren van de kwaliteit van leven van kinderen met kanker. Er zijn veel organisaties en initiatieven die zorgen voor ondersteuning en informatie voor ouders en kinderen.