Het jongste dorp van Nederland: een overzicht van de nieuwste ontwikkelingen

In Nederland zijn er talloze dorpen die elk hun eigen unieke sfeer en geschiedenis hebben. In dit artikel richten we ons op het jongste dorp van Nederland, waarbij we kijken naar de ontwikkelingen, de architectuur en de betekenis van dit nieuwe dorp in het landschap. Uit de bronnen blijkt dat het concept van nieuwe dorpen steeds belangrijker wordt, met name in regio’s waar sprake is van ruimtelijke uitdagingen, zoals klimaatverandering, bodemverlies en ruimtegebrek. In dit artikel zullen we een overzicht geven van het jongste dorp van Nederland, op basis van de beschikbare informatie.

Het jongste dorp van Nederland: een nieuw concept

In de bronnen wordt het jongste dorp van Nederland genoemd in het kader van diverse ontwikkelingen. In het artikel “Het jongste dorp van Nederland: een unieke woonontwikkeling” wordt gesproken over het dorp Hoef en Haag, dat in samenwerking met verschillende partijen is ontstaan. Dit dorp staat bekend om zijn bijzondere openbare ruimte, waarbij de meander als knipoog dient naar het rivierenlandschap van de Lek. Het dorp bestaat uit verschillende deelgebieden met ieder hun eigen sfeer in architectuur, wat een unieke combinatie oplevert van betaalbaarheid, snelheid en kwaliteit.

Hoef en Haag is een van de nieuwste dorpen in Nederland en is ontwikkeld door BPD | Bouwfonds Gebiedsontwikkeling, AM Gebiedsontwikkeling, Gemeente Vijfheerenlanden en LEKSTEDEwonen. Het dorp is gekenmerkt door een bijzondere openbare ruimte met veel ruimte voor marktpartijen, groen en spelen. De architectuur van het dorp is een combinatie van fabrieksmatige bouw en op maat gemaakte woningen, waardoor betaalbaarheid, snelheid en kwaliteit worden gecombineerd.

De meest recente ontwikkelingen in de Zuidplaspolder

Een ander dorp dat als een nieuw ontwikkelingsproject wordt beschouwd, is Cortelande in de gemeente Zuidplas. Het nieuwe dorp is ontstaan in het midden van de Zuidplaspolder, een voormalig groot meer dat in 1840 volledig doorgelegd werd om meer landbouwgrond beschikbaar te maken. In het kader van het Middengebied, een ontwikkelingsgebied dat ligt tussen de bestaande dorpen Zevenhuizen, Moordrecht, Moerkapelle en Nieuwerkerk aan den IJssel, is Cortelande het nieuwste dorp van de gemeente Zuidplas.

De naam Cortelande is gekozen vanwege de historische en geografische waarde. In de 13e eeuw werden op verschillende plaatsen grenspalen geslagen om de grenzen van de dorpen aan te geven. Eén van deze palen, de pael van Cortelande, werd geslagen op de kruising van de Brandingdijk, Zuideinde en Groenendijk (Nesselande). Deze paal markeerde het begin van de Zuidelijke Dwarsweg die de scheiding aangaf tussen de dorpen Nieuwerkerk aan den IJssel, Zevenhuizen en Moordrecht. De Zuidelijke Dwarsweg ligt centraal in het nieuwe dorp. Om die reden is de naam geografisch én historisch gezien zeer passend voor het nieuwe dorp: Cortelande.

De ontwikkeling van Cortelande is onderdeel van het Masterplan Middengebied Zuidplaspolder, dat in maart 2021 door de gemeenteraad is vastgesteld. In het kader van dit plan worden de ambities zoals genoemd in het Masterplan vertaald naar concrete ambities en uitgangspunten. Dit leidde tot de Nota van Uitgangspunten (NvU), die op 24 oktober 2023 is vastgesteld door de gemeenteraad. De gemeente Zuidplas is in 2004 door het Rijk benoemd als ontwikkellocatie voor woningbouw, waarbij de grote vraag naar betaalbare huur- en koophuizen centraal staat.

De bouw van nieuwe dorpen: uitdagingen en kansen

In het artikel “Het Nieuwste Dorp in de gemeente Zuidplas” wordt gesproken over het uitdagende bouwproject van het dorp, dat zich in Zuid-Holland bevindt. Het dorp is een voorbeeld van hoe er in laag Nederland toekomstbestendig gebouwd kan worden, ondanks klimaatverandering en zeespiegelstijging. Water en bodem zijn sturend voor de ligging en de toekomstige inrichting van het dorp. Hierbij is er voldoende ruimte voor water. We zorgen dat het waterpeil in sloten voldoende kan stijgen in tijden van regenval en dalen in tijden van droogte.

Deze benadering is belangrijk in het kader van duurzame ontwikkeling. In het artikel “Wonen in het Middengebied” wordt gesproken over het ontwikkelen van het Middengebied in de Zuidplaspolder, waarin innovatie op grote schaal wordt toegepast. De Zuidplaspolder is een voorloper in deze ontwikkeling, met als doel het aanbieden van een duurzame woonomgeving met optimale bereikbaarheid. De ontwikkeling van het dorp omvat ook voorzieningen zoals maatschappelijke en commerciële faciliteiten, zoals zorg en detailhandel.

De geschiedenis van het dorp

In de bronnen wordt ook gesproken over de geschiedenis van enkele van de oudere dorpen in Nederland. Oosterwijk, bijvoorbeeld, is een oud dorp dat in 1100 is ontstaan en in 1265 stadsrechten kreeg. Het heeft een compact centrum vol bezienswaardigheden, en heeft onder andere de oude heksenwaag en het Touwmuseum. Ook Middenbeemster, een van de pareltjes van Nederland, is gelegen in het Werelderfgoed Droogmakerij de Beemster. Het dorp is een typisch voorbeeld van een traditionele Nederlandse buurt, met een historisch marktplein en een charmante sfeer. Volgens de ANWB is Middenbeemster een van de mooiste dorpen van Nederland, en heeft het kans om het allermooiste dorp van Nederland te worden.

Een ander dorp dat in de bronnen genoemd wordt, is Tollebeek. Dit dorp is ontworpen door Dr.Ir. Thomas Nix uit Rotterdam. Het dorp ligt halverwege Emmeloord en Urk, en heeft een gunstige ligging ten opzichte van de randstad en de rest van Nederland. Via de A6, op 7 km afstand van Tollebeek, is men binnen 1 uur in Amsterdam. Tollebeek biedt naast vertier ook mogelijkheden tot rust. Dit mede dankzij het rijke verenigingsleven en het naar verhouding grote bos en recreatiegebied ten noordwesten van het dorp.

Het jongste dorp van Nederland in de praktijk

In het artikel “Is Blauwestad een succes of mislukking? 'Er werd een heel dorp gebouwd!'” wordt gesproken over het dorp Blauwestad, dat in 2000 groots aangekondigd werd. Het dorp is ontstaan in Oost-Groningen, met als centraal middelpunt het nieuw aan te leggen Oldambtmeer. Ondanks het feit dat het dorp ooit werd beschouwd als een nieuw begin, blijkt het dat het niet zo’n succes is geworden. De ruim duizend woningen die rondom het meer gebouwd zouden moeten worden, staan er bij lange na niet. De teller staat vooralsnog op 685 gebouwde en geplande woningen. Blauwestad telt daardoor 'slechts' 1.100 inwoners. Het merendeel daarvan is er de laatste jaren komen wonen. Jarenlang kwam het inwonertal niet boven de vierhonderd uit.

Conclusie

De ontwikkeling van nieuwe dorpen in Nederland is een belangrijk onderdeel van de ruimtelijke planning. Het jongste dorp van Nederland, Hoef en Haag, en het nieuwste dorp, Cortelande, vallen onder deze categorie. Deze dorpen vormen een unieke combinatie van architectuur, duurzaamheid en leefbaarheid. Door de samenwerking tussen verschillende partijen, zoals gemeenten, ontwikkelaars en inwoners, kunnen er op maat gemaakte woonomgevingen worden gecreëerd. De toekomst van Nederland ligt dus niet alleen in de grote steden, maar ook in de kleinere dorpen, die steeds vaker als alternatieven worden gezien voor de stadsleefwereld.

Bronnen

1. Het jongste dorp van Nederland: een unieke woonontwikkeling
2. Staphorst is de op één na jongste gemeente van ons land
3. Leeftijden in de grote steden
4. Het Nieuwste Dorp in de gemeente Zuidplas
5. Cortelande
6. Is Blauwestad een succes of mislukking? 'Er werd een heel dorp gebouwd!'
7. Tollebeek: een klein, maar krachtig dorpje
8. Het dorp Nederland