Het is nog steeds te droog in Nederland: een overzicht van de huidige situatie

De huidige situatie rond de droogte in Nederland blijft kritisch. Hoewel er in de afgelopen weken enige regenval is geweest, blijft het land onder meer vanwege het neerslagtekort en de lage grondwaterstanden in vele regio’s extreem droog. Dit artikel bevat een overzicht van de huidige situatie, de oorzaken van de droogte en maatregelen die zijn genomen om de impact van de droogte te beperken.

De huidige situatie: extreem droog in veel delen van Nederland

Volgens de laatste berichten en waarnemingen is het in Nederland nog steeds extreem droog. In veel delen van het land, met name in het westen en zuiden, is de droogte aanhoudend. De lage grondwaterstanden en het tekort aan neerslag maken dat er sprake is van een uitgesproken droogte. In sommige gebieden, zoals Delfland, wordt zelfs een sproeiverbod van kracht, omdat het grondwaterpeil zeer laag is. Dit heeft vooral invloed op de landbouw, waarbij het gebruik van water uit sloten wordt beperkt.

Deze droge situatie is niet uniek voor het huidige jaar. Volgens bronnen zoals het KNMI en het Waterschap Delfland is het in de afgelopen jaren vaker voorgekomen dat Nederland met een extreem droge zomer te maken had. De jaren 2018 en 2022 vallen op de lijst van de droogste jaren ooit. Ook in 2025 is het weer een opvallend droog jaar geweest. Hoewel de droogte van 2025 nog niet in de top vijf van de droogste jaren staat, kan het wellicht wel in de toekomst in de lijst terechtkomen, mits de droge trend zich blijft voordoen.

Oorzaken van de droogte: neerslagtekort en verdamping

Een van de belangrijkste oorzaken van de huidige droogte is het neerslagtekort. In de zomermaanden, met name in juli en augustus, is het verschil tussen verdamping en neerslag vaak groot. Dit leidt tot een neerslagtekort dat het land in de greep houdt. Volgens het KNMI is het neerslagtekort in de afgelopen jaren toegenomen, vooral als gevolg van de klimaatverandering. In 2022 was het neerslagtekort op het hoogtepunt, met een tekort van ongeveer 245 millimeter, terwijl het normale neerslagtekort in deze maand ongeveer 120 millimeter is.

Daarnaast speelt ook de verdamping een rol in de droogte. In de warme zomermaanden verdampt er meer water dan er neerslag valt. Dit leidt tot een lage grondwaterstand, vooral in gebieden die volledig afhankelijk zijn van regenwater, zoals het zuiden en oosten van Nederland. Ook in het westen van het land, waar het zoute water kan doordringen, is er sprake van verzilting door de lage waterstanden.

Maatregelen om de droogte te beheersen

Om de impact van de droogte te beperken, nemen de waterschappen en Rijkswaterstaat verschillende maatregelen. Zo wordt er op veel plekken gekeken naar de mogelijkheid om het zoetwater in het land te beheren. Hierbij wordt gebruikgemaakt van de Klimaatbestendige Wateraanvoer (KWA), die vooral in West-Nederland wordt ingezet om het zoute water te weren. Deze maatregel helpt om de waterkwaliteit te behouden en de landbouw te ondersteunen.

Daarnaast wordt er ook gekeken naar het beheer van de waterstanden in de sloten, rivieren en polders. Waterschappen zoals Delfland en Rijnland nemen maatregelen om het waterpeil in het land te handhaven. Hierbij worden bijvoorbeeld pompinstallaties ingezet om het water op peil te houden, en wordt er gekeken naar het gebruik van de grote rivieren om extra water aan te voeren.

Verder worden er ook extra inspecties uitgevoerd op dijken en kades, om scheuren en andere problemen te voorkomen. In sommige regio’s zijn er ook onttrekkingsverboden ingesteld, zodat het gebruik van water uit sloten wordt beperkt. Dit is vooral van belang in gebieden waar het grondwaterpeil extreem laag is.

Invloed op de natuur en landbouw

De droogte heeft ook invloed op de natuur en landbouw. In de landbouw is het moeilijk om voldoende grondwater te krijgen, waardoor het gebruik van water uit sloten beperkt is. Hierdoor zijn er problemen met de gewassen, vooral in gebieden die afhankelijk zijn van regenwater. Ook in de natuur is er sprake van problemen, zoals het verlies van bladeren bij beuken en berkens, wat vooral voorkomt in het westen en zuiden van het land.

De droogte heeft ook invloed op de waterkwaliteit. In bepaalde gebieden is er sprake van blauwalg en botulisme, wat het zwemwater kan beïnvloeden. Dit betekent dat er voorzichtigheid is geboden bij het zwemmen in sommige gebieden. Door het lage waterpeil is er ook sprake van een grotere kans op verzilting in West-Nederland, wat het zoute water in het land laat doordringen.

Toekomstige verwachtingen en maatregelen

De verwachting is dat de droogte in de komende weken en maanden aanhoudt. Hoewel er in de afgelopen dagen en weken wat regenval is geweest, blijft het neerslagtekort nog steeds hoog. Volgens de droogtemonitor van het KNMI en andere waterschappen is er nog steeds sprake van een uitgesproken droogte. De verwachting is dat de droogte zich nog wel even zal voordoen, vooral als de temperatuur blijft stijgen en de verdamping toe neemt.

Om de situatie te beheersen, zijn er aanvullende maatregelen nodig. Hierbij wordt gekeken naar het vasthouden van water in de grote rivieren, het gebruik van extra pompen en het beheersen van het waterpeil in de sloten en polders. Ook wordt er gekeken naar het aanpassen van het landgebruik en het ruimtelijke beleid, zodat de watervoorziening beter afgestemd kan worden op de droge periodes.

Conclusie

De huidige situatie rond de droogte in Nederland blijft kritisch. Hoewel er in de afgelopen weken en maanden wat regenval is geweest, blijft het land in veel delen extreem droog. De lage grondwaterstanden en het neerslagtekort hebben invloed op de landbouw, natuur en waterkwaliteit. De waterschappen en Rijkswaterstaat nemen maatregelen om de impact van de droogte te beperken, waaronder het inzetten van de Klimaatbestendige Wateraanvoer en het beheren van het waterpeil in de sloten en polders.

De toekomstige verwachtingen zijn dat de droogte zich nog wel even zal voordoen, vooral als de temperatuur blijft stijgen en de verdamping toe neemt. Om dit te beheersen, zijn er aanvullende maatregelen nodig, waaronder het aanpassen van het landgebruik en het ruimtelijke beleid.

Bronnen

1. NPO Radio 1 - Drie redenen waarom het zo droog is
2. NOS - Droogte houdt aan: hoe droog is het en wat merk je daarvan
3. Waterschappen.nl - Ondanks regen blijft het erg droog in Nederland
4. KNMI - Neerslagtekort / Droogte
5. Hart van Nederland - Het is nog steeds te droog in Nederland ondanks de buien
6. Delfland - Droogte-update
7. Weeronline - Dit waren de droogste jaren in Nederland
8. Rijkswaterstaat - Droogtemonitor wisselvallig weer maakt nog geen einde aan droogte
9. Baidu - Vraag over droogte
10. Weeronline - 8 juli 2025 - Droogte houdt ondanks regen aan
11. Rijkswaterstaat - Droogte en watertekorten
12. IPLO - Droogte-update ondanks neerslag blijven
13. Unie van Waterschappen - Droogteblog