IC-plekken in Nederland: Beperkte capaciteit en discussie over zorgkwaliteit

In Nederland is het aantal intensive care-bedden (IC-bedden) een belangrijk onderwerp van gesprek, vooral tijdens crises zoals de coronapandemie. De beperkte hoeveelheid IC-bedden heeft geleid tot veel discussie over de kwaliteit van de zorg, de filosofie van de medische zorg en de manier waarop landen met een grotere capaciteit omgaan met zware zieken. In dit artikel worden de beschikbare gegevens over het aantal IC-bedden in Nederland uitgebreid besproken, met aandacht voor de historische ontwikkelingen, de huidige situatie, en de discussies over het opschalen van de capaciteit.

Het aantal IC-bedden in Nederland

Volgens gegevens van het IC-register, waarin alle IC-afdelingen in Nederland zijn opgenomen, bedraagt het aantal IC-bedden in Nederland in het algemeen 1.150. Dit cijfer is echter niet gecontroleerd en kan variëren, aangezien het om een momentopname gaat. In de bron wordt aangeraden om contact op te nemen met de betreffende IC-afdeling voor de meest actuele informatie.

Tijdens de eerste coronagolf in maart 2020 is het aantal IC-bedden van 1.150 naar 1.700 verhoogd. Dit was een tijdelijke maatregel om de capaciteit aan te kunnen passen aan de stijgende vraag naar intensive care. Sindsdien is de discussie over een structuurverhoging van het aantal bedden gaan lopen, maar volgens enkele deskundigen is dat geen goed idee, omdat meer IC-capaciteit zou leiden tot een zinloze verspilling van zorggeld.

De filosofie van de Nederlandse zorg

Nederlandse IC-afdelingen worden vaak als zeer efficiënt beschouwd. Dit blijkt uit het feit dat de combinatie van een korte gemiddelde behandelduur gecombineerd met de lage sterftecijfers laat zien dat Nederlandse IC’s buitengewoon goed en efficiënt presteren. Dit is een van de kernpunten in het artikel van Medisch Contact.

In bron [1] wordt ook de filosofie van de Nederlandse zorg beschreven. De nadruk ligt op de kwaliteit van leven, en niet op het zo lang mogelijk rekken van de levensduur van iedere patiënt. Dit leidt ertoe dat artsen proberen "zinloos medisch handelen" te vermijden. Is de kans op herstel klein, dan wordt er eerder gekozen voor palliatieve zorg, dus het verlichten van pijn, op een andere locatie. Dit is een van de kernpunten in het artikel van Medisch Contact.

Vergelijking met andere landen

In veel landen wordt er anders met IC-bedden omgegaan. In Duitsland bijvoorbeeld is de filosofie dat elk iemand die een kans heeft op overleven, jong of oud, op de IC moet kunnen terechtkomen. Dit vereist echter ook genoeg bedden en medische middelen. In Nederland is de nadruk op de kwaliteit van leven, en niet op het zo lang mogelijk rekken van de levensduur van iedere patiënt, legt Marianne Brackel uit.

De rol van IC-regio’s

IC-regio’s in Nederland zijn samenwerkingsverbanden tussen intensive care-afdelingen van verschillende ziekenhuizen. Deze regio’s werken samen om de kwaliteit van de zorg te verbeteren en de capaciteit aan te passen aan de vraag. Bijvoorbeeld, IC regio Zuidwest-Nederland bestaat uit vier Brabantse ziekenhuizen: Amphia, Bravis Ziekenhuis, Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis en Jeroen Bosch Ziekenhuis. In de loop van 2020 hebben deze ziekenhuizen de herziene samenwerkingsovereenkomst opnieuw getekend waarmee de samenwerking wordt voorgezet en verder wordt geïntensiveerd.

De toekomst van de IC-capaciteit

De NS ziet in de toekomst mogelijkheden voor verschillende Sprinter-concepten in het grootstedelijk gebied. Nieuw is het lichtere Sprinterconcept NS City dat we onderzoeken. Deze lichtgewicht trein rijdt vaker per uur, kan kortere halte-afstanden bedienen en rijdt op gemengde of speciaal toegewezen infrastructuur.

De Intercity’s tussen middelgrote en kleine steden zorgen voor goede en fijnmazige verbindingen. En minstens elk half uur een snelle, directe trein naar de Randstad. Vanuit heel Nederland rijden er rechtstreekse Intercity’s naar de Randstad. Per regio bepalen we in nauwe samenspraak met overheden en reizigersorganisaties het aanbod van Intercity’s en Sprinters en eventuele aanvullende voorzieningen zodat deze nog beter aansluit op de wensen van reizigers.

Conclusie

Het aantal IC-bedden in Nederland is een belangrijk onderwerp van gesprek, vooral tijdens crises zoals de coronapandemie. De beperkte hoeveelheid IC-bedden heeft geleid tot veel discussie over de kwaliteit van de zorg, de filosofie van de medische zorg en de manier waarop landen met een grotere capaciteit omgaan met zware zieken. Nederlandse IC-afdelingen worden vaak als zeer efficiënt beschouwd, maar de discussie over het opschalen van de capaciteit gaat verder. IC-regio’s spelen een belangrijke rol bij de samenwerking tussen ziekenhuizen om de kwaliteit van de zorg te verbeteren. De toekomst van de IC-capaciteit ligt in de hand van innovatie en samenwerking.

Bronnen

1. Interrail Europa
2. IC-regio’s in kaart gebracht
3. Intercity
4. Aantal IC-plekken in Nederland
5. Lijst van Nederlandse intercitystations
6. Lijst van internationale spoorwegstations in Nederland
7. IC-regio Zuidwest-Nederland
8. IC-plekken in Nederland
9. Alles wat je moet weten over Intercity Direct in Nederland
10. Netwerk van de toekomst