Het aantal steden en dorpen in Nederland in 2021

In Nederland zijn er verschillende soorten woonplaatsen, waaronder steden, dorpen en kleinere plaatsen. Het aantal dorpen in Nederland is een veelgestelde vraag, vooral vanwege de dynamiek van de bevolkingsontwikkeling en de herstructurering van gemeenten. In dit artikel zullen we kijken naar de hoeveelheid dorpen in Nederland, welke dorpen het kleinste zijn en hoe deze in de context staan van andere woonplaatsen. De informatie is gebaseerd op gegevens uit het CBS en andere betrouwbare bronnen.

Aantal woonplaatsen in Nederland

Volgens de gegevens van het CBS zijn er op 1 januari 2021 in Nederland 2500 woonplaatsen in 352 gemeenten. Dit omvat ook steden, dorpen en kleinere plaatsen. Het exacte aantal dorpen is echter niet expliciet vermeld in de gegevens. Wel is duidelijk dat de term ‘dorp’ vaak wordt gebruikt voor kleinere, meestal landelijke woonplaatsen. De definitie van een dorp kan variëren, afhankelijk van de context, maar vaak wordt een dorp aangeduid als een kleinere, meestal agrarische gemeenschap.

Verschillen in het aantal inwoners

In Nederland zijn de kleinste dorpen (met minder dan duizend inwoners) in de jaren 2011 tot 2021 flink gekrompen. In meer dan de helft van deze kernen nam het aantal inwoners af. Ook dorpen tot 5000 inwoners kregen te maken met een krimp. Ter vergelijking: van de steden met meer dan 20.000 inwoners kromp slechts 16 procent. De oorzaak ligt vaak bij een combinatie van factoren. In kleine dorpen vertrekken meer mensen dan er nieuw bijkomen. Jongeren trekken weg voor werk of studie en keren niet altijd terug. Tegelijkertijd worden huishoudens gemiddeld kleiner, waardoor het inwonertal verder daalt. Dit heeft gevolgen voor de voorzieningen: minder inwoners betekent minder klanten voor winkels en minder kinderen voor scholen. Als die verdwijnen, wordt het dorp nog minder aantrekkelijk om in te wonen.

Groei en krimp van gemeenten

De bevolkingsontwikkeling in Nederland is niet gelijkmatig. In 2035 wordt verwacht dat het aantal inwoners met 1,3 miljoen toe zal nemen ten opzichte van begin 2022. Vooral de grote en middelgrote gemeenten zullen verder groeien, net als verschillende randgemeenten rond de grote steden. In 54 gemeenten wordt een krimp van meer dan 2,5 procent verwacht. Deze gemeenten liggen vooral in het noorden en langs de oostgrens van het land, en zullen ook sneller vergrijzen dan de grotere gemeenten.

Bevolkingsdichtheid en groei

De gemiddelde bevolkingsdichtheid in Nederland is 533 inwoners per vierkante kilometer land. De hoogste bevolkingsdichtheid vinden we in Den Haag met 6.868 inwoners per vierkante kilometer. De Waddeneilanden Schiermonnikoog en Vlieland zijn met respectievelijk 23 en 30 de minst dichtbevolkte gemeenten. Hoogste bevolkingsgroei wordt verwacht rond de grote steden. Tussen 1 januari 2018 en 1 januari 2023 is de totale Nederlandse bevolking met 3,7% gegroeid. Vooral in Flevoland en in en rondom de grotere steden in het midden van het land en Noord-Brabant liggen de meeste gemeenten met een hoge bevolkingsgroei. Waddinxveen is de snelst groeiende gemeenten. In 24 gemeenten is het aantal inwoners gekrompen. Deze gemeenten liggen vooral in Limburg, Groningen, Zeeuws-Vlaanderen en de Achterhoek.

Prognose en verwachtingen

Volgens de Regionale bevolkings- en huishoudensprognose 2022-2050 van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het CBS zal Nederland in 2035 naar verwachting 18,9 miljoen inwoners hebben, 1,3 miljoen meer dan begin 2022. De prognose voor het aantal inwoners per gemeente, provincie en COROP-gebied vallen wel binnen de berekende betrouwbaarheidsmarges. De detailinformatie (bijvoorbeeld naar leeftijdsgroep of naar huishoudens) niet. Daarom adviseren PBL en CBS om de detaillering uit deze regionale bevolkingsprognoses niet meer te gebruiken. Deze informatie is dan ook verwijderd van de PBL-websites en van StatLine. De gegevens over het totaal aantal inwoners per gemeente, provincie en COROP-gebied blijven beschikbaar.

Conclusie

In Nederland zijn er verschillende soorten woonplaatsen, waaronder steden, dorpen en kleinere plaatsen. Het aantal dorpen in Nederland is een veelgestelde vraag, vooral vanwege de dynamiek van de bevolkingsontwikkeling en de herstructurering van gemeenten. Volgens de gegevens van het CBS zijn er op 1 januari 2021 in Nederland 2500 woonplaatsen in 352 gemeenten. Dit omvat ook steden, dorpen en kleinere plaatsen. Het exacte aantal dorpen is echter niet expliciet vermeld in de gegevens. Wel is duidelijk dat de term ‘dorp’ vaak wordt gebruikt voor kleinere, meestal landelijke woonplaatsen. De definitie van een dorp kan variëren, afhankelijk van de context, maar vaak wordt een dorp aangeduid als een kleinere, meestal agrarische gemeenschap.

Bronnen

1. https://indeheiligestede.nl/blog/post/1614/het-aantal-dorpen-in-nederland-een-overzicht-op-basis-van-cijfers-en-gegevens/
2. https://www.pbl.nl/actueel/nieuws/prognose-in-2035-vooral-meer-inwoners-in-en-om-grotere-gemeenten
3. https://data.overheid.nl/dataset/15705-woonplaatsen-in-nederland-2021
4. https://allecijfers.nl/nederland/
5. https://www.cbs.nl/nl-nl/cijfers/detail/85210NED
6. https://www.metronieuws.nl/in-het-nieuws/binnenland/2025/03/meer-nederlandse-dorpen-lopen-leeg/
7. https://allecijfers.nl/ranglijst/grootste-en-kleinste-gemeenten-in-inwoners-in-nederland/
8. https://www.vzinfo.nl/bevolking/regionaal