De Kleine Gids voor de Nederlandse Sociale Zekerheid 2022: Een Overzicht van Belangrijke Regelingen en Wijzigingen
juli 11, 2025
In Nederland wonen meer dan de helft van de bevolking in steden. Dit verschijnsel is niet nieuw, maar het blijft een belangrijk onderdeel van de maatschappelijke en economische ontwikkeling. De aantrekkingskracht van steden is groot, mede door de beschikbaarheid van werk, onderwijs, gezondheidszorg en cultuur. In dit artikel zullen we het gedetailleerde bevolkingsbeeld van Nederland bekijken, met aandacht voor de steden en hun bevolkingsdichtheid. We zullen ook de trends in de bevolkingsontwikkeling in kaart brengen, zoals de groei van grote steden en het verval van sommige regio’s.
Bevolkingsdichtheid in Nederland
In Nederland is de gemiddelde bevolkingsdichtheid 533 inwoners per vierkante kilometer land. Dit is een aanzienlijk cijfer, maar het verschilt sterk per regio. De hoogste bevolkingsdichtheid vinden we in de Randstad, waar de steden Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Amsterdam zich bevinden. Den Haag heeft de hoogste bevolkingsdichtheid van alle gemeenten in Nederland, met 6.868 inwoners per vierkante kilometer. Dit is een duidelijk verschijnsel dat het verschijnsel van de stadswonen benadruit.
De bevolkingsdichtheid in Nederland is niet uniform. De steden hebben een veel hogere dichtheid dan de plattelandsgebieden. Zo is de gemiddelde bevolkingsdichtheid in de provincies Groningen, Friesland, Drenthe en Zeeland aanzienlijk lager dan in de Randstad. In de Randstad zijn grote clusters te vinden met een hoge bevolkingsdichtheid, terwijl de regio’s in het noorden en oosten van het land minder dichtbevolkt zijn.
Groei van grote steden
De groei van grote steden is duidelijk zichtbaar in de data. In 2025 telde Nederland 18.045.532 inwoners, een stijging van 17% ten opzichte van 1995. Vooral de grote steden zijn in de afgelopen jaren snel gegroeid. De stad Amsterdam telde in 2025 935.793 inwoners, wat de hoogste aantallen inwoners van alle gemeenten in Nederland betekent. Deze groei wordt vooral beïnvloed door de aantrekkingskracht van de stad, zoals werkgelegenheid, onderwijs en culturele voorzieningen.
De prognose van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) geeft aan dat de groei van de grote steden zich zal voortzetten. In 2035 wordt verwacht dat het aantal inwoners in Nederland 18,9 miljoen bedraagt, wat een toename is van 1,3 miljoen ten opzichte van 2022. Vooral de grote en middelgrote gemeenten zullen verder groeien, net als verschillende randgemeenten rond de grote steden.
De stadswonen is dus een duidelijk verschijnsel, met als gevolg dat de bevolkingsdichtheid in de steden blijft toenemen. Daarnaast blijven ook de steden buiten de Randstad groeien, zoals Eindhoven, Breda, Tilburg, Groningen, Zwolle, Arnhem en Nijmegen.
Bevolkingsgroei en krimpen
Hoewel de groei van grote steden duidelijk is, blijven sommige gemeenten krimpen. In 2035 wordt verwacht dat 54 gemeenten substantieel minder inwoners tellen dan nu. Deze gemeenten liggen vooral in het noordoosten van Groningen, Drenthe, de Achterhoek en Limburg. Deze gemeenten vergrijzen ook sterker, waardoor het aantal jongeren dat naar elders verhuist, stijgt.
De groei van de bevolking is dus niet overal hetzelfde. In de grote steden en de randgemeenten is er sprake van toename, terwijl in sommige gebieden de bevolking afneemt. Dit verschijnsel wordt ook wel de “krimpgebieden” genoemd. In deze gebieden is de bevolking ouder geworden en zijn er minder voorzieningen beschikbaar, waardoor de leefbaarheid van deze regio’s kan dalen.
Stedelijke inwoners en migratie
Een belangrijk factor in de groei van de steden is de migratie. Mensen met een herkomst buiten Nederland wonen relatief vaak in grote steden. Van de totale Nederlandse bevolking wonen 14 procent in één van de vier grote steden (Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag). Voor sommige groepen is dit percentage hoger. Zo is 51 procent van de migranten uit Suriname in één van de vier grote steden te vinden, tegenover 42 procent van de tweede generatie.
De migratie beïnvloed de bevolkingsontwikkeling in de steden. De stad heeft een aantrekkingskracht voor arbeidsmigranten, expats en internationale studenten. Deze groepen dragen bij aan de diversiteit en economische groei van de steden.
Sociale en economische impact
De groei van de steden heeft ook invloed op de sociale en economische situatie. In de steden zijn er meer werkgelegenheidsoportunities, maar ook hogere huurprijzen en verkeersproblemen. De stadswonen kan dus zowel positieve als negatieve gevolgen hebben. Daarnaast is de sociaal-economische situatie van de inwoners van de steden vaak beter dan die van de plattelandsbewoners.
De inwoners van de grote steden zijn relatief jong en groeien doordat er per saldo meer kinderen worden geboren dan er mensen overlijden. Daarnaast is de aantrekkingskracht van de stad voor immigranten groot. Dit betekent dat de steden ook in de toekomst blijven groeien.
Conclusie
De bevolkingsontwikkeling in Nederland laat zien dat de stadswonen een belangrijk verschijnsel is. De groei van de grote steden en de afname van sommige gemeenten zijn duidelijk zichtbaar in de data. De bevolkingsdichtheid in de steden is aanzienlijk hoger dan in de plattelandsgebieden. De migratie beïnvloed de bevolkingsontwikkeling, met name in de grote steden. De toekomstige groei van de steden wordt verwacht in de prognoses, terwijl sommige gemeenten krimpen. De stadswonen blijft dus een belangrijk thema in de Nederlandse maatschappij.
Bronnen
- https://allecijfers.nl/ranglijst/grootste-en-kleinste-gemeenten-in-inwonners-in-nederland/
- https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2022/48/mensen-met-herkomst-buiten-nederland-wonen-relatief-vaak-in-grote-steden
- https://npokennis.nl/longread/7754/wat-maakt-de-stad-zo-aantrekkelijk
- https://allecijfers.nl/nederland/
- https://www.pbl.nl/actueel/nieuws/prognose-in-2035-vooral-meer-inwoners-in-en-om-grotere-gemeenten
- https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/dashboard-bevolking/regionaal/inwoners
- https://www.vzinfo.nl/bevolking/regionaal