Kleurrijke plekken in Nederland: Een visuele reis door de natuur en architectuur
juli 11, 2025
In Nederland is de fiets een van de meest gebruikte verplaatsingswijzen. Het land staat bekend om zijn uitgebreide fietspadennetwerken, de hoge populariteit van het fietsen en het grote aantal fietsen dat in omloop is. De cijfers tonen aan dat er in Nederland ruim 23 miljoen fietsen zijn, wat meer is dan het aantal inwoners. Dit cijfer blijkt uit meerdere bronnen, waaronder onderzoeken van de Fietsersbond, BOVAG, RAI en andere instellingen. Het aantal fietsen is in de afgelopen jaren sterk toegenomen, met een gemiddelde toename van 350.000 exemplaren per jaar. In 2000 waren er nog ongeveer 16 miljoen fietsen, terwijl het aantal in 2021 op 23 miljoen stond. Dit betekent dat Nederland met 2,3% van de wereldwijde fietsen het land is met de hoogste concentratie fietsen per inwoner.
Aantal fietsen in Nederland
Volgens de laatste schatting van brancheverenigingen BOVAG en RAI zijn er 22,8 miljoen fietsen in Nederland. Daarmee bezit iedere Nederlander dus ruim 1,3 fiets, en dat is uniek in de wereld. 1,8 miljoen van deze fietsen zijn elektrisch ondersteund. Het aantal speed pedelecs (snelle elektrische fietsen) ligt iets boven de 14.000. In 2021 is het aantal elektrische fietsen gestegen naar 2,1 miljoen, wat een record is. De verwachting van de brancheverenigingen is dat het aantal elektrische fietsen verder zal stijgen en de verkoop van de reguliere stadsfiets verder zal afnemen.
Het gemiddelde aantal fietsen per inwoner in Nederland is 1,4, wat aanzienlijk hoger is dan in andere landen waar fietsen populair zijn. In Denemarken zijn er 0,8 fietsen per persoon, in Japan 0,6 en in België 0,5. Dit cijfer laat zien dat Nederland niet alleen het land met de meeste fietsen is, maar ook dat de gemiddelde Nederlander meer dan één fiets bezit. Het verschijnt erop dat het aantal fietsen per inwoner in Nederland de afgelopen jaren sterk is toegenomen. Dit is onder meer te verklaren door de toenemende populariteit van elektrische fietsen, die in 2021 ongeveer 3 miljoen stuks bedroegen, wat 13% van het totale aantal fietsen in Nederland vertegenwoordigt. De groei van het aantal elektrische fietsen is een van de belangrijkste trends in de afgelopen jaren.
Fietspadennetwerk en gebruik
Nederland staat bekend om zijn uitgebreide fietspadennetwerken. Er zijn in totaal ongeveer 37.000 kilometer aan fietspaden in Nederland, wat meer dan de eerdere schatting van 29.000 kilometer van de Fietsersbond in 2009 is. Het land streeft ernaar om het fietspadennetwerk verder uit te breiden en te verbeteren, met als doel het gebruik van de fiets te stimuleren. Daarnaast delen fietsers en automobilisten ook nog ongeveer 55.000 kilometer aan wegdek. Ondanks de omvang van het fietspadennetwerk blijft de Nederlandse overheid streven naar het stimuleren van het gebruik van de fiets. Het doel is om het aantal gefietste kilometers per jaar binnen 10 jaar tijd met 20% te laten toenemen. Dit wordt onder andere gestimuleerd door de toenemende beschikbaarheid van OV-fietsen en belastingkortingen voor fietsen van de zaak.
Het aantal fietsen in Nederland is de afgelopen jaren gemiddeld met 350.000 exemplaren per jaar toegenomen. In 2020 was het totale fietsgebruik in Nederland met 13% gedaald ten opzichte van 2019, tot gemiddeld 966 kilometer per persoon van 12 jaar of ouder. Dit was onder meer het gevolg van de coronamaatregelen, waardoor het woon-werkverkeer en het gebruik van de fiets voor winkelbezoek en uitgaan afnam. Het recreatieve fietsgebruik steeg echter met ruim 18% ten opzichte van 2019. In sommige steden, zoals Noord-Holland, steeg het recreatieve fietsgebruik met bijna 61% in 2020. Dit laat zien dat de fiets ook in tijden van lockdown en beperkingen een belangrijk onderdeel blijft van de Nederlandse mobiliteitscultuur.
Fietsgebruik en verkeer
In 2023 was de fiets met 27 procent van alle verplaatsingen, na de auto (als bestuurder en passagier) de meest gebruikte vervoerwijze. Een inwoner van Nederland van 6 jaar of ouder verplaatste zich dat jaar gemiddeld 266 keer met de fiets. Over het hele jaar fietste een persoon gemiddeld 1065 kilometer en deed daar 96 uur over. Daarmee was de fiets goed voor 9 procent van alle reizigerskilometers en 22 procent van de totale reisduur van Nederlanders binnen de landsgrenzen.
Fietsen naar reismotief 70 procent van alle fietsverplaatsingen was korter dan 3,7 kilometer. Het vaakst – meer dan 4 op de 10 keer (44 procent) – werd op de fiets gestapt om boodschappen te doen en te winkelen, en voor uitgaan, sport en hobby. Ook het grootste deel van de kilometers op de fiets (40 procent) werd afgelegd om te toeren en te wandelen en voor het doel uitgaan, sport en hobby. De meeste tijd werd op de fiets doorgebracht voor recreatieve doeleinden zoals toeren en wandelen en uitgaan, sport en hobby. Van de bijna 16 minuten fietsen op een dag werd bijna de helft van de tijd (46 procent) besteed aan een recreatief doel.
Fietsen en veiligheid
Het aantal fietsongelukken dat jaarlijks gebeurt, is moeilijk te bepalen. Niet alle ongelukken worden namelijk geregistreerd. We weten dat er in 2023 270 fietsers om het leven kwamen in het verkeer. Het aantal fietsers dat ernstig gewond wordt door de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid geschat op zo’n 10.000 per jaar, de helft van het totaal aantal verkeersgewonden.
De gemiddelde snelheid van fietsers in de Nationale Fiets Telweek lag in 2016 op 15,8 kilometer per uur. In de grote steden wordt langzamer gefietst dan daarbuiten, vooral in Amsterdam (14,4 km/h) en Utrecht (14,7 km/h). Er zijn ook verschillen per provincie. In Fryslân fietsen mensen met 15,1 km/h het langzaamst, in Zeeland met 16,6 km/h het snelst.
Fietsen en stadsontwikkeling
In de stad Utrecht zijn de drukste fietspaden te vinden, zoals de Smakkelaarsveld, Vredenburg, Jaarbeursplein, De Ruiterkade, Weesperzijde, Grote Markt, en Van Diemerbroeckstraat. Deze paden zijn vaak het meest gebruikt door fietser, vooral in de ochtendspits en op werkdagen. In Amsterdam zijn er ongeveer 900.000 fietsen, wat meer is dan het aantal inwoners van de stad. In de regio's met veel grote steden zijn er over het algemeen meer fietsen te vinden dan in dunner bevolkte gebieden.
Fietsen en economie
De fiets is in Nederland een van de belangrijkste vervoermiddelen. In 2021 was de fiets de tweede meest gebruikte vervoerwijze, na de auto. Het gebruik van de fiets is vooral gericht op korte afstanden. Volgens gegevens van het CBS is het fietsgebruik bij afstanden van maximaal 7,5 kilometer het hoogst. In gemeenten in Midden- en Noord-Nederland is het percentage fietsgebruik groter dan 45%, terwijl het in het zuiden van Nederland lager is, met gemiddeld minder dan 35%.
De omzet in de fietsbranche stijgt volgens de cijfers van BOVAG en RAI. De reden voor de omzetstijging is een percentuele toename van de verkoop van nieuwe fietsen en daarnaast stijgt het gebruik van elektrische fietsen. Daarnaast neemt het gemiddelde aankoopbedrag per gekochte fiets ook sterk toe. Waar in 2008 gemiddeld €728,- euro werd uitgegeven aan een nieuwe fiets is dit gestegen naar €1207,- in 2019. Mogelijk is de oorzaak hiervan het toenemende aantal elektrische fietsen, die een hogere aanschafwaarde hebben tegenover de reguliere stadsfiets.
Fietsen en duurzaamheid
De gemiddelde levensduur van een fiets bedraagt ca. 13 jaar. Dit betekent dat Nederland alleen al voor de vervangingsmarkt goed is voor meer dan 1 miljoen fietsen per jaar. Fietsmodellen 33% van de in Nederland geproduceerde fietsen betreft de traditionele stadsfiets, ook wel city bike genoemd. In de afgelopen jaren zijn er vele nieuwe modellen aan het fietsassortiment toegevoegd. Aanleiding hiertoe was de introductie van de populaire mountainbike (MTB) in het midden van de jaren tachtig. Daarna kwamen al snel diverse andere nieuwe modellen fietsen. Naast de MTB kwam de ATB, een van de mountainbike afgeleide fiets die uitstekend geschikt is voor het sportieve fietsen op asfalt. Als gevolg van deze productontwikkeling heeft de moderne stadsfiets, naast technische verbeteringen, ook qua ontwerp een betere aansluiting gevonden bij de wensen van de consument. Populair bij jongeren zijn op dit moment de moderne ‘klassieke’ transportfietsen die ook steeds meer in E-bike uitvoering beschikbaar zijn.
Conclusie
In Nederland is de fiets een van de meest gebruikte verplaatsingswijzen. Het land staat bekend om zijn uitgebreide fietspadennetwerken, de hoge populariteit van het fietsen en het grote aantal fietsen dat in omloop is. De cijfers tonen aan dat er in Nederland ruim 23 miljoen fietsen zijn, wat meer is dan het aantal inwoners. Dit cijfer blijkt uit meerdere bronnen, waaronder onderzoeken van de Fietsersbond, BOVAG, RAI en andere instellingen. Het aantal fietsen is in de afgelopen jaren sterk toegenomen, met een gemiddelde toename van 350.000 exemplaren per jaar. In 2000 waren er nog ongeveer 16 miljoen fietsen, terwijl het aantal in 2021 op 23 miljoen stond. Dit betekent dat Nederland met 2,3% van de wereldwijde fietsen het land is met de hoogste concentratie fietsen per inwoner.