Het aantal dorpen en steden in Nederland: een overzicht gebaseerd op betrouwbare cijfers

In Nederland zijn er verschillende soorten woonplaatsen, waaronder steden, dorpen, en kleinere plaatsen. Het aantal dorpen en steden is een veelgestelde vraag, vooral vanwege de dynamiek van de bevolkingsontwikkeling en de herstructurering van gemeenten. In dit artikel zullen we kijken naar het aantal dorpen en steden in Nederland, welke dorpen het kleinste zijn en hoe deze in de context staan van andere woonplaatsen. De informatie is gebaseerd op gegevens uit het CBS en andere betrouwbare bronnen.

Aantal woonplaatsen in Nederland

Uit de bronnen blijkt dat Nederland op 1 januari 2024 in totaal 2501 woonplaatsen telt, verdeeld over 342 gemeenten. Deze informatie komt uit de BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen), een register dat de woonplaatsen en adressen in Nederland bijhoudt. De gegevens zijn op 1 januari 2024 vastgesteld, en de lijst bevat informatie over de namen van de woonplaatsen, de gemeenten, de provincies en de landsdelen waar ze bij horen.

De termen ‘stad’ en ‘dorp’ worden vaak door elkaar gebruikt, en het verschil is vaak niet duidelijk. In de praktijk is het verschil tussen een stad en een dorp vaak niet duidelijk. De bevolkingsgrootte is vaak niet het enige criterium. Er zijn namelijk steden met minder dan 25.000 inwoners, die toch als stad worden aangeduid. Een dorp kan ook groter zijn dan een stad, maar wordt toch als dorp beschouwd. De termen worden vaak bepaald door het gevoel van de inwoners. Zo is het in de gemeente Dronten dat de kern Dronten niet als stad wordt aangeduid, hoewel het groter is dan veel andere dorpen. Dit toont aan dat het verschil tussen stad en dorp meer bepaald wordt door culturele en emotionele factoren dan door wettelijke criteria.

Aantal steden in Nederland

Uit de bronnen blijkt dat Nederland 165 steden telt. Deze lijst bevat namen zoals Arnhem, Assen, 's-Gravenhage, Groningen, Haarlem, 's-Hertogenbosch, Leeuwarden, Lelystad, Maastricht, Middelburg, Utrecht en Zwolle. Deze steden zijn geregistreerd op basis van de BAG-gegevens van 2024.

De term stad wordt vaak gezien als een grotere woonplaats, met een eigen bestuur, een station, ziekenhuizen en andere voorzieningen. Echter, er zijn ook plaatsen die voldoen aan deze criteria, maar toch als dorp worden beschouwd. Bijvoorbeeld het Gelderse Wijchen, dat voldoet aan de voorwaarden van een stad, maar toch als dorp wordt gezien. Ook het Noord-Brabantse Gemert wordt vaak als ‘verstedelijkt dorp’ aangeduid.

Aantal dorpen in Nederland

Wat betreft dorpen en andere kleinere woonplaatsen, is het lastiger om een duidelijk overzicht te geven. Er zijn namelijk geen officiële cijfers voor het aantal dorpen. De term dorp wordt vaak gebruikt voor kleinere plaatsen die geen stadsrechten hebben en niet als stad worden beschouwd. Echter, de grens is vaak onduidelijk. Zo is het in de gemeente Ede dat er discussies zijn over of het een stad of een dorp is, ook al heeft het ruim 78.000 inwoners. Op basis van de bevolkingscijfers zou Ede een stad moeten zijn, maar het gevoel van de inwoners speelt hierbij een grote rol.

De termen worden vaak door elkaar gebruikt, en het verschil is vaak niet duidelijk. Zo is het in het Friese gebied dat plaatsen als Bartlehiem zowel een gehucht als een buurtschap kunnen worden genoemd, afhankelijk van de context. In de praktijk is het verschil tussen een stad en een dorp vaak niet duidelijk. De bevolkingsgrootte is vaak niet het enige criterium. Er zijn namelijk steden met minder dan 25.000 inwoners, die toch als stad worden aangeduid. Een dorp kan ook groter zijn dan een stad, maar wordt toch als dorp beschouwd. De termen worden vaak bepaald door het gevoel van de inwoners. Zo is het in de gemeente Dronten dat de kern Dronten niet als stad wordt aangeduid, hoewel het groter is dan veel andere dorpen. Dit toont aan dat het verschil tussen stad en dorp meer bepaald wordt door culturele en emotionele factoren dan door wettelijke criteria.

Kleine dorpen in Nederland

In Nederland zijn er verschillende kleine dorpen, waaronder het kleinste dorp van Nederland, Persingen. Hier wordt ook opgemerkt dat de aantallen dorpen in Nederland variëren, afhankelijk van de definitie. Bijvoorbeeld, het dorp ’t Woudt telt slechts 38 inwoners en wordt aangeduid als het ‘kleinste dorp van Nederland’. Dit dorp maakt deel uit van de gemeente Midden-Delfland en heeft geen eigen postcode, maar wordt toch als dorp beschouwd.

In de bron [3] wordt ook opgemerkt dat sommige dorpen, zoals ’t Woudt, geen eigen postcode hebben, maar toch als dorp worden beschouwd. Dit duidt op het feit dat de status van een dorp vaak wordt bepaald door historische en culturele factoren, in plaats van administratieve of statistische criteria.

Unieke dorpen in Nederland

Er zijn ook unieke dorpen in Nederland, waarin het begrip ‘dorp’ wordt gebruikt, ook al zijn er geen inwoners. Bijvoorbeeld het dorp Ruigoord, dat volgens de gegevens geen enkele inwoner heeft. Dit dorp, dat zich bevindt in de buurt van Amsterdam, werd in de jaren ’70 afgebroken om plaats te maken voor een industrieterrein. Later werd het echter heringericht als een kunstenaarskolonie, maar de gemeente besloot dat deel van Ruigoord mocht blijven bestaan, hoewel er geen mensen meer mochten wonen. Dit dorp is dus een uniek geval, waarin het begrip ‘dorp’ wordt gebruikt, ook al zijn er geen inwoners.

Conclusie

In Nederland zijn er verschillende soorten woonplaatsen, waaronder steden, dorpen en kleinere plaatsen. Het aantal dorpen en steden is een veelgestelde vraag, vooral vanwege de dynamiek van de bevolkingsontwikkeling en de herstructurering van gemeenten. In dit artikel zullen we kijken naar het aantal dorpen en steden in Nederland, welke dorpen het kleinste zijn en hoe deze in de context staan van andere woonplaatsen. De informatie is gebaseerd op gegevens uit het CBS en andere betrouwbare bronnen.

Bronnen

1. Aantal dorpen in Nederland: een overzicht van de gemeentelijke herindelingen
2. Ranglijst grootste en kleinste gemeenten in inwoners in Nederland
3. Hoeveel steden en dorpen telt Nederland eigelijk?
4. Bram Witvliet fietste langs alle dorpen en steden van Nederland
5. Cijfers over woonplaatsen in Nederland
6. Hoeveel steden en dorpen telt ons land eigelijk?
7. Cijfers over woonplaatsen in Nederland
8. Hoe zit het? Wat is het verschil tussen steden, dorpen, gehuchten en buurtschappen?
9. Vraag over waterleidingen en regendouche