Aandeel zakelijke overnachtingen in Nederland: Trends en ontwikkelingen

In Nederland zijn zakelijke overnachtingen een belangrijk onderdeel van de reisbranche, met name in relatie tot het bedrijfsleven, congressen en vergaderingen. De hoeveelheid zakelijke overnachtingen varieert per regio en per periode, en de trend laat zien dat de markt zich langzaam herstelt van de impact van de coronapandemie. In dit artikel zullen we de standaard van zakelijke overnachtingen in Nederland analyseren, inclusief het aandeel van deze overnachtingen in het totale aanbod, de verdeling per regio en de trends in de afgelopen jaren.

Verdeling van zakelijke overnachtingen in Nederland

In het jaar 2024 bedroeg het totale aantal zakelijke overnachtingen in Nederland ongeveer 1,53 miljoen, wat een daling is ten opzichte van 2023 (1,61 miljoen). De gemiddelde duur van een zakelijke overnachting ligt op 3,6 nachten, wat een typisch kenmerk is van internationale bezoeken. De meeste zakelijke overnachtingen worden geregistreerd in de hoofdstad, Amsterdam, met ongeveer 330.000 overnachtingen in april 2024. Dit aandeel van Amsterdam is het grootste in het land, wat vooral te maken heeft met de veelzijdige functie van de stad als congres- en vergaderlocatie.

In de regio’s Groningen, Fryslân, Drenthe en Overijssel zijn de aantallen zakelijke overnachtingen lager, maar wel met een stijgende trend. In Groningen bedroeg het aantal zakelijke overnachtingen in april 2024 ongeveer 30.000, terwijl in Fryslân en Drenthe het aantal ook rond de 30.000 lag. In Overijssel is het aantal zakelijke overnachtingen in april 2024 met 80.000 een van de hoogste in het land. In Flevoland en Gelderland zijn de aantallen lager, maar wel met een duidelijke stijging in de jaren 2022 tot 2024.

De regio’s Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht en Gelderland vormen de belangrijkste bestemmingen voor meerdaagse binnenlandse zakenreizen. In 2019 bedroeg het aantal meerdaagse binnenlandse zakenreizen in Nederland bijna 4 miljoen, waarvan 62% slechts één overnachting betreft. De meeste reizen worden gedaan in Noord-Holland (16%), gevolgd door Utrecht en Zuid-Holland met elk 15%, en Gelderland (13%).

Trends in de zakelijke reismarkt

De zakelijke reismarkt in Nederland heeft in de afgelopen jaren verschillende trends doorgemaakt. De meeste binnenlandse zakenreizen vinden plaats in de provincie Noord-Holland (16%), gevolgd door Utrecht en Zuid-Holland met elk 15%. Gelderland (13%) en Noord-Brabant (9%) vullen de top vijf van belangrijkste bestemmingsprovincies aan. De gemiddelde verblijfsduur van een binnenlandse zakenreis bedraagt 1,7 nachten, wat aangeeft dat de reizen vaak kort zijn. De meeste binnenlandse zakenreizen worden gedaan met de auto (80%), terwijl 15% met de trein wordt gereisd.

Internationaal is Nederland een belangrijk congresland, met in 2019 356 internationale congressen die 152.000 deelnemers trokken. Het land staat op de achtste plaats in de wereld, wat aantoont dat het land veel internationale bezoekers trekt. De meeste internationale bezoekers komen uit het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Buitenlandse gasten geven gemiddeld per persoon per dag 307 euro uit, wat aantoont dat deze bezoekers een hogere dagelijkse besteding hebben dan Nederlandse gasten.

Herstel van de zakelijke markt

De zakelijke markt in Nederland is in de afgelopen jaren langzaam hersteld van de impact van de coronapandemie. In 2024 is het aantal hotelgasten in Nederland gedaald, maar het aantal gasten en overnachtingen is hoger dan voor de pandemie (ongeveer +50% vergeleken met 2019). In Utrecht is het aandeel van de Nederlandse gasten gestegen van 47% in 2019 naar 57% in 2024. Het aandeel van de zakelijke overnachtingen in Utrecht daalde echter van 57% in 2019 naar 27% in 2024, wat wijst op een afname van het aandeel van zakelijke reizen in de stad.

De herstelcyclus van de zakelijke markt is trager dan het Europese gemiddelde, vooral vanwege het grote aandeel internationale bezoekers. De markt zal pas in 2026 volledig herstellen naar het niveau van 2019. Dit herstel is echter onzeker, aangezien veel zakelijke reizen mogelijk op afstand worden gedaan via videobellen, en veel evenementen zijn hybride.

Invloed op de economie

Zakelijke overnachtingen hebben een grote invloed op de economie van Nederland. In 2019 leverde de markt van meerdaagse MICE-zakenreizen 30.400 fte’s op, waarvan ruim 21.000 directe werkgelegenheid betreft. Internationale bezoekers bijdragen met 52% aan de totale werkgelegenheid, wat aantoont dat de markt een belangrijke bron is van banen in het land.

De economische impact van zakelijke overnachtingen is ook zichtbaar in regio’s als Utrecht, waar toerisme banen oplevert in de horeca, winkels en sport. In 2023 was het aantal werkzame personen in deze sectoren toegenomen met ruim 900 personen.

Samenvatting

In Nederland zijn zakelijke overnachtingen een belangrijk onderdeel van de reisbranche, met een stijgende trend in de jaren 2022 tot 2024. De meeste zakelijke overnachtingen vinden plaats in Amsterdam, gevolgd door Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland. De internationale markt blijft van groot belang, met veel bezoekers uit het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. De herstelcyclus van de zakelijke markt is trager dan het Europese gemiddelde, maar blijft een cruciale bron van banen en economische impact.

Bronnen

1. https://www.hospitality-management.nl/het-belang-van-5100000-zakelijke-overnachtingen
2. https://lokaleregelgeving.overheid.nl/CVDR225356/1
3. https://www.cbs.nl/nl-nl/cijfers/detail/82621NED
4. https://utrecht-monitor.nl/economie-inkomen/economie/toerisme
5. https://www.cbs.nl/nl-nl/cijfers/detail/84039NED
6. https://www.rob-rfv.nl/belastingtips-voor-zakelijke-overnachtingen-en-reisdagen
7. https://www.nritmedia.nl/kennisbank/44625-lang-herstel-voor-zakelijke-reismarkt/?topicsid=
8. https://www.abnamro.nl/nl/zakelijk/insights/sectoren-en-trends/stand-van-sectoren/leisure/zakelijke-hotelgast-keert-voorzichtig-terug.html