Het waait steeds harder in Nederland: Wat betekent dit voor ons binnen- en buitenspatie?

De vraag of het in Nederland steeds harder waait, is niet alleen van belang voor weerberichten, maar ook voor de inrichting van binnen- en buitenspaties. De opwarming van de aarde en de veranderingen in het klimaat hebben invloed op windpatronen, waardoor het niet alleen vaker stormen kan gebeuren, maar ook de windrichtingen en -snelheden kunnen variëren. Dit heeft gevolgen voor de bouw, het landschap en ook voor de interieurontwerp. In dit artikel bespreiden we de actuele situatie rond wind in Nederland, de oorzaken en de impact op de ruimtelijke indeling.

Wind in Nederland: een overzicht van de trends

Volgens gegevens van het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KNMI) is de windsterkte in Nederland in de afgelopen 30 jaar afgenomen. Dit blijkt uit windmetingen die vanaf vandaag zijn toegevoegd aan het KNMI klimaatdashboard. De afname in windsterkte is waarschijnlijk grotendeels een gevolg van een toename van bebouwing. Bebouwing heeft een remmende werking op de wind. Klimaatverandering door de opwarming van de aarde heeft vooralsnog weinig invloed op de windsterkte in Nederland. Dit betekent dat het niet per se harder waait, maar dat de wind in sommige gebieden minder wordt beïnvloed door obstakels.

Toch is er ook sprake van fluctuaties. In sommige jaren is de windsterkte hoger dan normaal. Zo stond de eerste helft van juni 2023 op een 37e plek in de lijst van de hardste juni’s in Nederland, en in Hoek van Holland was de gemiddelde windsnelheid 28,1 km/u, wat hoger is dan het normale gemiddelde van 23,4 km/u. In sommige kustprovincies en gebieden zoals Twente en de Achterhoek zijn de windwaarden in de afgelopen jaren opvallend geweest. In het kustgebied is de wind immers vaker en harder, vooral in de lente en herfst.

Windrichtingen en hun invloed op het landschap

De windrichting heeft invloed op het weer en daarmee ook op de ruimtelijke indeling. In Nederland komt de wind vooral uit westelijke, noordelijke en oostelijke richtingen. Westenwinden brengen in de lente en zomer frisse vochtige lucht, terwijl ze in de herfst en winter zachte vochtige lucht brengen. Oostenwinden daarentegen, die vanuit het Europese vasteland komen, zijn in de winter koud, droog en zonnig. In de zomer kan het door oostenwinden droog en zonnig weer zijn met temperaturen tot 25 tot 30 graden.

Noordenwinden brengen vochtige en koele lucht, vooral in de winter. Zuidenwinden zijn in de lente en zomer warmer en vochtiger. De windrichting bepaalt ook de temperatuur en het weerbeeld in verschillende delen van het land. In de kustprovincies is de wind vaak krachtiger en kan de windrichting variëren, wat het weer beïnvloedt.

Impact van wind op het binnen- en buitenspatie

De invloed van wind op het binnen- en buitenspatie is niet te verwaarlozen. In de bouw en interieurontwerp spelen windrichtingen en windsterktes een rol bij het kiezen van materialen, het plannen van ruimtes en het ontwerpen van schaduwgebieden. In gebieden met veel wind is het belangrijk om afbakening en bescherming te creëren, zodat mensen zich veilig en comfortabel kunnen bewegen.

In de buitenruimte kan wind invloed hebben op de keuze van planten en het ontwerpen van tuinen. Bomen en struiken die tegen de wind ingezet worden, kunnen helpen bij het afremmen van de wind en het creëren van beschermde gebieden. In de binnenruimte is het belangrijk om te rekening te houden met windstoten, vooral bij open ramen of deuren, en de invloed op het interieur. Dichte ramen, luiken en gordijnen kunnen helpen om wind en luchtstroom te beïnvloeden.

Windstoten en hun gevolgen

Windstoten zijn kortdurende rukwinden of windvlagen van minstens 50 kilometer per uur. Vanaf 75 kilometer per uur spreken we van zware windstoten en vanaf windkracht 9 spreken we van storm. Windstoten kunnen gevaarlijk zijn, vooral in de regio’s waar ze vaker voorkomen. Het KNMI waarschuwt voor zware windstoten, waarbij het gevaar op schade aan huizen, gebouwen en openbaar vervoer toeneemt.

Bij windstoten is het belangrijk om te rekening te houden met het veiligheidsadvies van het KNMI. Dit omvat het vastzetten van losse voorwerpen, het vermijden van buitenactiviteiten en het op tijd informatie te bekijken. In de binnenruimte is het belangrijk om ramen en deuren goed te sluiten en luiken vast te zetten. Ook in de buitenruimte is het belangrijk om zich te schuilen onder gebouwen of in beschermde gebieden.

Wind en klimaatverandering

De klimaatverandering speelt een rol in de veranderingen van windpatronen. Door de opwarming van de aarde ontstaan er meer storingen in de Atlantische oceaan. Deze storingen trekken over Nederland heen en kunnen zorgen voor extreem weer. Dit kan leiden tot meer stormen en onweer, wat ook invloed heeft op het ontwerp van binnen- en buitenspatie.

In de toekomst is het belangrijk om rekening te houden met de veranderingen in windpatronen en klimaatveranderingen. Dit kan invloed hebben op de keuze van materialen, de bouw en het ontwerp van ruimtes. In sommige gebieden kan het harder waaien, terwijl het in andere gebieden minder wind is. Het is daarom belangrijk om de actuele windgegevens te volgen en hier op te reageren in het ontwerp van binnen- en buitenspatie.

Conclusie

De vraag of het in Nederland steeds harder waait, hangt af van meerdere factoren. De windsterkte is in de afgelopen 30 jaar afgenomen, maar er zijn wel jaren waarin de windsterkte hoger was dan normaal. De windrichtingen en -snelheden bepalen het weer en de invloed op het landschap. In de bouw en interieurontwerp is het belangrijk om rekening te houden met windrichtingen en windstoten, zowel binnen als buiten. De klimaatverandering speelt een rol in de veranderingen van windpatronen, wat invloed heeft op het ontwerp van ruimtes. Het is belangrijk om de actuele windgegevens te volgen en hier op te reageren in het ontwerp van binnen- en buitenspatie.

Bronnen

1. https://newsroomglr.nl/2024/02/13/waait-het-nu-harder-in-nederland-dan-vroeger/
2. https://www.weeronline.nl/nieuws/waait-de-wind-uit-die-hoek
3. https://www.weer.nl/nieuws/2023/word-jij-ook-zo-gek-van-die-wind
4. https://www.jeugdzhz.nl/inkoop-2022-e-v/gecontracteerde-jeugdhulpaanbieders
5. https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentrum/waarschuwingen/windstoten
6. https://hebikwindmee.nl/waarom-waait-het-steeds-vaker-hard
7. https://www.rtl.nl/nieuws/binnenland/artikel/5506082/zijn-we-op-weg-naar-het-meest-windstille-jaar-ooit-het-uniek
8. https://www.knmi.nl/over-het-knmi/nieuws/het-waait-minder-hard-in-nederland
9. https://www.denederlandseggz.nl/samenwerkingspartners
10. https://www.sagjgz.nl/locaties-jgz/