Kapelle: Het veiligste dorp van Nederland
juli 11, 2025
De vraag of papieren kaarten steden in Nederland toeristen helpen, is inmiddels een veelbesproken onderwerp geworden. Met de toenemende populariteit van toerisme in Nederland, en het feit dat steeds meer bezoekers de landelijke attracties en historische steden bezoeken, wordt er intensief over nagedacht hoe het toeristische aanbod makkelijker toegankelijk kan worden gemaakt. Dit artikel beschouwt de huidige status van papieren en digitale kaarten, de rol van regionale en nationale toeristenkaarten en de uitdagingen die hierbij horen. Het is gebaseerd op de inzichten uit meerdere bronnen, waaronder regionale projecten, beleidsmaatregelen en de reacties van toeristen.
Regionale toeristenkaarten: een oplossing voor lokale bezoekers
Een van de belangrijkste trends in het toerisme in Nederland is de uitbreiding van regionale toeristenkaarten. Deze kaarten zijn vaak gericht op specifieke gebieden en bieden toeristen de mogelijkheid om in een bepaalde regio vrij te reizen. Een voorbeeld hiervan is de OV-ToerPas in Zuid-Limburg, die is ontwikkeld door de gemeente Gulpen-Wittem. Deze kaart, die 9,95 euro kost, biedt gratis reizen in de daluren op de bussen van Veolia. Het doel van deze kaart is vooral om het autoverkeer op de kleine weggetjes in het Heuvelland te beperken.
In de regio Rotterdam-Den Haag zijn er ook reeds toeristenkaarten in omloop. De 3 Day The Hague Travelcard biedt toegang tot de trams van HTM en de bussen van HTMbuzz, waardoor het strand in Kijkduin en toeristenattracties zoals Delft bereikbaar zijn. Het idee is om de kaart uit te breiden naar een 1, 2 of 3 dagen durende kaart voor de hele regio Rotterdam-Den Haag, waardoor de toerist ook makkelijker toegang krijgt tot andere attracties in de regio.
In de regio Amsterdam is de situatie iets complexer, aangezien meerdere vervoerders betrokken zijn bij het aanbieden van kaarten. De Amsterdam Travel Ticket (ATT) en het Amsterdam & Region Day Ticket (ARDT) zijn daarvan de belangrijkste voorbeelden. Deze kaarten zijn ontwikkeld door vervoerbedrijven zoals GVB, EBS en Connexxion, en worden vaak aangevraagd door toeristen die in de regio willen reizen. De prijs van deze kaarten is afgestemd op de behoeften van de toerist, zodat ze niet te duur zijn, maar ook niet te laag om de GVB-dagkaart te kunnen vervangen.
Nationale toeristenkaart: een uitdaging met veel potentie
Hoewel er op dit moment nog geen nationale toeristenkaart is, wordt er wel veel over gesproken. Een nationale toeristenkaart zou een oplossing kunnen bieden voor toeristen die door heel Nederland willen reizen. De Kamer heeft in het verleden al aandacht besteed aan dit idee, maar het is nog niet tot een actuele uitvoering gekomen. Het werkprogramma van het Nationaal Openbaar Vervoer Beraad (NOVB) voor 2015 bevat twee projecten die betrekking hebben op een aantrekkelijk aanbod voor toeristen. De Kamer vindt dat het te langzaam gaat, en er is een behoefte aan snelle actie.
De toekomst van een nationale toeristenkaart hangt af van meerdere factoren, waaronder de samenwerking tussen verschillende vervoerders en de mogelijkheid om een prijs te bepalen die zowel voor de toerist als voor de vervoerders aantrekkelijk is. Volgens Peter de Winter van de Stadsregio Amsterdam is de kans op een nationale kaart mogelijk, maar het is complexer dan verwacht. De betrokkenheid van meerdere vervoerders maakt het lastig om een eenduidige prijs te bepalen.
De rol van papieren kaarten in het toeristische beleid
Papieren kaarten spelen nog steeds een rol in het toeristische beleid van Nederland. Ze zijn vaak eenvoudiger in gebruik dan digitale kaarten, vooral voor ouderen en mensen die niet zo vaak online reizen. In de regio Rotterdam-Den Haag wordt er bijvoorbeeld nog steeds gewerkt aan het aanbieden van papieren kaarten, zoals de 3 Day The Hague Travelcard. Deze kaart bevat ook bijgeleverde toeristische informatie, wat het gebruik ervan voor toeristen aantrekkelijker maakt.
In de regio Amsterdam wordt er ook gewerkt aan papieren kaarten, hoewel de nadruk op digitale oplossingen ligt. De ATT en ARDT zijn namelijk voornamelijk digitale opties, maar er is ook ruimte voor papieren versies. Dit is belangrijk, aangezien niet iedereen een smartphone heeft of goed kan werken met digitale systemen.
De uitdagingen van het toeristisch aanbod
De toeristische markt in Nederland staat onder druk, zowel qua kwaliteit als qua hoeveelheid. Het aantal toeristen is in de afgelopen jaren sterk toegenomen, en dat leidt tot problemen met overbevolking, verkeersdrukte en een afname van de leefbaarheid in sommige steden. Volgens Stephen Hodes, toerisme-expert, is het niet voldoende om alleen te werken aan het verspreiden van toeristen naar andere steden. “We zijn kuddedieren. We gaan zelden buiten de gebaande paden,” zegt hij. Dit betekent dat er nog steeds veel toeristen naar Amsterdam reiken, ondanks de inspanningen van het Nederlandse Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC).
De gemeente Amsterdam ziet dit probleem ook al jaren. De stad is aan het punt gekomen waar het kantelpunt bereikt is. Mensen komen naar Amsterdam om de stad te leren kennen, niet om alleen maar met andere toeristen te lopen. En op sommige plekken is de leefbaarheid sterk achteruitgegaan. Dit betekent dat er dringend maatregelen nodig zijn om het toeristisch aanbod te balanceren met de behoeften van de inwoners.
De toekomst van toeristenkaarten
De toekomst van toeristenkaarten in Nederland ligt niet alleen in de uitbreiding van regionale kaarten, maar ook in de samenwerking tussen verschillende vervoerders. De provincie Brabant wil bijvoorbeeld een pilot starten met vervoerbedrijven zoals Arriva, Hermes en NS, en wil voortbouwen op de ervaringen met het Eindhoven Airport Ticket. Dit is een stap in de richting van een nationale toeristenkaart, hoewel het nog veel tijd kost voordat dit effectief is.
De toekomst van toeristenkaarten hangt ook af van de vraag of de overheid en de regio’s bereid zijn om te investeren in dit soort initiatieven. Er is namelijk veel werk aan de winkel, en er zijn veel factoren die hierin meespelen, waaronder de prijs, de bereikbaarheid en de kwaliteit van de dienstverlening.
Conclusie
De vraag of papieren kaarten steden in Nederland toeristen helpen, is moeilijk te beantwoorden zonder het grotere plaatje in de gaten te houden. Regionale toeristenkaarten zoals de OV-ToerPas in Zuid-Limburg en de 3 Day The Hague Travelcard in Rotterdam-Den Haag zijn al een succes. Maar ook de nationale toeristenkaart, die nog in ontwikkeling is, heeft veel potentie. De uitdagingen van overbevolking en verkeersdrukte in sommige steden tonen aan dat er dringend maatregelen nodig zijn om het toeristisch aanbod te balanceren met de behoeften van de inwoners.
De toekomst van toeristenkaarten in Nederland hangt af van de samenwerking tussen verschillende vervoerders, de bereidheid van de overheid om in te zetten op de uitbreiding van de kaarten en de kwaliteit van de dienstverlening. Het is een complexe situatie, maar er zijn genoeg opties om de toeristische markt te balanceren met de behoeften van de inwoners.
Bronnen
- Regionale toeristenkaart floreert
- Toeristische Visie ‘s-Hertogenbosch
- Toerisme in Nederland: 'We gaan maar zelden buiten de gebaande paden'
- Reizen vanuit een hoogrisicogebied naar Nederland
- Wegenkaart van Nederland en Frankrijk
- Nieuwe NS-campagne tegen overvolle treinen
- Steeds meer toeristen in Nederland: leuk, lastig