Handhaving van fietsen in Nederland: regels, procedure en juridische aspecten

In Nederland is het parkeren van fietsen onderworpen aan strikte regels. De handhaving van deze regels varieert per gemeente, maar de algemene logica is vergelijkbaar. De gemeenten zien erop toe dat fietsen op de juiste plek staan en dat de openbare ruimte netjes en overzichtelijk blijft. Dit artikel legt de regels, procedures en juridische aspecten rond fietsenhandhaving uitgebreid uit op basis van de beschikbare informatie.

Handhaving van fietsen: regels en procedures

De handhaving van fietsen in Nederland gebeurt op basis van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en andere wettelijke regels. De gemeenten hebben eigen regels opgesteld, maar er zijn wel overeenkomsten in de aanpak. De regels zijn gericht op het verhelpen van overlast, veiligheid en het behouden van een overzichtelijke openbare ruimte.

Fietslabels en tijdsduren

De gemeente kent fietsen verschillende labels toe, afhankelijk van de situatie. Deze labels bepalen hoe lang een fiets op straat mag staan en wanneer ze wordt verwijderd. Hieronder een overzicht van de verschillende labels:

• Groen label: Een fiets die buiten de stalling staat in een daarvoor aangewezen gebied. Hierbij is er 30 minuten de tijd om de fiets op de juiste plek te zetten. Als dat niet gebeurt, wordt de fiets afgevoerd naar het fietsdepot Haaglanden.
• Blauw label: Een fiets die langer dan 7 dagen achtereen in een van de fietsvoorzieningen staat. Hierbij is er 2 dagen de tijd om de fiets zelf weg te halen. Als dat niet gebeurt, wordt de fiets afgevoerd naar het fietsdepot Haaglanden.
• Paars label: Een fiets die langer dan 28 dagen in de openbare ruimte staat. Deze fietsen worden aangemerkt als achtergelaten fietsen. In de hele stad wordt gecontroleerd op achtergelaten fietsen.
• Geel label: Een fiets die duidelijk niet meer te gebruiken is. Hierbij is er 3 dagen de tijd om de fiets zelf te verwijderen. Als dat niet gebeurt, wordt de fiets afgevoerd naar het fietsdepot Haaglanden en direct vernietigd.
• Rood label: Een fiets die gevaarlijk of hinderlijk is. Deze fietsen worden direct verwijderd.

De tijdsduren variëren afhankelijk van de locatie en de situatie. In de binnenstad is het bijvoorbeeld niet langer dan 7 dagen toegestaan dat een fiets ongebruikt op straat staat. In andere gebieden is dit langer.

Verwijderen van fietsen

De handhaving gebeurt meestal via het aanbrengen van een label op de fiets. Daarop staat dat de fiets wordt verwijderd, tenzij de eigenaar de fiets voor een bepaalde datum of tijdstip verplaatst. De periode om de fiets te verplaatsen is afhankelijk van het type label.

Fietsen die worden verwijderd, worden meestal naar een fietsdepot gebracht. In Den Haag wordt dit fietsdepot Haaglanden genoemd. Daar kan de fiets binnen een periode van 2 tot 6 weken worden opgehaald. De kosten voor het ophalen van de fiets bedragen €25.

Kosten en verantwoordelijkheden

De kosten voor het ophalen van de fiets worden meestal in rekening gebracht aan de eigenaar. Daarnaast zijn er kosten voor het verwijderen van de fiets, het transporteren en het opslaan. Deze kosten worden door de gemeente in rekening gebracht aan de eigenaar van de fiets.

Soms kan het slot of een ander onderdeel van de fiets tijdens het verwijderen beschadigd raken. De gemeente vergoedt dit niet. Daarnaast zijn er kosten voor het vervoer over de tijd dat de eigenaar niet over zijn fiets kan beschikken. Ook kan er sprake zijn van kosten voor het vrij moeten nemen van werk om de fiets op te halen.

Juridische aspecten van fietsenhandhaving

De handhaving van fietsen in Nederland is onderworpen aan wettelijke regels. De Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en de Algemene Wet Bestuursrecht (Awb) vormen de basis voor de handhaving. Hierin zijn de rechten en verplichtingen van de eigenaren van fietsen, de gemeente en de handhavers geregeld.

Handhaving via bestuursdwang

Bij het verwijderen van een fiets kan sprake zijn van bestuursdwang. Dit is een besluit dat de eigenaar verplicht om de fiets te verwijderen. De kosten van het verwijderen worden in rekening gebracht aan de eigenaar.

De gemeente stelt een besluit op grond waarvan bestuursdwang wordt toegepast. Dit besluit bevat informatie over de locatie van de fiets, de datum van verwijdering, het label registratienummer, de soort voertuig en model, de kleur, merk en type, de reden van verwijdering, de datum van het besluit tot toepassing bestuursdwang, en de datum van bekendmaking van het besluit.

Bezwaar en beroep

Tegen het besluit tot toepassing van bestuursdwang kan bezwaar worden aangevraagd. Ook is er mogelijkheid tot beroep. De gemeente kan bijvoorbeeld besluiten om de fiets te verkopen, te vernietigen of om niet te geven aan een derde partij. Dit gebeurt op grond van artikel 5:30 van de Awb.

Ondersteuning en informatie

Voor informatie over het ophalen van een fiets, de kosten, en de procedures is het belangrijk om contact op te nemen met het fietsdepot. In Den Haag is dit het fietsdepot Haaglanden. Daarnaast is er informatie beschikbaar via websites zoals www.verlorenofgevonden.nl, waarin alle gevonden fietsen zijn opgenomen.

Fietspunt

Fietspunt is een organisatie die zich bezorgt om fietsen te verzamelen, te herstellen en te verkopen. In Rotterdam is Fietspunt gevestigd aan de Koperstraat 23. De fietsen die hier terechtkomen, worden op de dag van binnenkomst geregistreerd. Daarnaast is er sprake van een zoekmachine waarin de fietsen kunnen worden opgezocht.

Beleid en aanpak

Het beleid rond fietsenhandhaving varieert per gemeente, maar er zijn wel overeenkomsten in de aanpak. De gemeenten hebben een eigen beleid opgesteld, dat gericht is op het beheersen van de overlast van fout geparkeerde fietsen en het behouden van een overzichtelijke openbare ruimte.

Fietsenstalling en veiligheid

Een belangrijk onderdeel van het beleid is het aanbieden van voldoende stallingplekken. Als aangetoond is dat er genoeg stallingplekken zijn, kan er eventueel een stallingverbod voor buiten de rekken gestalde fietsen komen. Kort stallen zonder direct gevaar of hinder moet altijd mogen, ook buiten fietsparkeervoorzieningen.

Duurzaamheid en hergebruik

De gemeenten nemen de duurzaamheid van fietsen in de gaten. Fietswrakken worden meestal vernietigd, waarbij de vrijgekomen onderdelen duurzaam worden herbruikt. Ook kunnen fietsen worden opgeknapt en verkocht. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij AFAC (Afdeling Fietseren en Aanvangscontrole).

Conclusie

Handhaving van fietsen in Nederland is een complex proces dat gericht is op het beheersen van overlast, veiligheid en het behouden van een overzichtelijke openbare ruimte. De regels variëren per gemeente, maar de algemene logica is vergelijkbaar. De gemeenten hanteren verschillende labels en tijdsduren, en de handhaving gebeurt via het aanbrengen van labels en het verwijderen van fietsen. De juridische aspecten zijn geregeld in de APV en Awb, en er zijn procedures voor het ophalen van fietsen en het vergoeden van kosten. De gemeenten zorgen voor voldoende stallingplekken, en de duurzaamheid van fietsen wordt aandacht besteed. Fietspunt en AFAC spelen hierin een belangrijke rol.

Bronnen

1. Fietsdepot Haaglanden
2. Lokale regelgeving - CVDR318636
3. Lokale regelgeving - CVDR642887
4. Lokale regelgeving - CVDR389448
5. Fietspunt Rotterdam
6. Fiets kwijt, verleden tijd?
7. Parkeerregels voor fietsen
8. Juridische aspecten handhaving fietsparkeren
9. Mobiliteitsplatform - Juridische aspecten handhaving fietsparkeren
10. Fietsberaad - Fietsparkeren en handhaving