Grote Steden in Nederland: Bevolkingsontwikkelingen en Groeipatronen

In Nederland zijn de grote steden een belangrijk onderdeel van de bevolkingsverdeling en het economische en culturele landschap. Tussen 2018 en 2025 zijn de groeipatronen van de grootste steden aanzienlijk geweest, met name in de regio’s rond de Randstad. De gegevens tonen aan dat de steden zoals Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, en Utrecht zich als centra van bevolkingsgroei hebben gevestigd, terwijl sommige gemeenten juist krimpen. Deze ontwikkelingen geven een overzicht van de dynamiek van de bevolkingsdichtheid en de veranderingen in de stadsstructuur.

Bevolkingsgroei in Grote Steden

Tussen 2018 en 2025 is het aantal inwoners van de grootste steden in Nederland sterk gegroeid, vooral in de regio’s rondom de Randstad. De groei werd vooral beïnvloed door de toestroom van buitenlandse migranten, maar ook door binnenlandse verhuizingen en natuurlijke aanwas. De groei was vooral significant in grote steden zoals Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, en Utrecht, maar ook in kleinere steden in de omgeving van deze regio’s. In sommige gemeenten daalde het aantal inwoners, maar dit was beperkt tot een klein deel van de regio’s.

In de stad Amsterdam is het aantal inwoners gestegen van 918.117 in 2018 naar 935.793 in 2025. Dit betekent een stijging van 1,44 procent in 2023 en 0,48 procent in 2024. De groei van Amsterdam was vooral te danken aan de toestroom van buitenlandse migranten, maar ook aan binnenlandse verhuizingen. Daarnaast bleef de bevolkingsdichtheid in Amsterdam zeer hoog, met ruim 6.800 inwoners per vierkante kilometer. Dit maakt Amsterdam tot een van de meest dichtbevolkte steden van Nederland.

In Rotterdam groeide het aantal inwoners van 663.900 in 2018 naar 672.330 in 2025, een stijging van 1,01 procent in 2023 en 0,26 procent in 2024. De groei van Rotterdam was iets minder sterk dan die van Amsterdam, maar wel significant. De stad ligt in de regio van de Randstad, waar de bevolkingsgroei het grootst is. In 2025 had Rotterdam nog steeds een hoge bevolkingsdichtheid, met ongeveer 5.200 inwoners per vierkante kilometer.

In 's-Gravenhage telde het aantal inwoners in 2018 562.839, en in 2025 stond het aantal op 568.419, wat een stijging van 0,60 procent in 2023 en 0,39 procent in 2024 betekent. De groei van de stad was relatief klein, maar wel stabiel. De bevolkingsdichtheid in 's-Gravenhage is zeer hoog, met ruim 5.000 inwoners per vierkante kilometer. De stad is een belangrijk bestuurlijk en cultureel centrum, wat bijdraagt aan de hoge bevolkingsdichtheid.

In Utrecht telde het aantal inwoners in 2018 367.947, en in 2025 stond het aantal op 376.435, wat een stijging van 1,71 procent in 2023 en 0,59 procent in 2024 betekent. De groei van Utrecht was significant, vooral door de toestroom van buitenlandse migranten en binnenlandse verhuizingen. De stad is de hoofdstad van de provincie Utrecht en heeft een zeer hoge bevolkingsdichtheid, met meer dan 4.000 inwoners per vierkante kilometer.

Bevolkingsdichtheid en Ruimtelijke Structuur

De bevolkingsdichtheid is een belangrijke maatstaf om de verdeling van de bevolking over de verschillende regio’s en steden te beoordelen. In 2018 was de landelijke gemiddelde bevolkingsdichtheid 533 inwoners per vierkante kilometer. De sterkste concentratie van bevolking vindt plaats in de grote steden, met name in de Randstad, terwijl de regio’s aan de randen van Nederland een lagere bevolkingsdichtheid vertonen. Deze gegevens zijn afkomstig uit bronnen zoals het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek), en geven een overzicht van de situatie in 2018.

In 2018 was de bevolkingsdichtheid in sommige steden aanzienlijk hoger dan het landelijke gemiddelde. Den Haag was de stad met de hoogste bevolkingsdichtheid, met 6.868 inwoners per vierkante kilometer. Dit is een van de hoogste waarden in Europa en laat zien hoe intensief de bevolking in de stad is geconcentreerd. Daarnaast zijn ook andere grote steden zoals Amsterdam, Utrecht, en Rotterdam gekenmerkt door een hoge bevolkingsdichtheid. In deze steden is de bevolking meestal geconcentreerd in het centrum, met minder dichte bebouwing in de buitenwijken.

De steden kennen over het algemeen de hoogste bevolkingsdichtheid en zijn dus ook duidelijk herkenbaar op de kaart. De provincies Groningen, Friesland, Drenthe en Zeeland hebben veel gemeenten met een lage bevolkingsdichtheid. In de Randstad zijn grote clusters te vinden met een hoge bevolkingsdichtheid.

Groei en Krimp in Gemeenten

Tussen 1 januari 2018 en 1 januari 2023 is de totale Nederlandse bevolking met 3,7% gegroeid. Vooral in Flevoland en in en rondom de grotere steden in het midden van het land en Noord-Brabant liggen de meeste gemeenten met een hoge bevolkingsgroei. Waddinxveen is de snelst groeiende gemeente. In 24 gemeenten is het aantal inwoners gekrompen. Deze gemeenten liggen voornamelijk in Limburg, Groningen, Zeeuws-Vlaanderen en de Achterhoek.

Deze groeipatronen tonen aan dat de bevolking zich vooral richt op de centra van economische en culturele activiteit. De groei is vooral te zien in de steden en hun omgeving, terwijl sommige regio’s juist krimpen. Dit geeft een beeld van de dynamiek van de bevolkingsverdeling in Nederland.

Conclusie

De groei van de grote steden in Nederland tussen 2018 en 2025 toont een duidelijke trend van bevolkingsvergroting, met name in de Randstad. De steden zoals Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, en Utrecht zijn de centra van deze groei, met een aanzienlijke toename in het aantal inwoners. De bevolkingsdichtheid blijft in deze steden zeer hoog, wat wijst op een intensieve bebouwing en een grote vraag naar woningen. Daarnaast zijn er ook gemeenten waarin het aantal inwoners is gedaald, wat wijst op een ongelijkmatige verdeling van de bevolking over het land.

De bevolkingsontwikkelingen tonen aan dat de steden in Nederland een cruciale rol spelen in de economische en culturele structuur van het land. De groei van de grote steden is een aanwijzing voor de toekomstige ontwikkelingen in de woningbouw, infrastructuur en de economie. De bevolkingsdichtheid en de groeipatronen zijn belangrijke factoren die moeten worden overwogen bij het plannen van woningen, openbare ruimtes en andere ontwikkelingen in de steden.

Bronnen

1. Grote steden in Nederland: Een overzicht via kaarten en ontwikkelingen
2. Ranglijst grootste en kleinste gemeenten in inwoners in Nederland
3. Aantal inwoners van grote steden in Nederland tussen 2018 en 2025
4. Topografie Grote steden Nederland
5. Bevolking in Nederland
6. Kleinanzeigen
7. Bevolkingsdichtheid in Nederland: Steden en regios in 2018
8. Kleinanzeigen
9. Bevolking in Nederland: Regionaal overzicht