Groei en verstedelijking in Nederland: de grootste steden in 2030

De Nederlandse bevolking groeit verder, met name in de grote steden en randgemeenten rondom deze steden. Volgens de bevolkingsprognose van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zal Nederland in 2035 naar verwachting 18,9 miljoen inwoners hebben, 1,3 miljoen meer dan begin 2022. Dit betekent dat de groei van de bevolking vooral in de grote steden plaatsvindt. In 2030 verwacht het CBS dat Amsterdam meer dan een miljoen inwoners zal hebben, wat de stad een van de grootste steden in Nederland maakt. De groei van de inwonersaantallen is onder meer te wijten aan de relatief jonge bevolking en de aantrekkingskracht van de steden op immigranten, expats en internationale studenten.

Prognose van de bevolkingsgroei in de grote steden

Van de vier grote steden van Nederland – Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht – krijgt Amsterdam de meeste inwoners bij. Volgens de prognose van het CBS zal het aantal inwoners van Amsterdam tot 2035 met ongeveer 20 procent toenemen, wat overeenkomt met ruim 175.000 nieuwe inwoners. Dit betekent dat de hoofdstad in 2030 de grens van een miljoen inwoners zal overschrijden. Utrecht, de op twee na grootste stad, heeft de grootste relatieve groei van de vier grote steden, met ruim 26 procent tot 2035. Den Haag en Rotterdam groeien minder snel, met 18 procent respectievelijk 12 procent. De groei in deze steden is vooral te wijten aan het feit dat de inwoners relatief jong zijn en er meer kinderen worden geboren dan dat er mensen overlijden. Daarnaast heeft de stad een grote aantrekkingskracht op immigranten, waaronder arbeidsmigranten uit de EU, expats en internationale studenten.

De groei van de inwonersaantallen in de grote steden is niet alleen beperkt tot de hoofdstad. Ook in andere grote steden zoals Eindhoven, Tilburg, Breda en Arnhem wordt er flink gegroeid. In Noord-Brabant groeien Breda, Tilburg en Eindhoven sterk, terwijl in het noorden Groningen relatief sterk groeit. In het oosten zijn Zwolle, Arnhem en Nijmegen sterke groeiers. Deze groei in de grote steden en de randgemeenten rondom deze steden betekent dat de bevolkingsgroei vooral in de grote gemeenten plaatsvindt. Bijna 70 procent van de verwachte nationale groei tot 2035 komt volgens de prognose terecht in de grootste gemeenten, met ten minste 100.000 inwoners.

Groei in de Metropoolregio Amsterdam

De groei van de bevolking in de grote steden is vooral zichtbaar in de Metropoolregio Amsterdam (MRA). Volgens de bevolkingsprognose van PBL en CBS zal de bevolking van de MRA met 16,58 procent toenemen tot 2035, wat overeenkomt met ongeveer 400.000 inwoners. In absolute zin groeit Amsterdam het hardst, met een toename van 20,14 procent, wat overeenkomt met ruim 175.000 inwoners. De stad passeert in 2030 de grens van een miljoen inwoners. De relatief grootste groeier in de MRA is Outer-Amstel, met een toename van 40,89 procent, van 14.000 naar 20.000 inwoners. Ook Diemen, Lelystad, Almere en de voormalige gemeenten Weesp en Beemster laten een relatief sterke groei zien van meer dan 20 procent.

De groei in de MRA is niet alleen beperkt tot Amsterdam. Ook in andere gemeenten in de regio groeien de inwonersaantallen. Zo groeit Haarlemmermeer, een buurgemeente van Amsterdam, sterk. Ook Almere en Lelystad groeien sterk. Daarentegen groeit het inwonertal van kleinere gemeenten in de MRA nauwelijks of krimpt het zelfs. Dit betekent dat de groei van de bevolking in de MRA vooral plaatsvindt in de grote en middelgrote gemeenten, en dat de kleinere gemeenten in de regio nauwelijks of zelfs afnemen in het aantal inwoners.

Krimp in kleinere gemeenten

Terwijl de grote steden en randgemeenten flink groeien, zullen kleinere gemeenten aan de randen van het land naar verwachting juist krimpen. In 2035 zullen 54 gemeenten substantieel minder inwoners tellen dan nu. Het gaat vooral om gemeenten in het noordoosten van Groningen, Drenthe, de Achterhoek en Limburg. Deze gemeenten vergrijzen ook sterker. Jongeren verhuizen naar elders, bijvoorbeeld voor studie of werk. In 2035 zal ruim 24 procent van de bevolking 65 jaar of ouder zijn, nu is dat nog 20 procent. De vier grote steden zijn minder vergrijsd dan de kleinere gemeenten, maar ook hier neemt de vergrijzing de komende jaren naar verwachting toe: van 14 procent 65-plussers nu naar 19 procent in 2035. In andere delen van Nederland gaat de vergrijzing echter nog sneller. Vooral in gemeenten die de komende jaren krimpen zal het aandeel ouderen in 2035 naar verwachting groot zijn, in veel gevallen 30 procent of meer.

De impact op de ruimtelijke ordening

De groei van de bevolking in de grote steden en de randgemeenten heeft een grote impact op de ruimtelijke ordening. Het is belangrijk dat de woningbouw genoeg blijft groeien in de grote steden en de randgemeenten om tot de verwachte groei te komen. De groei van de inwonersaantallen in de grote steden en de randgemeenten betekent dat er meer woningen nodig zijn. Daarnaast moet de infrastructuur en de openbare voorzieningen worden aangepast aan de groei van de bevolking. De groei van de bevolking in de grote steden en de randgemeenten kan ook leiden tot drukte en verkeersproblemen, waardoor het belangrijk is om de mobiliteit en het openbaar vervoer te verbeteren.

Conclusie

De groei van de bevolking in Nederland is vooral zichtbaar in de grote steden en de randgemeenten rondom deze steden. Volgens de bevolkingsprognose van PBL en CBS zal Nederland in 2035 naar verwachting 18,9 miljoen inwoners hebben, 1,3 miljoen meer dan begin 2022. De groei van de inwonersaantallen in de grote steden is onder meer te wijten aan de relatief jonge bevolking en de aantrekkingskracht van de steden op immigranten, expats en internationale studenten. De groei in de grote steden en de randgemeenten heeft ook een grote impact op de ruimtelijke ordening, waardoor het belangrijk is dat de woningbouw genoeg blijft groeien en de infrastructuur en de openbare voorzieningen worden aangepast aan de groei van de bevolking.

Bronnen

1. Prognose: in 2035 vooral meer inwoners in en om grotere gemeenten
2. De steden van Nederland staan bekend om hun unieke mix van geschiedenis, cultuur en innovatie
3. Nederland groeit
4. Prognose: in 2035 vooral meer inwoners in en om grotere gemeenten
5. Zugang
6. Bevolking groeit verder in grote steden
7. In 2035 16% meer inwoners in MRA, vooral groei in Amsterdam
8. Amsterdam groeit door: in 2030 meer dan een miljoen inwoners
9. Kleinere gemeenten aan de randen van het land krijgen de komende jaren naar verwachting juist te maken met krimp
10. Sterke bevolkingsgroei in de grote en middelgrote gemeenten