Nederlanders in steden: Bevolkingsdichtheid en trends in de stadswonen
juli 10, 2025
In een tijd waarin de gezondheid van mensen steeds belangrijker wordt, is het belangrijk om te weten waar de meest gezonde plekken in Nederland liggen. De keuze voor een woning is niet alleen afhankelijk van het uiterlijk of de locatie, maar ook van de kwaliteit van de leefomgeving. Onderzoek van ingenieursbureau Arcadis, en andere onderzoeken, tonen aan dat er specifieke steden zijn die het beste zijn aangelegd voor een gezonde leefstijl. In dit artikel worden de belangrijkste gegevens besproken over de gezondste plekken in Nederland, gebaseerd op de meest betrouwbare bronnen.
Volgens het onderzoek van Arcadis zijn er vijf belangrijke criteria voor een gezonde woonplaats:
Deze criteria worden gebruikt om steden te beoordelen op hun gezondheidskwaliteit. Op basis van dit onderzoek zijn er verschillende steden op de lijst van de gezondste plekken in Nederland.
De meest betrouwbare bronnen, waaronder de Gezonde Stad Index 2022 van Arcadis, tonen aan dat de volgende vijf steden in Nederland de gezondste zijn:
Groningen
Groningen staat in de top 1 van de gezondste steden. De stad scoort goed op de gebouwde omgeving en mobiliteit. Daarnaast is er veel groen en natuur beschikbaar. De luchtkwaliteit is relatief goed, en de stad zorgt voor veel bewegingsmogelijkheden.
Emmen
Emmen scoort zeer goed op het gebied van buitenruimte en gemeenschap. De stad is goed uitgerust met sportfaciliteiten en heeft een sterke sociale samenhang. Ook is er veel groen en er is veel ruimte voor recreatie.
Apeldoorn
Apeldoorn staat op de derde plek. De stad wordt beschouwd als zeer gezond, met veel groen en een sterke focus op de gezondheid van inwonenaars. De stad is ook actief in het vergroenen van gebieden, waardoor het een betere leefomgeving biedt.
Nijmegen
Nijmegen staat op de vierde plek. De stad heeft een goede balans tussen binnen- en buitenruimte. Er is veel groen en er zijn veel bewegingsmogelijkheden. De stad is ook goed bereikbaar met het openbaar vervoer.
Maastricht
Maastricht is de vijfde gezondste stad. De stad is goed uitgerust met groen en recreatiegebieden. De luchtkwaliteit is goed, en er is veel ruimte voor beweging.
Deze vijf steden voldoen aan de meeste criteria van de Gezonde Stad Index, waardoor ze de meest gezonde plekken in Nederland zijn.
Een belangrijk aspect van een gezonde woonplaats is de luchtkwaliteit. Volgens onderzoek van het RIVM is de luchtkwaliteit in Nederland in sommige regio’s aangetast. De meest vervuilde steden zijn:
Rotterdam
Rotterdam staat op de laagste plek van de lijst. De stad heeft veel last van verkeersvervuiling, met name in gebieden zoals de Maasvlakte. Daarnaast zijn er ook gebieden in de stad met hoge concentraties van fijnstof en stikstofdioxiden.
Amsterdam
De stad heeft ook last van vervuiling, vooral in de stadsdelen rondom Schiphol en Hoofddorp. De luchtkwaliteit in deze gebieden is slechter dan in andere delen van Nederland.
Den Haag
Den Haag is ook in de ongezonde helft van de lijst terechtgekomen. De stad heeft last van hoge concentraties van stikstofdioxiden en fijnstof.
De meest gezonde lucht is te vinden in de regio’s rond de Waddeneilanden, zoals Vlieland en Schiermonnikoog, waar de luchtkwaliteit zeer goed is. Ook in de provincies Groningen, Drenthe en Friesland is de luchtkwaliteit relatief goed.
Een gezonde leefomgeving is ook afhankelijk van de beschikbaarheid van groen en bewegingsmogelijkheden. Volgens de kaart Kernindicator Beweegvriendelijke Omgeving is de gemiddelde score in Nederland 60 op een schaal van 0 tot 100. Steden zoals Apeldoorn en Amersfoort scoren hoger dan het gemiddelde.
In Apeldoorn is er veel ruimte voor sporten, met veel openbare ruimtes en sportfaciliteiten. De stad investeert actief in het vergroenen van gebieden, waardoor de bewegingsmogelijkheden blijven toenemen. Ook is de sociale samenhang in de stad goed, wat helpt bij het bevorderen van een gezonde leefstijl.
In tijden van hoge temperaturen kan een stad zorgen voor hittestress. Volgens de kaart Stedelijk hitte-eiland effect is het temperatuurverschil tussen stad en platteland soms wel oplopen tot 3°C. In de stad is het dus aanzienlijk warmer dan op het plattand.
De meest geschikte plekken om te wonen zijn daarom landelijke gebieden, waar het minder heet is en het minder lastig is om te koelen. Steden zoals Groningen en Apeldoorn scoren goed op dit gebied, maar het is belangrijk om te letten op het effect van hitte in de stad.
Een gezonde woonplaats is ook een veilige en sociale omgeving. In Apeldoorn is de sociale samenhang zeer hoog, en is er veel ruimte voor recreatie en ontspanning. De stad is ook actief in het vergroenen van gebieden, wat bijdraagt aan een betere leefomgeving.
In Emmen is de sociale samenhang eveneens goed, en is er veel ruimte voor beweging en recreatie. De stad heeft ook veel groen en is goed bereikbaar met het openbaar vervoer.
Op basis van de gegevens uit de onderzoeken en bronnen is de meest gezonde woonplaats in Nederland:
Apeldoorn
Apeldoorn staat op de derde plek in de lijst van de gezondste steden en is een ideaal kandidaat voor een gezonde leefomgeving. De stad heeft veel groen, is goed bereikbaar met het openbaar vervoer, en heeft een sterke sociale samenhang. Daarnaast is de luchtkwaliteit goed, en wordt er actief gewerkt aan het vergroenen van gebieden.
Naast Apeldoorn zijn ook Groningen, Emmen, Nijmegen en Maastricht goede keuzes voor een gezonde woonplek. Deze steden voldoen aan de meeste criteria van de Gezonde Stad Index.
De keuze voor een gezonde woonplaats in Nederland is niet alleen afhankelijk van het uiterlijk of de locatie, maar ook van de kwaliteit van de leefomgeving. Op basis van onderzoeken en bronnen zoals de Gezonde Stad Index 2022 van Arcadis en andere studies, is Apeldoorn de meest gezonde stad in Nederland. De stad voldoet aan de meeste criteria, waaronder gezonde bouw, mobiliteit, buitenruimte, milieu en gemeenschap. Daarnaast is de luchtkwaliteit goed, en wordt er actief gewerkt aan het vergroenen van gebieden. Voor mensen die op zoek zijn naar een gezonde leefomgeving, is Apeldoorn een ideaal keuze.