Nederlandse straatnamen in Denemarken: een historisch en cultureel overzicht

De relatie tussen Nederland en Denemarken is lang geleden al begonnen met koloniale en culturele uitwisseling. In het zuiden van Denemarken, op het eiland Amager, zijn tal van straatnamen te vinden die duidelijk herkenbaar zijn als Nederlandse namen. Deze straatnamen zijn een overblijfsel van een historisch proces waarbij Nederlandse boeren in de 16e eeuw naar Denemarken zijn getrokken, en hun culturele en taalkundige invloed op de regio heeft nagelaten. In dit artikel worden de Nederlandse straatnamen in Denemarken besproken, met als uitgangspunt de bronnen die hierover beschikbaar zijn.

Historische achtergrond van de Nederlandse kolonie op Amager

De oorsprong van de Nederlandse straatnamen in Denemarken ligt terug in de 16e eeuw, toen koning Christian II de Nederlanders naar het eiland Amager haalde. Deze boeren kregen het gehele eiland tot hun beschikking, met uitzondering van enkele boerderijen in de omgeving van het dorp Dragør. De Nederlanders hadden privileges, waaronder het recht om groenten te kweken voor het Deense hof. Zij zorgden voor een rijke landbouwproductie, waaronder witte en rode kool, erwten, bieten, ui, wortelen, sla, spinazie, selderij, peterselie, pastinaken, aardappelen, tijm en andere kruiden. Deze productie was van zo’n hoge kwaliteit dat de koning er zeker van wilde zijn dat hij zijn deel zou krijgen. Dankzij de Nederlanders groeide Amager uit tot de voorraadschuur van Kopenhagen.

Deze kolonie bleef gedurende vele jaren actief en had een sterke culturele en taalkundige invloed op de regio. Tot in de 19e eeuw werd er in de Nederlandse ‘kolonie’ nog steeds Nederlands gesproken. Ook de privileges die hen ooit waren toegekend werden stap voor stap teruggedraaid, maar de gemeenschapszin bleef onverminderd overeind. Tot op de dag van vandaag bestaan er verschillende verenigingen die hun oorsprong hebben in de Nederlandse boerengemeenschap. De in dit gebied veel voorkomende namen als Neel, Tejs, Theis, Cornelius, Dirch, Claes, Jan en Geert en achternamen zoals Wybrandt, Isbrandtsen, Villumsen, Jansen, Bacher en Schmidt verraden de eeuwenlange aanwezigheid van de Nederlandse boeren op zuidelijk Amager.

Nederlandse straatnamen in Denemarken

In het dorp Dragør, dat zich bevindt aan de oostpunt van het eiland Amager, zijn straatnamen te vinden die duidelijk herleidbaar zijn tot Nederlandse namen. Zo zijn er in het dorp straatnamen als Alkmaar-, Leiden- of Veendam Alle. Daarnaast staan de Hillegom- en de Rotterdam Alle haaks op elkaar. In het plaatsje Viberup zijn er zijwegen met namen als Alkmaar-, Leiden- of Veendam Alle. In het dorp Dragør zijn straten vernoemd naar Deventer, Kampen en Zutphen. Deze namen zijn een overblijfsel van de Nederlandse kolonie op Amager en duiden op de culturele en taalkundige invloed die de Nederlanders op de regio hebben uitgeoefend.

Deze straatnamen zijn niet alleen historisch van belang, maar ook cultureel. Ze laten zien dat de Nederlanders hun eigen taal en cultuur hebben bewaard, ook al woonde het grootste deel van de bevolging in Denemarken. Tot in de 19e eeuw werd er in de Nederlandse ‘kolonie’ nog steeds Nederlands gesproken. Ook de privileges die hen ooit waren toegekend werden stap voor stap teruggedraaid, maar de gemeenschapszin bleef onverminderd overeind. Tot op de dag van vandaag bestaan er verschillende verenigingen die hun oorsprong hebben in de Nederlandse boerengemeenschap. De in dit gebied veel voorkomende namen als Neel, Tejs, Theis, Cornelius, Dirch, Claes, Jan en Geert en achternamen zoals Wybrandt, Isbrandtsen, Villumsen, Jansen, Bacher en Schmidt verraden de eeuwenlange aanwezigheid van de Nederlandse boeren op zuidelijk Amager.

Invloed van Nederlandse kolonisten op de regio

De Nederlandse kolonisten hadden een sterke invloed op de regio, niet alleen op het gebied van landbouw, maar ook op het gebied van taal en cultuur. De Nederlanders brachten hun eigen taal en traden met hun eigen gewoonten en gebruiken naar Denemarken. Ze hadden privileges, waaronder het recht om groenten te kweken voor het Deense hof. Zij zorgden voor een rijke landbouwproductie, waaronder witte en rode kool, erwten, bieten, ui, wortelen, sla, spinazie, selderij, peterselie, pastinaken, aardappelen, tijm en andere kruiden. Deze productie was van zo’n hoge kwaliteit dat de koning er zeker van wilde zijn dat hij zijn deel zou krijgen. Dankzij de Nederlanders groeide Amager uit tot de voorraadschuur van Kopenhagen.

Deze kolonie bleef gedurende vele jaren actief en had een sterke culturele en taalkundige invloed op de regio. Tot in de 19e eeuw werd er in de Nederlandse ‘kolonie’ nog steeds Nederlands gesproken. Ook de privileges die hen ooit waren toegekend werden stap voor stap teruggedraaid, maar de gemeenschapszin bleef onverminderd overeind. Tot op de dag van vandaag bestaan er verschillende verenigingen die hun oorsprong hebben in de Nederlandse boerengemeenschap. De in dit gebied veel voorkomende namen als Neel, Tejs, Theis, Cornelius, Dirch, Claes, Jan en Geert en achternamen zoals Wybrandt, Isbrandtsen, Villumsen, Jansen, Bacher en Schmidt verraden de eeuwenlange aanwezigheid van de Nederlandse boeren op zuidelijk Amager.

Conclusie

De Nederlandse straatnamen in Denemarken zijn een overblijfsel van een historisch proces waarbij Nederlandse boeren in de 16e eeuw naar Denemarken zijn getrokken. Deze straatnamen zijn een bewijs van de sterke culturele en taalkundige invloed die de Nederlanders op de regio hebben uitgeoefend. Tot in de 19e eeuw werd er in de Nederlandse ‘kolonie’ nog steeds Nederlands gesproken. Ook de privileges die hen ooit waren toegekend werden stap voor stap teruggedraaid, maar de gemeenschapszin bleef onverminderd overeind. Tot op de dag van vandaag bestaan er verschillende verenigingen die hun oorsprong hebben in de Nederlandse boerengemeenschap. De in dit gebied veel voorkomende namen als Neel, Tejs, Theis, Cornelius, Dirch, Claes, Jan en Geert en achternamen zoals Wybrandt, Isbrandtsen, Villumsen, Jansen, Bacher en Schmidt verraden de eeuwenlange aanwezigheid van de Nederlandse boeren op zuidelijk Amager.

Bronnen

1. Amager: de onbekende Nederlandse kolonie
2. Ebeltoft: idylle van houtskeletbouw en kasseien
3. Een uitnodiging
4. Lijst van plaatsen in Denemarken
5. Ken jij deze Nederlandse plaatsen met buitenlandse namen al
6. De mooiste dorpen van Denemarken
7. 328-9-most-charming-small-towns-villages-in-denmark
8. Lijst van plaatsen in Denemarken
9. Gedetailleerde kaart Denemarken