Eenzame plekken in Nederland: een onverwachte rust in het dagelijks leven
juli 9, 2025
In Nederland zijn er ongeveer 62.000 rijksmonumenten, waarvan ruim de helft woonhuizen zijn. Daarnaast zijn er gemeentelijke, provinciale en beschermde stads- en dorpsgezichten. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) speelt een belangrijke rol bij de aanduiding van rijksmonumenten, het verstrekken van subsidie voor restauratie en het bijhouden van het rijksmonumentenregister. Daarnaast worden er ook gidsen en handleidingen voorzien voor eigenaren van monumenten, zoals de gids "Monumentaal wonen".
Bent u eigenaar van een rijks- of gemeentelijk monument binnen de gemeente Midden-Delfland, of overweegt u een aankoop, dan zijn een aantal dingen voor u van belang. Bij restauratie, veranderingen of onderhoud aan monumenten is in veel gevallen een vergunning nodig. Wij adviseren u daarom altijd van tevoren contact op te nemen met de gemeente, telefoon (015) 380 41 11. Bij de gemeente kunt u ook terecht voor meer informatie over subsidies, of algemene vragen over monumenten.
Op het gemeentehuis is de folder "Monumenten in Midden-Delfland" verkrijgbaar met uitgebreide informatie voor eigenaren van monumenten. Eigenaren van monumenten kunnen op www.restauratiefonds.nl gratis de digitale gids, Monumentaal wonen aanvragen. De gids legt op eenvoudige wijze uit wat het betekent om eigenaar te zijn van een monument. U krijgt antwoord op de meest gestelde vragen over aanschaf, restauratie, behoud en financiering van monumenten. Een handige wegwijzer voor iedere eigenaar van een monument.
De gids "Monumentaal wonen" is een praktische wegwijzer voor iedere monumenteigenaar. Wonen in een monument is vaak bijzonder, maar er zijn ook regels waar u tegenaan loopt. De gids "Monumentaal wonen" legt eenvoudig uit wat het betekent om een monument te bezitten en te onderhouden. Deze gids wordt u gratis aangeboden door het Nationaal Restauratiefonds en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. U krijgt met de gids antwoord op vragen als:
De gids is beschikbaar voor zowel rijks- als gemeentelijke monumenten. Daarnaast is er ook een gids verduurzaming, met de gids "Monumentaal wonen verduurzaming" helpen wij u op weg als u aan de slag gaat met de verduurzaming van uw monument.
Duurzaamheid is een belangrijk onderdeel van de restauratie en het onderhoud van monumenten. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed adviseert eigenaren van monumenten bij de keuze voor duurzame maatregelen. De RCE ondersteunt ook met adviezen op bijvoorbeeld het gebied van schilderwerk, interieur, historisch glas, materiaal of duurzaamheidsmaatregelen. Hierbij helpt de RCE ook met het bepalen van de juiste mate van invloed op het monument en het behouden van de historische waarde.
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed verzamelt data over monumenten, archeologie, cultuurlandschap, musea en collecties. Deze monitor biedt een landelijk overzicht van de staat en ontwikkeling van het Nederlandse erfgoed. Daarnaast is er ook een Erfgoedregistratie, die wordt uitgevoerd door het Steunpunt Cultureel Erfgoed Noord-Holland. Deze registratie helpt gemeenten bij het aanpassen van hun erfgoedregistratie aan de vereisten van de Omgevingswet.
De Erfgoedregistratiestandaard onderscheidt ook groepen gegevens: juridische gegevens, locatiegegevens en kennisgegevens, en biedt de mogelijkheid om extra informatie toe te voegen zoals de bouwstijl, architect, datering, foto’s etc. De standaard is gekoppeld aan de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). Daardoor ligt de focus op dit moment nog op gebouwd erfgoed. Het toevoegen van monumenten zonder een BAG registratie, zoals een park of zichtlijn, is ook mogelijk, mits er een grondvlak bekend is.
Een monument is een gebouw, object of cultuurlandschap dat vanwege zijn historische, culturele of natuurlijke waarde beschermd wordt. Monumenten kunnen variëren van historische gebouwen en archeologische vindplaatsen tot groene structuren, zoals parken. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed speelt vooral een rol bij rijksmonumenten. We wijzen namens de minister van OCW rijksmonumenten aan, verlenen subsidie voor restauratie en onderhoud, houden het rijksmonumentenregister bij en adviseren gemeenten bij ingrijpende wijzigingen van rijksmonumenten.
In Nederland zijn er tien door UNESCO erkende werelderfgoederen, waaronder de Amsterdamse Grachtengordel, de Stelling van Amsterdam, de Waddenzee, Droogmakerij de Beemster, Ir. D.F. Woudagemaal, Molencomplex Kinderdijk-Elshout, Rietveld Schröderhuis, Schokland, Willemstad Curaçao en de Van Nellefabriek in Rotterdam. Daarnaast zijn er ook beschermde stads- en dorpsgezichten, waarvan ruim 400 in Nederland zijn aangewezen. Deze gebieden hebben een bijzonder cultuurhistorisch karakter en vallen onder het zogenoemde overgangsrecht in de Erfgoedwet.
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en het Nationaal Restauratiefonds bieden informatie en ondersteuning aan voor eigenaren van monumenten. Monumenten.nl is een initiatief van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en het Nationaal Restauratiefonds. Het platform biedt informatie over onderhoud, restauratie, energiebesparing en financiering. Daarnaast zijn er ook community's en platforms waar eigenaren ervaringen, verhalen en tips delen. De Monumenten Community is dè ontmoetingsplek voor monumenteigenaren. In de Monumenten Community zijn eigenaren, professionals en liefhebbers actief met jarenlange ervaring en specialistische kennis. Zij delen ervaringen, verhalen en tips. Praat mee op dit online platform of ontmoet elkaar bij de eigenaar thuis tijdens een bijeenkomst. Kies de groepen die u interessant vindt en word daar lid van.