De Gekste Plek van Nederland: Een Reisgids met Unieke Interieur- en Ruimtelijke Inspiratie
juli 8, 2025
De situatie rond dakloosheid in Nederland is complex en stelt de samenleving voor grote uitdagingen. Het aantal dakloze mensen is in de afgelopen jaren gestegen, met name in de grote steden zoals Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht. Dit artikel geeft een overzicht van de huidige trends, oorzaken en maatregelen die worden genomen om de situatie te verbeteren.
Dakloosheid in grote steden
Volgens gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is het aantal dakloze mensen in Nederland gestegen, met name in de grote steden. In 2023 waren er ruim 30.600 dakloze personen tussen de 18 en 65 jaar. In de vier grote steden (G4) is dit getal zelfs aanzienlijk hoger. In de G4 zijn 80 procent van de daklozen mensen met een niet-Nederlandse herkomst, wat wijst op een toenemende diversiteit in de groep. Binnen de G4 is het aandeel van mensen met een buitenlandse herkomst zelfs gestegen van 45 procent in 2022 naar 42 procent in 2023.
De groei van de groep dakloze mensen in de G4 wordt vooral beïnvloed door de schaarste aan betaalbare woningen. In grote steden is het lastiger om een huurwoning te vinden, waardoor mensen gedwongen zijn om bij familie, vrienden of in tijdelijke opvang te wonen. Daarnaast speelt ook de economische situatie een rol. De stijging van de inflatie, het tekort aan betaalbare woningen en de hoge woningprijs dragen bij aan het probleem.
Oorzaken van dakloosheid
Er zijn meerdere oorzaken voor de toename van het aantal dakloze mensen in Nederland. Eén van de belangrijkste oorzaken is het tekort aan betaalbare woningen, vooral in de grote steden. Volgens onderzoeksbureau ABF Research zijn er in Nederland 315.000 woningen te weinig, waardoor veel mensen gedwongen zijn om bij elkaar te wonen. Dit leidt ertoe dat mensen hun woning kwijtraken en dakloos worden.
Daarnaast speelt ook de economische situatie een rol. Het aantal mensen dat dakloos raakt, is toegenomen vanwege het verlies van een baan, scheidingen, faillissementen of schulden. Bovendien zijn er mensen die door hoge schulden hun huur niet kunnen betalen, waardoor ze hun woning verliezen.
De groep dak- en thuisloze mensen is zeer divers. Het gaat om mensen die hun woning kwijtraken na een scheiding, het verlies van hun baan of een faillissement. Vaak gaat het gepaard met financiële problemen, zoals het hebben van hoge schulden. Er zijn ook mensen die meerdere en ernstige problemen tegelijkertijd hebben, zoals verslaving, een psychiatrische stoornis, een verstandelijke beperking of schulden.
Oplossingen en maatregelen
Om de situatie te verbeteren, zijn er verschillende maatregelen genomen. De Rijksoverheid stelt zich als doel om in 2030 geen enkele dakloze persoon meer te hebben. Daarvoor worden er verschillende initiatieven genomen, waaronder de opvang van arbeidsmigranten en andere niet-rechthebbende EU-burgers. In 2023 is er een pilot gestart voor kortdurende opvang in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Den Haag, Eindhoven en Venlo. Dit is een stap in de richting van een bredere aanpak van het probleem.
Daarnaast worden er ook maatregelen genomen om de situatie van dakloze mensen te verbeteren. In de vier grote steden zijn er inmiddels honderden uitstromers uit opvangvoorzieningen in gemengde woonprojecten gehuisvest. Dit zijn woonprojecten waar mensen die met dak- of thuisloosheid te maken hadden, samenleven met ‘reguliere’ huurders en een goede buur voor elkaar proberen te zijn.
De Rijksoverheid werkt ook aan een Nationaal Actieplan Dakloosheid, waarin wordt gekeken naar manieren om de situatie te verbeteren. Er wordt onder meer gekeken naar het versterken van de huurmarkt, het aanbieden van begeleiding en het aanboren van opvang. Daarnaast wordt er ook gekeken naar het aanbieden van hulp bij het oplossen van schulden en het opbouwen van een sociaal netwerk.
De rol van de gemeenten
De gemeenten spelen een cruciale rol bij het aanpakken van het probleem van dakloosheid. Ze werken samen met opvanginstellingen, woningcorporaties en andere organisaties om de situatie van dakloze mensen te verbeteren. In de vier grote steden wordt er al jaren actief gewerkt aan het opvangen van mensen en het aanbieden van een dagbesteding. Hierdoor zijn de afgelopen jaren ongeveer tienduizend mensen op weg geholpen naar een zelfstandig bestaan onder dak.
De gemeenten werken ook aan het aanbieden van hulp aan mensen die mogelijk dakloos kunnen raken. Ze kijken naar signalen vanuit de wijk en van hulpverleners en bieden eventueel hulp aan, zoals het zoeken naar een dagbesteding, het leren omgaan met geld en het opbouwen van een sociaal netwerk. Daarnaast wordt er ook gekeken naar het stimuleren van doorstroming naar meer zelfstandigheid, zodat mensen weer aan het werk kunnen komen of vrijwilligerswerk kunnen doen.
De invloed van de economische situatie
De economische situatie speelt een grote rol in de toename van het aantal dakloze mensen. De stijging van de inflatie, het tekort aan betaalbare woningen en de hoge woningprijs dragen bij aan het probleem. Bovendien is de economische crisis van vorige jaren nog steeds zichtbaar. Veel mensen hebben last van financiële problemen, zoals het hebben van hoge schulden, het verlies van een baan of het verlies van hun woning.
Daarnaast zijn er ook mensen die door het verlies van hun baan of door het verlies van hun woning dakloos raken. Dit kan leiden tot een keten van problemen, waarbij mensen moeilijk weer in de maatschappij kunnen komen. Daarom wordt er ook gekeken naar manieren om hen te helpen bij het oplossen van hun problemen.
Conclusie
De situatie rond dakloosheid in Nederland is complex en stelt de samenleving voor grote uitdagingen. Het aantal dakloze mensen is in de afgelopen jaren gestegen, met name in de grote steden. De oorzaken zijn onder andere het tekort aan betaalbare woningen, financiële problemen en de economische situatie. De Rijksoverheid en de gemeenten werken aan het aanpakken van het probleem, waaronder het aanbieden van hulp, het aanbouwen van opvang en het stimuleren van doorstroming naar meer zelfstandigheid. De toekomstige maatregelen zullen vooral gericht zijn op het verbeteren van de situatie van dakloze mensen.