De Rijn in Nederland: Waar komt de rivier precies binnen?

De Rijn is de belangrijkste rivier in Nederland en speelt een cruciale rol in de historie, ecologie, en economie van het land. Toch is het beeld dat de Rijn bij een enkel punt binnenkomt, vaak onvolledig of zelfs verkeerd. In werkelijkheid is de locatie waar de Rijn Nederland binnenkomt complexer dan vaak wordt aangenomen. De bronnen laten zien dat het punt waar de Rijn Nederland binnenkomt, niet bij een enkel dorp ligt, maar het resultaat is een complexe situatie. In dit artikel wordt gekeken naar de precieze locatie waar de Rijn Nederland binnenkomt, de historische context, en het belang van dit gebied voor de regio.

Waar komt de Rijn precies binnen?

De Rijn is geen enkelvoudige rivier, maar een complexe netwerk van stromen, kanalen en gebieden. Het punt waar de Rijn Nederland binnenkomt is geen enkel dorp, maar een breed gebied dat zich uitstrekt vanaf de Duitse grens. Volgens de bronnen is de Rijn in Nederland grotendeels geïsoleerd van het centrale rivierengebied. De rivier stroomt niet langs een enkele stad, maar loopt via meerdere stromen en kanalen door het land. Daarnaast is ook het dorp Tolkamer genoemd als een plek waar de Rijn langs de Nederlandse kant stroomt. De naam van dit dorp is afgeleid van de periode waarin schippers die vracht vervoerden van Duitsland naar Nederland hier tol moesten betalen. Later moesten zij, tot het wegvallen van de Europese binnengrenzen (1 januari 1993), bij de douane ‘inklaren’. De douane voerde controles uit, waarbij gezocht werd naar illegale sigaretten, drank (later ook drugs) e.d.

Historische context

De Rijn heeft een lange geschiedenis in Nederland. Volgens de bronnen was de Rijn in de loop der tijd veranderd. In de 17e eeuw stroomde de Boven-Rijn veel verder naar het zuiden, maar in de 17e eeuw nog niet. Dat het kleine Lobith en deze omgeving van zo’n grote betekenis voor de vaderlandse geschiedenis zijn geweest, is duidelijk op een aantal informatieborden. In het jaar 1672, het Rampjaar, konden de Fransen via een strategische route via de Rijn het land binnenkomen. Dit gebeurde bij Lobith, waar de rivier destijds dicht langs het dorp stroomde. De gevechten bij de Rijn staan bekend als de Slag bij Tolhuis. Bij de inneming van Lobith werd het eens zo machtige kasteel verwoest – alleen het “Schipperspoortje” bleef behouden. Hier is duidelijk te zien dat de rivier destijds dicht langs het dorp stroomde: het is vanuit het land aan de zuidzijde een flinke klim naar de Dorpsdijk!

De Rijn in Nederland

De Rijn in Nederland is geen enkelvoudige rivier, maar een complexe netwerk van stromen, kanalen en gebieden. Het punt waar de Rijn Nederland binnenkomt is geen enkel dorp, maar een breed gebied dat zich uitstrekt vanaf de Duitse grens. De historische betekenis van de rivier is groot, en het gebied is van ecologisch en economisch belang. De Rijn stroomt door meerdere dorpen en steden, waaronder Spijk, Tolkamer, en Lobith, en is een belangrijke bron van water en een levenslijn voor het landbouwbedrijf.

Spijk als grensdorp

Generaties lang hebben we het geleerd op school: de Rijn komt bij Lobith ons land binnen. Dat was inderdaad ooit het geval, maar in de loop der tijd is het deel van de rivier tussen Emmerich en Arnhem herhaaldelijk verkort, waardoor Lobith nu meer landinwaarts ligt. Het huidige grensdorp is Spijk. Even later stroomt de Rijn langs Tolkamer. De naam van dit dorpje is ontleend aan de periode waarin schippers die vracht vervoerden van Duitsland naar Nederland hier tol moesten betalen. Het dorp Spijk is vaak genoemd als het punt waar de Rijn Nederland binnenkomt. Hier is een betonnen object genaamd “Und so weiter” geplaatst, dat de plek markeert waar de Rijn het land binnenkomt. Dit dorp ligt in de regio Gelderland en is bekend om de historische betekenis van de rivier in de regio.

De waterkraan van Nederland

Het stuwcomplex bij Driel wordt ook wel de waterkraan van Nederland genoemd. De zogenaamde vizierschuiven zorgen ervoor dat het water van de Rijn gereguleerd ons land instroomt en de rivier ook in tijden van droogte het hele jaar door bevaarbaar blijft. In de directe omgeving van de stuw bij Driel ligt Kasteel Doorwerth. Van oorsprong verrees deze burcht op een strategische plek op de oeverwal langs de rivier en werd tol geheven.

De Rijn in het landschap

De Spijksedijk en het binnendijkse land, de Tengnagelwaard, vormen in feite een langgerekt industrieterrein met bedrijven die primaire grondstoffen verwerken: hout (pallets, zaagsel etc.), ijzer (buizen, balken), zand en grind, bakstenen in allerlei vormen en maten… Niet bepaald een fraai gezicht, maar op de een of andere manier vallen deze industrieën weg tegen de prachtige achtergrond van de rivier, de luchten en de uiterwaarden. Dat was eind april het geval, maar zeker ook in het licht van de relatief vroege ochtend van 19 juni.

De Rijn in het landschap

De Rijn in Nederland is niet alleen van ecologisch belang, maar ook van historisch en cultureel belang. De rivier heeft een lange geschiedenis en heeft het landschap in vele jaren beïnvloed. De bronnen laten zien dat het punt waar de Rijn Nederland binnenkomt, niet bij een enkel dorp ligt, maar het resultaat is een complexe situatie. In dit artikel wordt gekeken naar de precieze locatie waar de Rijn Nederland binnenkomt, de historische context, en het belang van dit gebied voor de regio.

Conclusie

De Rijn in Nederland is geen enkelvoudige rivier, maar een complexe netwerk van stromen, kanalen en gebieden. Het punt waar de Rijn Nederland binnenkomt is geen enkel dorp, maar een breed gebied dat zich uitstrekt vanaf de Duitse grens. De historische betekenis van de rivier is groot, en het gebied is van ecologisch en economisch belang. De Rijn stroomt door meerdere dorpen en steden, waaronder Spijk, Tolkamer, en Lobith, en is een belangrijke bron van water en een levenslijn voor het landbouwbedrijf. De Rijn in Nederland is dus niet alleen van ecologisch belang, maar ook van historisch en cultureel belang.

Bronnen

1. https://hotspotholland.nl/waar-komt-de-rijn-nederland-binnen
2. https://indeheiligestede.nl/blog/post/3939/de-rijn-in-nederland-waar-komt-de-rivier-eigenlijk-binnen/
3. https://www.paulinewandelt.com/langs-de-rijn-de-rivier-stroomt-bij-spijk-het-land-binnen/
4. https://reizenlangsrivieren.nl/rivieren/loop-van-de-rijn-in-nederland-een-geografische-puzzel/
5. https://www.gelderseilandverhaalt.nl/van-stuwwal-tot-schutterij/index.php?option=com_content&view=article&id=37&Itemid=551
6. https://grensfietsen.nl/grensfietsen-nl/grensverhalen/gelderland/86-waar-de-rijn-nederland-binnenkomt/