Fietsen in Nederland: de mooiste routes voor een dagje uitstap
juli 8, 2025
De term "big farm" verwijst meestal naar grote landbouwbedrijven die zich richten op de productie van voedsel in grote hoeveelheden. In het Nederlands worden er veel tips en adviezen gegeven aan boerderijen en landbouwers om hun productie en efficiëntie te verbeteren. De bronnen die hier beschikbaar zijn, geven een overzicht van praktische tips en aanbevelingen voor het omgaan met biggen, het spenen van biggen, het beheren van de omgeving en het voorkomen van verkleumde biggen. Deze informatie is van belang voor boerderijen en landbouwers die te maken hebben met het opvoeden van biggen, maar ook voor wie zich bezighoudt met duurzame landbouw en het optimaliseren van de productie.
Praktische tips voor het spenen van biggen
Het spenen van biggen is een kritiek moment in het leven van een big. Tijdens dit proces verandert de voeding van de big van verse melk naar droog voer. Dit is een gevoelige overgang, waardoor het van belang is om de omstandigheden goed in de gaten te houden. De bronnen geven een aantal belangrijke tips en aanbevelingen die helpen bij het succesvol opvoeden van biggen.
Speentip 1: Start met een schone omgeving
Het is essentieel om tijdens het spenen van biggen een schone en gezonde omgeving te bieden. Dit helpt om de immuniteit van de big te versterken. De stappen die nodig zijn om een schone omgeving te bereiden zijn als volgt: 1. Verwijder al het vuil en spuit de afdeling grof schoon; 2. Week de afdeling in; 3. Spuit de afdeling geheel schoon; 4. Ontsmet de afdeling; 5. Spoel de resten weg; 6. Laat de biggen niet in contact komen met het ontstemmingsmiddel.
Speentip 2: Vers voer beschikbaar
Tijdens het spenen is het belangrijk dat de biggen toegang hebben tot vers voer. Daarnaast wordt aangeraden om de biggen minimaal 150 gram prestarter te geven na het spenen. Dit helpt bij het maximaliseren van de voeropname in de kraamstal.
Speentip 3: Vers drinkwater
Na het spenen valt de melk weg van de zeug. Dit is ongeveer 1 liter per big, wat voor 80% uit water bestaat. Wateropname na spenen is daarom heel belangrijk. Het is daarom aan te raden om het water altijd door te spoelen voor vers water en het water te controleren bij spenen.
Speentip 4: Vermijd stress
Het is belangrijk om de biggen rustig te verplaatsen en ze geen onnodige stress te geven. Dit helpt bij het voorkomen van onrust en stress.
Speentip 5: Zorg voor een juist stalklimaat
Het stalklimaat is belangrijk voor een succesvol speenmoment. Daarom is het belangrijk om de afdeling op temperatuur te brengen voor het spenen.
Speentip 6: Voorkom mengen van biggen en vang speenleeftijden apart op
Binnen een speengroep zijn er vaak verschillende leeftijden en gewichten. Het is daarom aan te raden om zo min mogelijk te mengen en de verschillende speenleeftijden apart op te vangen. Zo kun je de kleinste biggen extra verwennen, mocht dit nodig zijn.
Speentip 7: Laat de eerste 24 uur het licht aan
Voor een goede opstart wordt aangeraden om de eerste 24 uur het licht aan te laten. Hierdoor kunnen de biggen hun drink- en voerplekken goed vinden. Na de eerste 24 uur wordt het licht weer aangezet op het dag- en nachtritme.
Het voorkomen van verkleumde biggen
Biggen verliezen snel lichaamswarmte doordat ze een relatief groot lichaamsoppervlak hebben ten opzichte van hun gewicht. Ook hebben ze weinig (onderhuids) vet te verbranden. Door bovengenoemde redenen zijn biggen aangewezen op de beschikbaarheid van energie (of warmte) uit externe bronnen. Dit kan bijvoorbeeld zijn: de temperatuur vanuit de afdeling, warmtelamp of vloerverwarming, warmte van de zeug en de biestopname.
Minimale energiereserves
Vlak na de geboorte zijn biggen slecht tot nauwelijks in staat om zelfstandig hun lichaamswarmte op peil te houden. Ze worden geboren met een minimaal energiereserves en hebben slechts de helft aan energie voorradig van wat er in de eerste 24 uur voor overleving nodig is. Daarnaast is er nog energie nodig om te bewegen en voor onderhoud. Ze verspillen dus kostbare energie als ze erg veel moeite moeten doen om zichzelf warm te houden.
Verandering van de omgevingstemperatuur
Biggen moeten zich bij de geboorte aanpassen aan de overgang van een temperatuur van 38 graden in de zeug naar een omgevingstemperatuur van circa 22 graden. De onderste kritieke temperatuur van een big is 34-35 graden. De overlevingskansen van een big hangen af van hoe ver en hoe langdurig de lichaamstemperatuur van een big daalt. Om een big optimaal te laten functioneren zou een lichaamstemperatuur van 38 graden in de eerste 24 uur na geboorte moeten worden vastgehouden. Het is daarom van groot belang om extra warmtebronnen aan te bieden.
Externe warmtebronnen
Om de lichaamstemperatuur van biggen te verhogen, is het belangrijk om externe warmtebronnen aan te bieden. Dit kan bijvoorbeeld zijn: warmtelampen, vloerverwarming, of de warmte van de zeug. Daarnaast kan het gebruik van een biggennest helpen bij het voorkomen van verkleumde biggen.
Samenwerking en kennisdeling in de landbouw
Het spenen van biggen is niet alleen een technisch proces, maar ook een samenwerkingsproces tussen landbouwers, wetenschappers en onderzoeksinstellingen. In het Fieldlab Vertical Farming, een initiatief van de WUR, wordt onderzocht hoe de techniek van vertical farming van toepassing kan zijn in de glastuinbouw. Dit initiatief heeft ook geleid tot samenwerkingen met bedrijven en andere onderzoeksinstellingen.
Samenwerken in de regio
De provincie heeft de partijen gestimuleerd om het Fieldlab Vertical Farming op te richten, met financiële steun uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO-subsidie). Hierdoor kunnen bedrijven in de regio beter kennis delen en samenwerken. Dit heeft geleid tot betere oplossingen voor de landbouwsector en heeft ook gevoeld aan het economische mandaat in Zuid-Holland.
Kennisdelen en werken aan oplossingen
In het Fieldlab wordt onderzocht hoe de techniek van vertical farming kan worden toegepast in de glastuinbouw. Dit onderzoek helpt bij het oplossen van problemen in de landbouwsector, zoals het hoge energieverbruik en de optimalisatie van de productie. De kennis die hieruit ontstaat, wordt gedeeld met de landbouwers en bedrijven in de regio.
Conclusie
Het spenen van biggen is een belangrijk en kritiek moment in het leven van een big. Het vereist een zorgvuldige omgang met de omgeving, voeding en temperatuur om de overlevingskansen van de big te verhogen. De tips en aanbevelingen die hier worden gegeven, helpen bij het optimaliseren van het spenen en het voorkomen van verkleumde biggen. Daarnaast is de samenwerking tussen landbouwers, wetenschappers en onderzoeksinstellingen belangrijk voor het verbeteren van de productie en efficiëntie in de landbouw. Door deze tips en aanbevelingen te volgen, kan het spenen van biggen beter worden geregeld en kan de overlevingskans van de big worden verhoogd.