Bevolkingsdichtheid in Nederland: De dichtstbevolkte steden en gemeenten

De bevolkingsdichtheid in Nederland varieert sterk per regio en gemeente. Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) was de gemiddelde bevolkingsdichtheid in Nederland op 1 januari 2024 533 inwoners per vierkante kilometer landoppervlak. Dit maakt Nederland na Malta het dichtstbevolkte land van de Europese Unie. De hoogste bevolkingsdichtheid wordt gevonden in de grote steden, met name in de Randstad, terwijl de laagste dichtheid voorkomt op de Waddeneilanden en in Noord-Nederland.

De dichtstbevolkte steden

De stad met de hoogste bevolkingsdichtheid in Nederland is Den Haag, met ongeveer 6.868 inwoners per vierkante kilometer. Dit cijfer is op 1 januari 2024 vastgesteld. De stad is daarmee de meest dichtbevolkte in Nederland. Leiden, Haarlem en Amsterdam volgen op de tweede, derde en vierde plaats. Deze steden behoren tot de dichtstbevolkte regio’s van het land. In de jaren 1995 tot 2024 is de bevolkingsdichtheid in Nederland met 88 inwoners per vierkante kilometer toegenomen, wat opnieuw aangeeft dat Nederland steeds voller wordt.

De stad Amsterdam heeft een bevolkingsdichtheid van 4.950 inwoners per vierkante kilometer, wat het landelijk gemiddelde ruim overtreft. De meest dichtbevolkte buurten van Nederland liggen vooral in Amsterdam-West, waar de gemiddelde dichtheid oploopt tot 30.000 inwoners per vierkante kilometer. Dit duidt op een sterke bevolkingsgroei in het noordelijk deel van de stad. De stad wordt vooral bevolkt door jonge gezinnen en immigranten, wat opnieuw aangeeft dat de stad dynamisch is.

In de provincie Zuid-Holland is de bevolkingsdichtheid het hoogst, met meer dan 1.400 inwoners per vierkante kilometer. De regio rond de Randstad, waaronder Den Haag, Leiden, Haarlem en Amsterdam, heeft de hoogste bevolkingsdichtheid. Daarnaast groeien ook steden als Delft, Eindhoven, Maastricht en Rotterdam krachtig, waarbij de bevolkingsdichtheid in deze steden rond de 4.000 tot 5.000 inwoners per vierkante kilometer ligt.

De minst dichtbevolkte gemeenten

Aan de andere kant van de schaal liggen de minst dichtbevolkte gemeenten van Nederland. De Waddeneilanden Schiermonnikoog en Vlieland zijn met respectievelijk 23 en 31 inwoners per vierkante kilometer de minst dichtbevolkte gemeenten van het land. Ook in Noord-Nederland zijn er gemeenten met een lage bevolkingsdichtheid, zoals Drenthe, Friesland, Groningen en Overijssel. In Drenthe wonen gemiddeld 191 personen per vierkante kilometer, ruim zeven keer minder dan in Zuid-Holland. In Groningen wonen 260 inwoners per vierkante kilometer, Friesland 198 en Zeeland 220.

De laagste bevolkingsdichtheid is te vinden op de Waddeneilanden. Op Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog wonen, buiten het toeristenseizoen, minder dan 100 personen per vierkante kilometer. Dit duidt op een zeer ruime bevolkingsspreiding in het land, waarbij de regio’s van Noord-Nederland en de Waddeneilanden een veel groter deel van het land oppervlak innemen dan de grote steden.

De meest dichtbevolkte gemeenten

Binnen Nederland zijn er 99 gemeenten waarin meer dan 1.000 inwoners per vierkante kilometer wonen. Deze gemeenten vormen 13% van het totale landoppervlak, maar omvatten meer dan de helft van de inwoners van Nederland. De meest dichtbevolkte gemeenten zijn Den Haag, Leiden, Haarlem, Amsterdam, Utrecht, Delft en de steden in de Randstad. De stad Utrecht heeft een bevolkingsdichtheid van 3.991 inwoners per vierkante kilometer, terwijl Den Haag met 6.868 inwoners per vierkante kilometer de hoogste bevolkingsdichtheid heeft. Leiden, Haarlem en Amsterdam volgen met 5.954, 5.739 en 4.950 inwoners per vierkante kilometer.

De stad Den Haag heeft de hoogste bevolkingsdichtheid van alle gemeenten. In de jaren 1995 tot 2024 is de bevolkingsdichtheid in de stad met 88 inwoners per vierkante kilometer toegenomen. De groei is vooral te danken aan toestroom uit het buitenland en een toename van het aantal jonge gezinnen. De stad blijft ook de meest aantrekkelijke stad om in te wonen, volgens de nieuwste Atlas voor gemeenten.

De bevolkingsgroei en toekomstige ontwikkelingen

De bevolkingsgroei in Nederland is in de jaren 2018 tot 2023 met 3,7 procent toegenomen. De sterkste bevolkingsgroei vond plaats in Flevoland, grote delen van Noord-Brabant, de Randstad, de Veluwe en het westen van Overijssel. In absolute zin kreeg de gemeente Amsterdam er de meeste inwoners bij, gevolgd door Den Haag, Rotterdam en Utrecht. De groei in deze steden is vooral te danken aan toestroom uit het buitenland.

In de relatieve zin was de bevolkingsgroei het sterkst in de kleinere gemeenten rond de grote steden in de Randstad, zoals Waddinxveen, Diemen, Blaricum en Zuidplas. Deze gemeenten groeiden vooral door binnenlandse verhuizingen en, in mindere mate, door natuurlijke aanwas. Van de gemeenten met meer dan 100.000 inwoners groeide Almere het sterkst met 9 procent.

De bevolkingsgroei blijft in de toekomst deels afhankelijk van de economische groei, migratie en de levensondersteuning in Nederland. De regering en gemeenten zorgen daarvoor dat er voldoende woningen en ruimte beschikbaar zijn voor de toenemende bevolking. In de grote steden zoals Den Haag, Amsterdam en Rotterdam is dit echter een uitdaging, aangezien de bevolkingsdichtheid al zeer hoog is.

Tabel: Bevolkingsdichtheid van de meest dichtbevolkte steden in Nederland

Bronnen

1. Bevolkingsdichtheid Nederland (2009)
2. Haarlem in top 3 meest dichtbevolkte gemeenten van Nederland
3. Waar in Nederland is het dichtstbevolkt?
4. De 10 dichtstbevolkte steden van Nederland
5. Bevolkingsgroei in Nederland (2018-2023)
6. De 10 dichtstbevolkte steden van Nederland
7. Hoeveel mensen wonen er op 1 vierkante kilometer in Nederland?
8. Nieuwsbrief Regionaal, augustus 2024
9. Utrecht op plek 11 van meest dichtbevolkte gemeenten van Nederland
10. Inwoners per gemeente
11. Bevolkingsgroei, 2018-2023
12. Bevolkingsgroei, 2016-2024