De armste gemeenten en dorpen in Nederland: een overzicht van economische en sociale situaties

In Nederland zijn er verschillende gemeenten en dorpen die regelmatig in de aandacht komen vanwege hun lage gemiddelde inkomens en vermogens. De armste dorpen en gemeenten vallen onder een aantal categorieën, zoals sociale armoe, hoge werkloosheid, en beperkte economische groei. In dit artikel worden de belangrijkste informatiebronnen geanalyseerd om een overzicht te geven van de armste dorpen en gemeenten van Nederland.

De armste gemeenten van Nederland

Volgens gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn er verschillende gemeenten in Nederland met een zeer laag gemiddeld vermogen per huishouden. Deze gemeenten vallen meestal onder de arme regio’s van het land, waar de economische situatie moeilijker is en de kans op armoede hoger ligt. De meest voorkomende kenmerken zijn een hoge werkloosheid, een groot aandeel sociale uitkeringen, en een lagere gemiddelde inkomens.

De armste gemeente van Nederland is in 2019 volgens de cijfers van het CBS Rotterdam, gevolgd door Amsterdam en Den Haag. In deze steden is het aandeel inwoners dat onder de armoedegrens valt, significant hoger dan het landelijk gemiddelde. Bijvoorbeeld, in Rotterdam wonen bijna 18,7 procent van de inwoners onder de armoedegrens, terwijl dit in Amsterdam 18,2 procent is.

Een van de armste dorpen is Pekela, dat zich bevindt in de regio Groningen. Pekela staat bekend om zijn lage gemiddelde inkomen en hoge werkloosheid. In 2019 lag het gemiddelde jaarinkomen in Pekela op 25.800 euro. Ook Stadskanaal, een andere gemeente in de regio Groningen, valt in de armste gemeenten. Het gemiddelde inkomen in deze gemeente bedraagt 26.500 euro per persoon.

De meest armoegevoelige gemeenten

Een van de belangrijkste factoren die bepalen of een gemeente arm is, is het aandeel inwoners dat onder de armoedegrens valt. Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) definieert armoede als een situatie waarin een persoon of gezin niet voldoende beschikking heeft over de basisbehoeften. Dit omvat onder andere voeding, woning, kleding, en gezondheidszorg.

In sommige gemeenten is het aandeel arme inwoners extreem hoog. Bijvoorbeeld, in Rotterdam is 10,9 procent van de bevolking onder de armoedegrens, in Amsterdam is dit 10,5 procent en in Den Haag 10,3 procent. Ook in Enschede, Groningen, Leeuwarden, en Arnhem is het aandeel armoe relatief hoog. De redenen hiervoor zijn onder andere een hoge werkloosheid, een groot aandeel sociale uitkeringen, en een lage economische groei.

De invloed van de economische situatie

De economische situatie van een gemeente heeft een directe invloed op het gemiddelde inkomen en het vermogen van de inwoners. In veel grote steden zoals Amsterdam, Rotterdam, en Den Haag is het aandeel sociale huur groot, wat leidt tot lagere vermogens en grotere economische kloppen tussen rijk en arm.

Bijvoorbeeld, in Amsterdam is het gemiddelde vermogen per huishouden 13,5 duizend euro, terwijl dit in Bloemendaal, de rijkste gemeente van Nederland, 381.100 euro bedraagt. In Laren, een van de rijkste dorpen van Nederland, is het gemiddelde vermogen per huishouden 375.600 euro.

De economische situatie van de armste dorpen

De armste dorpen in Nederland zijn vaak gekoppeld aan een lage economische groei, een groot aandeel sociale uitkeringen, en een beperkt aandeel eigenwoningen. Hieronder volgt een overzicht van enkele van de armste dorpen in Nederland:

1. Pekela

Pekela is een van de bekendste armste dorpen van Nederland. Het ligt in de regio Groningen en is vooral bekend om zijn lage gemiddelde inkomens en hoge werkloosheid. In 2019 bedroeg het gemiddelde inkomen in Pekela 25.800 euro per jaar. Dit is het laagste van alle gemeenten in Nederland.

2. Stadskanaal

Stadskanaal is een gemeente in de regio Groningen. In 2019 was het gemiddelde inkomen 26.500 euro per jaar, wat de tweede laagste in Nederland oplevert.

3. Oldambt

Oldambt is een gemeente in de regio Drenthe. Het is bekend om zijn lage inkomens en hoge werkloosheid. In 2019 was het gemiddelde inkomen 26.100 euro per jaar.

4. Westerwolde

Westerwolde is een gemeente in de regio Drenthe. In 2019 was het gemiddelde inkomen 26.000 euro per jaar.

5. Eemsdelta

Eemsdelta is een gemeente in de regio Drenthe. In 2019 was het gemiddelde inkomen 25.900 euro per jaar.

6. Appingedam

Appingedam is een gemeente in de regio Drenthe, die in 2019 op de tiende plek van de armste gemeenten staat. Het gemiddelde inkomen bedraagt 25.700 euro per jaar.

7. Heerlen

Heerlen is een gemeente in de regio Limburg. In 2019 was het gemiddelde inkomen 25.600 euro per jaar.

8. Enschede

Enschede is een gemeente in de regio Overijssel. In 2019 was het gemiddelde inkomen 25.500 euro per jaar.

9. Leeuwarden

Leeuwarden is een gemeente in de regio Friesland. In 2019 was het gemiddelde inkomen 25.400 euro per jaar.

10. Beverwijk

Beverwijk is een gemeente in de regio Zuid-Holland. In 2019 was het gemiddelde inkomen 25.300 euro per jaar.

De armste regio’s in Nederland

De armste regio’s in Nederland zijn vooral te vinden in de Rijnmond, de Parkstad Regio, en de Lage Landen. Deze gebieden hebben een hoge werkloosheid, een groot aandeel sociale uitkeringen, en een lage economische groei.

Rijnmond

De Rijnmond is een van de armste regio’s in Nederland. Hier zijn veel gemeenten met een lage gemiddelde inkomens, waaronder Rotterdam, Dordrecht, en Gorinchem. In deze gebieden is het aandeel arme inwoners extreem hoog.

Parkstad Regio

De Parkstad Regio is een van de armste regio’s in Nederland, met gemeenten zoals Heerlen, Vaals, en Eindhoven. Deze regio heeft een lage economische groei en een groot aandeel sociale uitkeringen.

Lage Landen

De Lage Landen zijn een van de armste regio’s in Nederland, met gemeenten zoals Leeuwarden, Stadskanaal, en Oldambt. Deze regio’s hebben een hoge werkloosheid en een lage economische groei.

De impact van armoede op het levenslang

Armoede heeft een grote impact op het levenslang van inwoners. Volgens onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) lopen mensen uit een huishouden met een inkomen onder de armoedegrens gemiddeld ongeveer 5 jaar korter dan mensen met een hoger inkomen. Het verschil in gezonde levensjaren bedraagt zelfs 14 jaar.

Conclusie

De armste gemeenten en dorpen in Nederland zijn voornamelijk te vinden in de regio’s met een lage economische groei, hoge werkloosheid, en een groot aandeel sociale uitkeringen. De meest armoegevoelige gemeenten zijn Rotterdam, Amsterdam, Den Haag, Enschede, en Leeuwarden. De armste dorpen zijn Pekela, Stadskanaal, Oldambt, Westerwolde, en Eemsdelta. De economische situatie van deze gemeenten is kritisch, en het is van belang om actief in te zetten op het gebied van economische groei, werkgelegenheid, en sociale ondersteuning.

Bronnen

1. Hilversum/Pekela – Oude Pekela, het armste dorp van Nederland
2. Wat en waar is armoede
3. Top 10 armste gemeenten in Nederland
4. De armste gebieden van Nederland
5. Dit zijn de rijkste en armste gemeentes van Nederland
6. Rijkste gemeenten in Nederland
7. Top 10: Dit zijn de armste gemeenten van Nederland
8. Top 352 rijkste gemeenten in Nederland 2019 en de armste
9. Wat en waar is armoede
10. Pekela en Stadskanaal zijn de gemeenten met de laagste inkomens van Nederland
11. Gemiddeld vermogen per gemeente in Nederland 2023
12. Wat is het armste dorp van Nederland