Kansen en uitdagingen bij het aantrekken van internationale kenniswerkers in Nederland
juli 8, 2025
In Nederland is het aantal kinderen met ondergewicht een aandachtspunt geworden, zowel voor ouders als onderwijs en gezondheidsinstellingen. De gegevens uit verschillende bronnen laten zien dat ondergewicht bij kinderen een aanzienlijk deel van de jeugd betreft en dat het verschijnsel onderverdeeld is in verschillende leeftijdscategorieën. De cijfers over het aantal kinderen met ondergewicht in Nederland voor 5 jaar geven een overzicht van de situatie en de trends die erin zitten.
Cijfers over ondergewicht bij kinderen
Volgens de CBS-gezondheidsenquête uit 2017 is 7,7% van de kinderen van 4 tot 12 jaar en 3,3% van de 12 tot 18-jarigen ondergewicht. Dit geeft een duidelijk overzicht van het aandeel kinderen dat onder het gewicht valt. In de studie van de Nederlandse groeistudie, die van 1980 tot 2009 heeft plaatsgevonden, bleek dat 9,8% van de jongens en meisjes met Nederlandse afkomst ondergewicht had. Voor kinderen en adolescenten met Turkse afkomst was dit 5,7% en voor Marokkaanse afkomst 6,2%. Deze gegevens tonen aan dat het verschijnsel van ondergewicht voorkomt in verschillende etnische groepen, maar in verschillende mate.
De literatuur is niet volledig overeenstemmend over de relatie tussen sociale klasse en ondergewicht. Er zijn onderzoeken geweest in Groot-Brittannië die laten zien dat kinderen in lagere sociale klassen een licht verhoogd risico hebben op ondergewicht. Anderzijds zijn er ook studies uit Schotland en Australië die dit niet konden bevestigen. Dit suggereert dat er een complexe relatie is tussen sociaal-economische factoren en het voorkomen van ondergewicht.
De invloed van leeftijd en etnische afkomst
Het ondergewicht komt het meest voor bij kinderen in de leeftijd van 2 tot 5 jaar, gevolgd door de leeftijdscategorie 12 tot 19 jaar. Dit wijst erop dat het verschijnsel van ondergewicht vooral voorkomt in jonge kinderen en tieners. In de periode 2009-2013 bleek dat de prevalentie van matig ondergewicht significant steeg in beide leeftijdsgroepen. De prevalentie van ernstig ondergewicht veranderde niet, terwijl de prevalentie van overgewicht en obesitas significant afnam in beide groepen. Deze trends zijn vooral waarneembaar bij kinderen van Nederlandse afkomst.
Bij de andere etnische herkomstgroepen waren ook dalingen te zien, maar niet consequent bij alle leeftijdsgroepen en niet voor zowel overgewicht als obesitas. De prognose voor 2020 is dat de prevalentie van overgewicht en obesitas verder zal dalen en de prevalentie van ondergewicht zal stijgen. Dit suggereert dat het verschijnsel van ondergewicht niet alleen voorkomt bij specifieke leeftijdscategorieën, maar ook in verschillende etnische groepen.
De rol van de gezondheidszorg
De gezondheidszorg speelt een cruciale rol in het detecteren en beheren van ondergewicht bij kinderen. De BMI wordt veel gebruikt om een indicatie te krijgen of er sprake is van ondergewicht. De BMI wordt berekend door het gewicht (in kilogram) te delen door het kwadraat van lengte (in meter). Voor kinderen gelden andere BMI-waarden dan voor volwassenen, aangezien de lengte en het gewicht van kinderen door hun groei variëren. De BMI-waarden verschillen per geslacht en leeftijd.
De kinderdiëtist speelt een belangrijke rol bij het bepalen van voedingsgewoonten en het geven van advies. Wanneer er sprake is van ondergewicht, helpt de kinderdiëtist om de voeding aan te passen zodat het kind voldoende voedingsstoffen krijgt. Dit is belangrijk om de conditie en weerstand van het kind te verbeteren en het gewicht te laten toenemen zodat het beter past bij de lichaamslengte.
Invloed van de pandemie
De pandemie heeft ook invloed gehad op de gezondheid van kinderen. De dataverzameling van de Gezondheidsenquête was in 2020 en 2021 verstoord door de Covid-19-pandemie. Ook hebben de pandemie en de bijbehorende maatregelen mogelijk de leefstijl van de respondenten beïnvloed. Dit betekent dat de cijfers over het aantal kinderen met ondergewicht in Nederland voor 5 jaar mogelijk niet volledig zijn, maar wel een indicatie geven van de situatie.
Conclusie
Het aantal kinderen met ondergewicht in Nederland blijft een aandachtspunt, met name in de jonge leeftijdscategorieën en bij bepaalde etnische groepen. De cijfers tonen aan dat het verschijnsel van ondergewicht voorkomt in verschillende groepen en dat de gezondheidszorg een cruciale rol speelt bij het beheren van deze situatie. De pandemie heeft ook invloed gehad op de gezondheid van kinderen, wat het belang van de gezondheidszorg nog eens benadruit.