Binnenactiviteiten in Nederland: Alternatieven voor een dagje uit met slecht weer
juli 7, 2025
Fietsen is in Nederland een van de meest gebruikte vervoersmiddelen. Het land staat bekend om zijn uitgebreide fietsinfrastructuur, waarbij fietsers prioriteit hebben in het verkeer. De hoeveelheid fietsen per inwoner is uniek in de wereld en speelt een belangrijke rol in het dagelijks leven van Nederlanders. In dit artikel worden de cijfers en trends over fietsen in Nederland nader bekeken, met aandacht voor het aantal fietsen per inwoner, het gebruik van fietsen in de maatschappelijke omgeving, en de positieve effecten van fietsen op milieu, gezondheid en mobiliteit.
Aantal fietsen per inwoner
In Nederland zijn er meer fietsen dan inwoners. Volgens de laatste schatting van brancheverenigingen BOVAG en RAI zijn er 22,8 miljoen fietsen in Nederland, wat neerkomt op ruim 1,3 fiets per persoon. Dit cijfer is uniek in de wereld. Het aantal elektrische fietsen (e-fietsen) ligt op 4,2 miljoen, terwijl er ruim 32.000 speedpedelecs zijn. Het aantal fietsen is dus aanzienlijk, en het aantal e-fietsen neemt jaarlijks toe.
De verhouding tussen het aantal fietsen en de bevolking is een van de belangrijkste factoren die de fietscultuur in Nederland bepalen. In 2023 was het aantal fietsen in het land geschat op 24,1 miljoen, waarvan 4,2 miljoen e-fietsen. Dit betekent dat iedere Nederlander gemiddeld 1,3 fiets bezit, en dat er ruim 32.000 speedpedelecs in omloop zijn. Daarnaast is het aantal fietsen in Nederland groter dan in andere landen. Bijvoorbeeld in Duitsland zijn er ongeveer 70 miljoen fietsen, maar dat komt neer op 0,84 fiets per inwoner. In België zijn er 11 miljoen fietsen op een bevolking van 11,5 miljoen, wat neerkomt op 0,96 fiets per inwoner. In Japan is het aantal fietsen ongeveer 72 miljoen, wat neerkomt op 0,57 fiets per inwoner.
Fietspaden en infrastructuur
Nederland beschikt over een uitgebreid fietsnetwerk. Er zijn 37.000 kilometer fietspaden in het land, wat meer is dan het aantal kilometer fietspaden in andere landen. In vergelijking met het CBS-cijfer uit 1996 van 17.000 kilometer, is het aantal fietspaden in Nederland aanzienlijk toegenomen. Daarnaast zijn er 4.700 kilometer wegen met fietsstroken, wat gelijk is aan de eerdere schatting. De Fietsersbond beschikt over betrouwbare informatie over alle fietspaden in het land, wat helpt bij het plannen van fietsritten.
De infrastructuur voor fietsers is in Nederland uitstekend. Er zijn brede fietspaden, fietsbruggen, en speciale verkeerslichten die zijn afgestemd op de snelheid van fietsers. In steden zoals Amsterdam, Utrecht en Groningen zijn de fietspaden zeer goed ontwikkeld. Daarnaast zijn er ook fietsvriendelijke infrastructuur zoals fietsenstallingen, snelle fietsroutes, en fietsstraten waar auto’s toegestaan zijn, maar fietsers voorrang hebben. In grote steden zoals Berlijn, Hamburg en München is het fietsgebruik ook aanzienlijk, maar de infrastructuur is minder uitgebreid dan in Nederland.
Fietsgebruik en reismotieven
Fietsen is in Nederland een van de meest gebruikte vervoersmiddelen. In 2023 was de fiets de meest gebruikte vervoerswijze na de auto, met 27 procent van alle verplaatsingen. Gemiddeld fietst een Nederlander 3,0 kilometer per dag, wat neerkomt op 1065 kilometer per persoon per jaar. Het aantal kilometer fietsen is in de afgelopen jaren sterk toegenomen. In 2019 was het aantal afgelegde fietskilometers met 23 procent toegenomen ten opzichte van 2000. Ook het gebruik van e-fietsen neemt toe: in 2019 was 12 procent van de afgelegde fietsafstand per e-fiets gedaan.
De meeste fietsverplaatsingen gebeuren voor kortere afstanden. Volgens gegevens uit 2023 is 70 procent van de fietsverplaatsingen korter dan 3,7 kilometer. De meest frequente reismotieven zijn winkelen, boodschappen doen, en recreatieve doeleinden. In 2020 was het aantal fietskilometers voor toeren en wandelen het hoogst, terwijl het aantal fietskilometers voor uitgaan, sport en hobby iets afnam. Daarnaast is het aantal fietsverplaatsingen naar en van werk ook belangrijk. In 2023 fietste 70 procent van de Nederlanders minstens één keer per week.
Invloed van fietsen op milieu en gezondheid
Fietsen heeft een positief effect op het milieu en de gezondheid. In Amsterdam bijvoorbeeld levert het fietsgebruik jaarlijks 50.000 minder ziektedagen op, met een besparing van € 15,3 miljoen. Daarnaast is er een toename van 120 extra levensjaren, met een waarde van € 8,3 miljoen. De besparing op gezondheidskosten bedraagt € 21,6 miljoen, en op mobiliteitskosten € 87,6 miljoen. Ook heeft fietsen een positief effect op de luchtkwaliteit, met een besparing van 40.000 ton CO2 per jaar.
Fietsen is ook goed voor mentale gezondheid. Het vermindert stress, verbetert de stemming en versterkt het lichaam. Daarnaast is fietsen een milieuvriendelijk transportmiddel, dat bijdraagt aan het verminderen van de CO2-uitstoot en het verbeteren van de luchtkwaliteit. In landen zoals Duitsland, België en Japan is ook het fietsgebruik sterk, maar de infrastructuur is minder uitgebreid dan in Nederland.
Beveiliging en veiligheid
Hoewel fietsen in Nederland een van de veiligste vervoersmiddelen is, is het aantal fietsongelukken nog steeds toegenomen. In 2023 zijn 270 fietsers om het leven gekomen in het verkeer, en het aantal ernstig gewonden is geschat op zo’n 10.000 per jaar. Het aantal fietsdiefstallen neemt toe, en in 2023 lag het op ruim 85.000. Daarnaast is het aantal verkochte snorfietsen gedaald, van ruim 29.000 in 2022 tot 10.000 in 2023.
Om het aantal ongevallen te beperken, is het belangrijk om veilige fietswegen aan te leggen, zonder obstakels en zonder botsingen met andere gebruikers. De infrastructuur moet aantrekkelijk en veilig zijn, zodat meer mensen over kunnen stappen op de fiets. Ook is het belangrijk om de veiligheid van fietsers te waarborgen, met speciale verkeerslichten en fietspaden.
Conclusie
Fietsen is in Nederland een van de meest gebruikte vervoersmiddelen, met een uniek aantal fietsen per inwoner. Het land beschikt over een uitgebreide fietsinfrastructuur, waarbij fietsers prioriteit hebben in het verkeer. Het gebruik van fietsen is sterk toegenomen, met name het gebruik van e-fietsen. Fietsen heeft positieve effecten op het milieu, de gezondheid en de mobiliteit. Hoewel het aantal ongevallen en diefstallen toeneemt, is fietsen nog steeds een veilig en duurzaam vervoermiddel. De infrastructuur moet blijven worden aangevuld met veilige fietspaden en betere voorzieningen voor fietsers, zodat meer mensen over kunnen stappen op de fiets.