Afvalcontainers in dorpen van Nederland: Een overzicht van beschikbaarheid en gebruik
juli 8, 2025
In Nederland is de fiets een van de meest gebruikte vervoermiddelen. Het land staat bekend om zijn uitgebreide fietspadennetwerken, de hoge populariteit van het fietsen en het grote aantal fietsen dat in omloop is. De cijfers tonen aan dat er in Nederland ruim 23 miljoen fietsen zijn, wat meer is dan het aantal inwoners. Dit cijfer blijkt uit meerdere bronnen, waaronder onderzoeken van de Fietsersbond, BOVAG, RAI en andere instellingen. Het aantal fietsen is in de afgelopen jaren sterk toegenomen, met een gemiddelde toename van 350.000 exemplaren per jaar. In 2000 waren er nog ongeveer 16 miljoen fietsen, terwijl het aantal in 2021 op 23 miljoen stond. Dit betekent dat Nederland met 2,3% van de wereldwijde fietsen het land is met de hoogste concentratie fietsen per inwoner.
Het gemiddelde aantal fietsen per inwoner
Het gemiddelde aantal fietsen per inwoner in Nederland is 1,4, wat aanzienlijk hoger is dan in andere landen waar fietsen populair zijn. In Denemarken zijn er 0,8 fietsen per persoon, in Japan 0,6 en in België 0,5. Dit cijfer laat zien dat Nederland niet alleen het land met de meeste fietsen is, maar ook dat de gemiddelde Nederlander meer dan één fiets bezit. Het verschijnt erop dat het aantal fietsen per inwoner in Nederland de afgelopen jaren sterk is toegenomen. Dit is onder meer te verklaren door de toenemende populariteit van elektrische fietsen, die in 2021 ongeveer 3 miljoen stuks bedroegen, wat 13% van het totale aantal fietsen in Nederland vertegenwoordigt. De groei van het aantal elektrische fietsen is een van de belangrijkste trends in de afgelopen jaren.
Fietsen als vervoermiddel: gebruik en toekomst
De fiets is in Nederland een van de belangrijkste vervoermiddelen. In 2021 was de fiets de tweede meest gebruikte vervoerwijze, na de auto. Het gebruik van de fiets is vooral gericht op korte afstanden. Volgens gegevens van het CBS is het fietsgebruik bij afstanden van maximaal 7,5 kilometer het hoogst. In gemeenten in Midden- en Noord-Nederland is het percentage fietsgebruik groter dan 45%, terwijl het in het zuiden van Nederland lager is, met gemiddeld minder dan 35%. In de stad Amsterdam zijn er ongeveer 900.000 fietsen, wat meer is dan het aantal inwoners van de stad. In de regio's met veel grote steden zijn er over het algemeen meer fietsen te vinden dan in dunner bevolkte gebieden.
In 2020 was het totale fietsgebruik in Nederland met 13% gedaald ten opzichte van 2019, tot gemiddeld 966 kilometer per persoon van 12 jaar of ouder. Dit was onder meer het gevolg van de coronamaatregelen, waardoor het woon-werkverkeer en het gebruik van de fiets voor winkelbezoek en uitgaan afnam. Het recreatieve fietsgebruik steeg echter met ruim 18% ten opzichte van 2019. In sommige steden, zoals Noord-Holland, steeg het recreatieve fietsgebruik met bijna 61% in 2020. Dit laat zien dat de fiets ook in tijden van lockdown en beperkingen een belangrijk onderdeel blijft van de Nederlandse mobiliteitscultuur.
Fietspadennetwerk en infrastructuur
Nederland beschikt over een van de grootste en meest uitgebreide fietspadennetwerken ter wereld. Er zijn in totaal ongeveer 37.000 kilometer aan fietspaden in Nederland, wat meer dan de eerdere schatting van 29.000 kilometer van de Fietsersbond in 2009 is. Het land streeft ernaar om het fietspadennetwerk verder uit te breiden en te verbeteren, met als doel het gebruik van de fiets te stimuleren. Daarnaast delen fietsers en automobilisten ook nog ongeveer 55.000 kilometer aan wegdek. In de stad Utrecht zijn de drukste fietspaden te vinden, zoals de Smakkelaarsveld, Vredenburg, Jaarbeursplein, De Ruiterkade, Weesperzijde, Grote Markt, en Van Diemerbroeckstraat. Deze paden zijn vaak het meest gebruikt door fietser, vooral in de ochtendspits en op werkdagen.
De overheid stimuleert het gebruik van de fiets door het aanleggen van nieuwe fietspaden en het verbeteren van bestaande infrastructuur. Het doel is om het aantal gefietste kilometers per jaar binnen 10 jaar met 20% te laten toenemen. Dit wordt onder meer gestimuleerd door de toenemende beschikbaarheid van OV-fietsen en belastingkortingen voor fietsen. Er zijn bijna 22.000 OV-fietsen verspreid over 300 verschillende locaties. In 2019 werden er ongeveer 5,2 miljoen ritjes gemaakt met een OV-fiets. Het gebruik van OV-fietsen is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Het totale aantal OV-fietsen neemt jaarlijks toe, er zijn steeds meer locaties waar je een OV-fiets kunt huren en de kosten van een OV-fiets zijn relatief laag.
Fietsdiefstal en beveiliging
Hoewel Nederland een fietsland is, blijft fietsdiefstal een probleem. Elk jaar worden er ongeveer een half miljoen fietsen gestolen in Nederland. Hoewel het aantal gestolen fietsen in 2019 met 28% is afgenomen ten opzichte van 2016, bleef de financiële schade gelijk, namelijk rond de 600 miljoen euro. Dit komt voornamelijk omdat dieven steeds vaker duurdere modellen proberen te stelen, zoals elektrische fietsen en speed pedelecs. Om diefstal te voorkomen, is het aan te raden om gebruik te maken van een goed fietsslot met een ART-keurmerk of een fietsverzekering af te sluiten. De overheid heeft ook maatregelen genomen om het probleem van de fietsdiefstal aan te pakken, waaronder het aanbieden van specifieke veiligheidsmaatregelen en het versterken van de toezichtsmaatregelen.
Fietsen en maatschappelijke impact
De fiets heeft een grote invloed op de maatschappelijke en economische situatie in Nederland. De Bikenomics-studie toont aan dat het gebruik van de fiets jaarlijks grote voordelen oplevert, zoals het verminderen van ziektedagen, het versterken van de gezondheid en het verlagen van de CO2-uitstoot. In Amsterdam zijn er gemiddeld 30.000 fietsers per dag, wat leidt tot grote maatschappelijke voordelen. In België is ook een Bikenomics-studie uitgevoerd, waarin bleek dat het vervangen van 20% van de woon-werkverplaatsingen met de fiets een economische besparing oplevert van 360 miljoen euro per jaar. Dit duidt erop dat het fietsen niet alleen een milieuvriendelijk vervoermiddel is, maar ook een economische en gezondheidsgerichte keuze is.
Conclusie
In Nederland is de fiets een onmisbaar onderdeel van het verkeersbeeld. Het land beschikt over een van de grootste en meest uitgebreide fietspadennetwerken ter wereld, en het aantal fietsen is in de afgelopen jaren sterk toegenomen. Het gemiddelde aantal fietsen per inwoner is 1,4, wat aanzienlijk hoger is dan in andere landen waar fietsen populair zijn. De fiets wordt vooral gebruikt voor korte afstanden en speelt een belangrijke rol in de maatschappelijke en economische situatie. Het gebruik van elektrische fietsen neemt toe, en de overheid streeft ernaar om het fietsgebruik verder te stimuleren. Hoewel het probleem van de fietsdiefstal aanhoudt, zijn er maatregelen genomen om dit te beheren. In het algemeen is Nederland een echt fietsland, waarin de fiets een belangrijke rol speelt in het dagelijks leven.