Het aantal dorpen en steden in Nederland: een overzicht op basis van betrouwbare cijfers

In Nederland zijn er verschillende soorten woonplaatsen, waaronder steden, dorpen en kleinere plaatsen. Het aantal dorpen in Nederland is een veelgestelde vraag, vooral vanwege de dynamiek van de bevolkingsontwikkeling en de herstructurering van gemeenten. In dit artikel zullen we kijken naar het aantal dorpen en steden in Nederland, welke dorpen het kleinste zijn en hoe deze in de context staan van andere woonplaatsen. De informatie is gebaseerd op gegevens uit het CBS en andere betrouwbare bronnen.

Het aantal dorpen en steden in Nederland

Volgens de gegevens van het CBS zijn er op 1 januari 2024 in Nederland 2501 woonplaatsen in 342 gemeenten. Dit omvat ook steden, dorpen en kleinere plaatsen. Het exacte aantal dorpen is echter niet expliciet vermeld in de gegevens. Wel is duidelijk dat de term ‘dorp’ vaak wordt gebruikt voor kleinere, meestal landelijke woonplaatsen. De definitie van een dorp kan variëren, afhankelijk van de context, maar vaak wordt een dorp aangeduid als een kleinere, meestal agrarische gemeenschap.

In de bron [3] staat dat er in Nederland verschillende dorpen zijn, waaronder het kleinste dorp van Nederland, Persingen. Hier wordt ook opgemerkt dat de aantallen dorpen in Nederland variëren, afhankelijk van de definitie. Bijvoorbeeld, het dorp ’t Woudt telt slechts 38 inwoners en wordt aangeduid als het ‘kleinste dorp van Nederland’. Dit dorp maakt deel uit van de gemeente Midden-Delfland en heeft geen eigen postcode, maar wordt toch als dorp beschouwd.

In de bron [3] wordt ook verwezen naar het dorp Ruigoord, dat volgens de gegevens geen enkele inwoner heeft. Dit dorp, dat zich bevindt in de buurt van Amsterdam, werd in de jaren ’70 afgebroken om plaats te maken voor een industrieterrein. Later werd het echter heringericht als een kunstenaarskolonie, maar de gemeente besloot dat deel van Ruigoord mocht blijven bestaan, hoewel er geen mensen meer mochten wonen. Dit dorp is dus een uniek geval, waarin het begrip ‘dorp’ wordt gebruikt, ook al zijn er geen inwoners.

Het verschil tussen steden, dorpen en andere woonplaatsen

Uit de bronnen blijkt dat Nederland op 1 januari 2024 in totaal 2501 woonplaatsen telt, verdeeld over 342 gemeenten. Deze informatie komt uit de BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen), een register dat de woonplaatsen en adressen in Nederland bijhoudt. De gegevens zijn op 1 januari 2024 vastgesteld, en de lijst bevat informatie over de namen van de woonplaatsen, de gemeenten, de provincies en de landsdelen waar ze bij horen.

De termen worden vaak door elkaar gebruikt, en het verschil is vaak niet duidelijk. Zo is het in het Friese gebied dat plaatsen als Bartlehiem zowel een gehucht als een buurtschap kunnen worden genoemd, afhankelijk van de context.

In de praktijk is het verschil tussen een stad en een dorp vaak niet duidelijk. De bevolkingsgrootte is vaak niet het enige criterium. Er zijn namelijk steden met minder dan 25.000 inwoners, die toch als stad worden aangeduid. Een dorp kan ook groter zijn dan een stad, maar wordt toch als dorp beschouwd.

De termen worden vaak bepaald door het gevoel van de inwoners. Zo is het in de gemeente Dronten dat de kern Dronten niet als stad wordt aangeduid, hoewel het groter is dan veel andere dorpen. Dit toont aan dat het verschil tussen stad en dorp meer bepaald wordt door culturele en emotionele factoren dan door wettelijke criteria.

Het kleinste dorp van Nederland

Het kleinste dorp van Nederland wordt vaak aangeduid als ’t Woudt, dat zich bevindt in de gemeente Midden-Delfland. Dit dorp telt slechts 38 inwoners en bestaat uit 11 woonhuizen, 5 boerderijen en een kerk. Hoewel het geen eigen postcode heeft, wordt het dorp als een dorp beschouwd. Dit dorp is een voorbeeld van hoe het begrip ‘dorp’ kan variëren, afhankelijk van de context.

In de bron [3] wordt ook opgemerkt dat sommige dorpen, zoals ’t Woudt, geen eigen postcode hebben, maar toch als dorp worden beschouwd. Dit duidt op het feit dat de status van een dorp vaak wordt bepaald door historische en culturele factoren, in plaats van administratieve of statistische criteria.

Het aantal steden in Nederland

Uit de bronnen blijkt dat Nederland 165 steden telt. Deze lijst bevat namen zoals Arnhem, Assen, 's-Gravenhage, Groningen, Haarlem, 's-Hertogenbosch, Leeuwarden, Lelystad, Maastricht, Middelburg, Utrecht en Zwolle. Deze steden zijn geregistreerd op basis van de BAG-gegevens van 2024.

Wat betreft dorpen en andere kleinere woonplaatsen, is het lastiger om een duidelijk overzicht te geven. Er zijn namelijk geen officiële cijfers voor het aantal dorpen. De term dorp wordt vaak gebruikt voor kleinere plaatsen die geen stadsrechten hebben en niet als stad worden beschouwd. Echter, de grens is vaak onduidelijk. Zo is het in de gemeente Ede dat er discussies zijn over of het een stad of een dorp is, ook al heeft het ruim 78.000 inwoners. Op basis van de bevolkingscijfers zou Ede een stad moeten zijn, maar het gevoel van de inwoners speelt hierbij een grote rol.

Het aantal dorpen en steden in Nederland: een overzicht op basis van betrouwbare cijfers