Aanslag op fietsers in Tadzjikistan: Impact op toerisme en veiligheid

De aanslag op fietsers in Tadzjikistan in juli 2018 was een schokkend incident dat vier buitenlandse toeristen het leven kostte, waaronder een Nederlander. De gebeurtenis had gevolgen voor het land, de betrokken landen en het toerisme in het gebied. De gegevens uit de bronnen tonen aan dat de aanslag op meerdere manieren is geïnterpreteerd, met als enig duidelijkheid dat er sprake was van een gewelddadige aanval. De gevolgen voor het toerisme en de veiligheid in Tadzjikistan blijven een onderwerp van discussie.

Aanslag en slachtoffers

De aanslag vond plaats op 30 juli 2018, toen een groep van zeven fietsers, waaronder een Nederlander van 56, twee Amerikanen en een Zwitser, onderweg was van Bangkok naar Teheran. Volgens verslaggevers en ooggetuigen was de aanval opzettelijk. Een donkere auto reed met hoge snelheid op de fietsers af, waarna de bestuurder van de auto terugkeerde en opnieuw op de groep inreed. Daarna sprongen mannen uit de auto en staken met messen in op de slachtoffers. Tijdens de aanval raakten vier fietsers, waaronder de Nederlander, het leven. Drie anderen, waaronder de partner van de omgekomen Nederlander, raakten gewond.

De Tadzjiekse autoriteiten gaven aan dat ze alle scenario’s openhielden, waaronder een ongeluk, een beroving of een terroristische daad. Echter, video’s van de aanslag, opgenomen door ooggetuigen, wijzen op opzet. Ook de Amerikaanse ambassade verklarend dat de aanslag “een wreedheid van de aanslagplegers” was, en dat deze geen vriendelijkheid en gastvrijheid van het Tadzjiekse volk weergaven. De Tadzjiekse regering noemde de aanslag een “terroristische daad”, terwijl IS de verantwoordelijkheid opnam.

Verantwoordelijkheid en betrokkenen

De aanslag werd door IS geclaimd, hoewel de Tadzjiekse autoriteiten dit niet bevestigden. De terroristische organisatie stelde in een verklaring dat de aanslag was uitgevoerd door soldaten van IS en gericht was tegen landen van de coalitie. Hiermee werd gedoeld op landen die in Syrië strijden tegen IS.

De aanslag werd echter ook toegeschreven aan de Tadzjekse oppositiepartij, de Islamitische Renaissancepartij. De Tadzjiekse regering hield de partij verantwoordelijk voor het opstoken van onrust in het land. In de rechtszaak die plaatsvond in de hoofdstad Doesjanbe, werd een van de daders veroordeeld tot levenslang, terwijl andere verdachten werden gedood bij hun arrestatie. De dader, Husein Abdusamadov, werd veroordeeld voor moord met extreem geweld, terrorisme en religieus extremisme. Bovendien werden vijftien andere verdachten aangeklaagd, waarvan er twee zestien jaar kregen en twaalf tussen de zes maanden en één jaar. De enige vrouw die werd veroordeeld, kreeg haar straf pas later uit te zitten vanwege haar jonge kind.

Impact op het toerisme

Het incident had een significante impact op het toerisme in Tadzjikistan. Volgens toerisme-expert Stefan Hartman is het effect van de aanslag anders dan bij landen zoals Turkije, Tunesië of Egypte. In deze landen zakte het toerisme sterk in na aanslagen. In Tadzjikistan daarentegen is het toerisme vanwege het land’s unieke ligging en het feit dat het een “nichemarkt” is, minder gevoelig voor dergelijke gebeurtenissen.

Tadzjikistan wordt ook wel het “dak van de wereld” genoemd, vanwege de hoge bergen. Het land ligt in Centraal-Azië en grenst aan Oezbekistan, Kirgizië, China en Afghanistan. Van de ongeveer 8,8 miljoen inwoners is 90 procent moslim. Het toerisme is vooral gericht op avontuurlijke reizen, zoals fietsen en motorrijden. De aanslag van vorig jaar heeft geen invloed gehad op de groep van avonturiers die het land bezoeken.

Een voorbeeld is Jan de Meester, een 23-jarige motorrijder uit het Zeeuwse Breskens. Hij reisde door Tadzjikistan als onderdeel van zijn soloreis op zijn motor. Hij zei dat de aanslag hem niet afschrok, zelfs dat hij een omweg nam om door het land te reizen. Hij voelde zich veilig en had een positief beeld van de mensen en de gastvrijheid.

Veiligheid en adviezen

Na de aanslag adviseert het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken om alert te zijn in het hele land. Het adviseert ook niet na zonsondergang over de weg te reizen, omdat de wegen slecht en vaak niet verlicht zijn, en voertuigen slecht zijn onderhouden. Ook worden de veiligheidsrisico’s in de regio Danghara benadruid, die ongeveer 100 kilometer ten zuidoosten van de hoofdstad ligt.

De Tadzjiekse autoriteiten houden het nog steeds open voor een ongeluk, maar sluiten ook opzet of terrorisme niet uit. De politie heeft drie verdachten op de vlucht gezet, en heeft foto’s van hen verspreid. De daders zouden eerst vanuit een auto op de groep hebben geschoten en daarna zijn uitgestapt om met messen op de fietsers in te steken.

Conclusie

De aanslag op fietsers in Tadzjikistan in juli 2018 was een ernstig incident dat vier buitenlandse toeristen het leven kostte. De gevolgen voor het toerisme zijn beperkt gebleven, vooral vanwege het feit dat Tadzjikistan een niche-land is met een beperkte groep avonturiers. De veiligheid in het land blijft echter een zorg, en het is belangrijk dat toeristen zich bewust zijn van de mogelijke risico’s. De aanslag heeft ook gevolgen gehad voor de internationale waarneming van Tadzjikistan, maar de toeristenstroom blijft onvermijdelijk.

Bronnen

1. NOS Nieuws: Ooggetuige filmt mogelijke aanslag op fietsers Tadzjikistan
2. NRC Nieuws: Tadzjikistan-levenslang voor aanslag op buitenlandse fietsers
3. RTL Nieuws: Aanslag Tadzjikistan schrikt Jan (23) niet af: 'Is de hemel voor motorrijders'
4. NOS: Ooggetuige filmt mogelijke aanslag op fietsers Tadzjikistan
5. NOS: Is onze soldaten pleegden aanslag op fietsers Tadzjikistan
6. RD: Onduidelijkheid over daders aanslag fietsers
7. Virgin Atlantic: Holidays to Dubai
8. Emirates Holidays: Dubai Holiday Offers
9. Telegraaf: Gewonde Nederlandse vrouw aanslag Tadzjikistan verlaat ziekenhuis