De 50 meest aantrekkelijke steden in Nederland om in te wonen

De aantrekkelijkheid van een stad om in te wonen hangt af van veel factoren, waaronder de beschikbaarheid van banen, de kwaliteit van woningen, culturele voorzieningen, veiligheid, en de nabijheid van groen en water. Volgens het jaarlijkse onderzoek “Atlas voor gemeenten” van onderzoeksbureau Atlas Research is Amsterdam de meest aantrekkelijke stad in Nederland, gevolgd door Amstelveen, Leiden en Utrecht. De ranglijst van de 50 grootste gemeenten wordt bepaald op basis van meer dan 50 indicatoren, waaronder werkgelegenheid, universiteiten, woningprijzen en culturele voorzieningen. De focus ligt ook op het groen en blauw in de stad, zoals parken, grachten en plassen.

De top 10 van de meest aantrekkelijke steden

Amsterdam staat op de eerste plek, gevolgd door Amstelveen, Leiden, Utrecht, Leidschendam-Voorburg, Hilversum, Den Haag, Rotterdam, Haarlem en Delft. Deze steden scoren hoog op de woonaantrekkelijkheidsindex, wat duidt op een uitstekende combinatie van werkomstandigheden, culturele activiteiten, veiligheid en de beschikbaarheid van woningen. De hoofdstad heeft het rijkste culturele aanbod en een uitstekend onderwijsstelsel, maar heeft ook het grootste nadeel inzake betaalbaarheid en veiligheid.

Amstelveen, dat op de tweede plek staat, heeft een uitstekende bereikbaarheid, een sterke economie en een goed ontwikkelde woningmarkt. Leiden en Utrecht worden gekenmerkt door een rijke geschiedenis, een sterke universiteit, en een uitstekende infrastructuur. Hilversum is bekend om zijn architectonische schoonheid en de uitstekende kwaliteit van het openbaar vervoer. Den Haag en Rotterdam zijn bekend om hun culturele voorzieningen en de vele banen die ze bieden. Haarlem en Delft zijn bekend om hun historische centra en de uitstekende kwaliteit van het onderwijs.

De minst aantrekkelijke steden

Emmen staat op de laatste plek van de lijst. Dit is te wijten aan de beperkte beschikbaarheid van banen, weinig culturele voorzieningen, en een beperkt aanbod van horeca. Hoewel Emmen veel groen en water heeft, blijkt uit het onderzoek dat de meeste mensen het aanbod van werk, culturele voorzieningen, veiligheid, horeca en een universiteit belangrijker vinden dan de aanwezigheid van een park of een prettig watergebied. Daarnaast scoren steden als Sittard-Geleen, Heerlen, Venlo, Almelo, Hengelo, Enschede, Roosendaal, Leeuwarden, Deventer, Bergen op Zoom, Lelystad, Maastricht, Nissewaard, Zwolle, Tilburg, Breda, Nijmegen, Alkmaar, Arnhem, Apeldoorn, Eindhoven, Purmerend, Groningen, Almere, Ede, Velsen, Den Bosch, Vlaardingen, Gouda, Dordrecht, Zoetermeer, Alphen afd Rijn, Zaanstad, Amersfoort, Schiedam, Haarlemmermeer, Delft, Haarlem, Rotterdam, Den Haag, Hilversum, Leidschendam-Voorburg, Utrecht, Leiden, Amstelveen en Amsterdam het hoogst op de woonaantrekkelijkheidsindex.

De rol van groen en blauw

De aantrekkelijkheid van een stad wordt ook bepaald door de hoeveelheid groen en blauw in de omgeving. Dit omvat parken, grachten, plassen en bossen. De focus van de Atlas voor gemeenten 2023 ligt op de aanwezigheid van kwalitatief hoogwaardig “groen en blauw”. Arnhem staat bovenaan de ranglijst van de aantrekkelijkste grote steden in Nederland, gevolgd door Zwolle, Velsen, Bergen op Zoom en Alkmaar. De stad met de minste bijdrage van groen en blauw aan de woonaantrekkelijkheid is Oss. Hier is de totale bijdrage van groen en blauw aan de woonaantrekkelijkheid 6 procentpunt minder dan gemiddeld.

Emmen heeft veel groen en water, maar scoret lager op andere factoren zoals werkgelegenheid en culturele voorzieningen. De gemiddelde Nederlander vindt het aanbod van werk, culturele voorzieningen, veiligheid, horeca en een universiteit belangrijker dan de aanwezigheid van een park of een prettig watergebied. Hierdoor staat Emmen opnieuw onderaan de lijst.

De impact van economische factoren

Steden die meer economische kansen bieden, hebben een grotere aantrekkingskracht. Amsterdam, met 833.000 inwoners, is de grootste gemeente van Nederland en blijft de meest aantrekkelijke stad. De hoofdstad biedt een bloeiende economie, het rijkste culturele aanbod, en een uitstekend systeem van onderwijsstellingen en universiteiten. Veiligheid en de betaalbaarheid van koopwoningen worden echter gezien als de belangrijkste minpunten van de stad. De onderzoekers concluderen dat er in de aantrekkelijke steden vaak sprake is van verdringing op de woningmarkt; mensen die zich dat kunnen permitteren wonen in de meest aantrekkelijke wijken in de buurt van het centrum. Mensen die zich dat niet kunnen permitteren concentreren zich op de minder aantrekkelijke plekken aan de randen van de stad.

De invloed van de coronapandemie

De effecten van de coronapandemie zijn nog maar beperkt zichtbaar in de Atlas voor gemeenten 2021. Het is nog onduidelijk wat de blijvende effecten van corona zullen zijn. Neemt de filedruk blijvend af omdat we meer gaan thuiswerken, of is de bereikbaarheid van werk nog steeds zo belangrijk dat we na corona weer massaal in de file gaan staan? En welk effect heeft het tijdelijk sluiten van de theaters en concertzalen op het voortbestaan van de betreffende instellingen, en daarmee op de woonaantrekkelijkheid van steden? De toekomst gaat dat uitwijzen.

Conclusie

De lijst met de 50 meest aantrekkelijke steden in Nederland geeft een overzicht van de beste plekken om in te wonen. De hoofdstad, Amsterdam, staat op de eerste plek, gevolgd door Amstelveen, Leiden en Utrecht. De stad met de minste bijdrage van groen en blauw aan de woonaantrekkelijkheid is Oss. Emmen staat onderaan de lijst vanwege de beperkte beschikbaarheid van banen, weinig culturele voorzieningen, en een beperkt aanbod van horeca. De focus ligt op de aanwezigheid van kwalitatief hoogwaardig “groen en blauw” in de stad. De invloed van de coronapandemie is nog niet volledig duidelijk, maar zal wellicht een rol spelen in de toekomstige ranglijst.

Bronnen

1. De 50 meest aantrekkelijke Nederlandse steden om in te wonen
2. Helmond onderaan in top 50 aantrekkelijkste grote steden
3. Hoorn op plek 36 in top 50 aantrekkelijkste steden in Nederland om te wonen
4. Wat de meest aantrekkelijke stad van Nederland: Amsterdam, Emmen, Arnhem
5. Het logboek: de 50 aantrekkelijkste steden in Nederland om in te wonen
6. Zo scoren 50 gemeenten op brede welvaart
7. Ede middenin top 50 meest aantrekkelijke gemeenten
8. Atlas voor gemeenten 2023 gepubliceerd
9. Amsterdam is de aantrekkelijkste stad om te wonen, Emmen hekkensluiter
10. 50plus-Treff