De Gekste Plek van Nederland: Een Reisgids met Unieke Interieur- en Ruimtelijke Inspiratie
juli 8, 2025
Nederland is rijk aan historische steden, maar de vestingsteden vormen een bijzondere categorie binnen dit landschap. Deze steden, gecreëerd in de loop van de eeuwen om de bevolking te beschermen tegen vijanden, hebben nu een unieke sfeer en een rijke geschiedenis. De meeste van deze vestingsteden zijn goed bewaard gebleven en vormen een bezienswaardigheid voor iedereen die geïnteresseerd is in geschiedenis, architectuur en culturele erfgoederen. In dit artikel worden de mooiste vestingsteden van Nederland geïdentificeerd, beschreven en beoordeeld op basis van de bronnen.
Een vestingstad is een stad die in vroeger tijden is versterkt met verdedigingswerken zoals stadsmuren, grachten, bastions en ravelijnen. Deze verdedigingswerken moesten de inwoners beschermen tegen vijandige aanvallen. Gelukkig zijn deze historische pareltjes vaak prachtig behouden gebleven, waardoor je vandaag nog steeds kunt genieten van hun unieke karakter. Ze zijn als het ware openluchtmusea die de militaire architectuur van vroeger laten zien. Nederland heeft meer dan 160 vestingsteden verspreid over het hele land. Ontdek de 9 leukste vestingsteden van Nederland.
Gorinchem staat bekend als de allermooiste vestingstad van Nederland. In 2021 werd de stad door de leden van de ANWB uitgekozen vanwege de schitterend bewaard gebleven verdedigingswerken, de ligging in de Hollandse Waterlinie, de levendigheid van de stad en het recreatieve karakter. Het centrum van Gorinchem is een prachtig bezoekje, met historische gebouwen, grachten en een levendig centrum. Tijdens een vestingwandeling beleef je de geschiedenis van de stad in levende lijve. De stad heeft een unieke toren, de Grote Toren, die je kunt beklimmen om van het uitzicht te genieten. Ook het Gorcums Museum biedt een overzicht van de geschiedenis van Gorinchem.
Naarden is misschien wel de bekendste vestingstad van Nederland, en dat is niet zonder reden. De unieke stervorm met dubbele grachten en wallen is indrukwekkend en goed bewaard gebleven. Vanuit de lucht lijkt deze vestingstad op een gigantische sneeuwvlok! De zeshoekige vorm met bastions was perfect voor de verdediging. Bezoek het Vestingmuseum om alles te leren over de geschiedenis van de stad, of maak een wandeling over de vestingwallen voor een prachtig uitzicht over het omringende landschap. Het stadje zelf ademt rust en geschiedenis, en ligt op slechts een half uur van Amsterdam.
Brielle is een oude vestingstad in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De stad staat bekend om de inname door de Watergeuzen op 1 april 1572, een keerpunt in de Tachtigjarige Oorlog. De stadsmuren, grachten en bastions zijn grotendeels intact, en je vindt er veel herinneringen aan het roemrijke verleden. Bezoek zeker de Sint-Catharijnekerk met zijn imposante toren, en geniet van de gezellige terrasjes op de Markt. In april is het extra feestelijk door de jaarlijkse viering van de historische bevrijding.
Woudrichem is een charmante vestingstad aan de Merwede en ademt middeleeuwen. De stad speelde ook een belangrijke rol in de Hollandse Waterlinie. De stadsmuren en torens zijn nog grotendeels intact. Bezoek het Visserijmuseum om meer te leren over de rijke visserijgeschiedenis van de stad, of maak een wandeling over de vestingwallen. En vanuit Woudrichem heb je een prachtig uitzicht op Slot Loevestein!
De stervorm van Bourtange oogt al mooi op de autonavigatie. In het hart zie je een keurig spinnenweb van negen straatjes opdoemen rond een knus dorpspleintje. Want Bourtange is geen vestingstad, maar een vestingdorp, in één keer gebouwd, de droom van elke stedenbouwkundige. Waar je vandaag nog perfect kunt ondervinden hoe zo’n vesting in 1742 werkte. Tijdens een wandeling over de stadswallen zie je grachten, kruithuizen, kanonnen, officiershuizen, maar ook ossenbloedrode schildwachthuisjes en sekreten (toilethokjes), hangend boven de gracht.
Hulst wordt ook wel de meest Vlaamse stad van Nederland gezien de ligging dichtbij de grens. Deze wandeling begint op de Grote Markt, bij het beeldje van Reynaert de Vos, de snoodaard die volgens het gelijknamige middeleeuwse dierenepos regelmatig in Hulst te vinden was. En dan langs de Pagadders, Spaanse soldatenbeeldjes die de geschiedenis van de stad vertellen, via de Gentsepoort, Grauwse Poort, Schuttershof, Bagijnesteeg, Vismarkt enzovoort.
Elburg is een historisch centrum dat in de loop van de eeuwen zijn karakter heeft behouden. De stad is opgebouwd rond een middeleeuwse stadsmuur, met een aantal torens en historische gebouwen. De stad is ook betrokken bij de historie van de Hanzestad. Elburg is een bezoek waard voor wie geïnteresseerd is in de geschiedenis van de middeleeuwen.
Doesburg is een stad in het midden van Nederland, gelegen aan de rivier de Maas. De stad heeft een rijke geschiedenis en is bekend om zijn historische gebouwen en de prachtige omgeving. De stad heeft ook een prachtig museum, het Museum van de Oude Kerk, dat de geschiedenis van de stad belicht.
Nieuwpoort is een klein vestingstadje in Zuid-Holland. Het is een bezoek waard voor wie genieten wil van de rust en de historische sfeer. De stad heeft een prachtige binnenstad en een unieke stadsmuur, die nog grotendeels intact is.
De vestingsteden van Nederland vormen een unieke combinatie van geschiedenis, architectuur en sfeer. Deze steden zijn niet alleen historisch belangrijk, maar ook een bezienswaardigheid voor iedereen die geïnteresseerd is in de geschiedenis van het land. Van Gorinchem tot Hulst en van Bourtange tot Doesburg zijn er veel vestingsteden te ontdekken die een prachtige dag uit je dagelijkse routine waard zijn. De combinatie van historische gebouwen, grachten, stadsmuren en de sfeer van eeuwen geleden maakt deze steden tot een onmisbaar onderdeel van het Nederlandse landschap.