De 25 grootste steden in Nederland: een overzicht van populatie, groei en unieke kenmerken
juli 8, 2025
Het examen Nederlands schrijven is een van de belangrijkste onderdelen van het eindexamen voor leerlingen op havo en vwo. Het examen bestaat uit meerdere opdrachten, waarbij het vooral gaat om het schrijven van teksten met een bepaalde tekstsoort, zoals een brief, een artikel, een betoog, of een samenvatting. In dit artikel geven we een overzicht van de belangrijkste tips, richtlijnen en aanpakken die je kunt volgen om goed voor te bereiden op het Nederlands examen schrijven.
Oefenen met verschillende tekstsoorten
Een van de belangrijkste tips is om veel te oefenen met verschillende tekstsoorten. Volgens de bronnen moet je weten wat de verschillende teksten zijn, zoals een uiteenzetting, een beschouwing, een betoog, een reactie, een artikel, een samenvatting of een verslag. In het examen wordt vaak gevraagd om een tekst te schrijven die past bij een bepaalde tekstsoort. Het is daarom belangrijk om te weten wat de kenmerken zijn van elk type tekst.
Bijvoorbeeld, bij een betoog moet je drie argumenten opnoemen die voor je standpunt pleiten, en daarbij relevante citaten gebruiken. Bij een samenvatting moet je de belangrijkste informatie van een tekst overhouden en dat in je eigen woorden formuleren. Bij een brief of een artikel is het belangrijk om het juiste stijlgebruik en de juiste opbouw te hanteren.
Let op de opdracht en de instructies
Bij het schrijven van je examen moet je goed letten op de opdracht en de instructies. In de opdracht staat vaak welke tekstsoort je moet schrijven, hoe lang de tekst moet zijn, en welke onderwerpen je moet behandelen. Het is belangrijk om deze instructies nauwkeurig te volgen, want anders loop je het risico om punten te verliezen.
Bijvoorbeeld, als de opdracht is om een brief te schrijven, dan moet je het juiste formaat gebruiken, met een adres, een datum, een aanspreekformule, een inleiding, een middenstuk, en een slot. Bij een artikel moet je een titel geven, een inleiding schrijven, en een conclusie opnemen. Bij een samenvatting moet je de kernzinnen van de tekst herkennen en die overnemen, zonder bijzaken op te nemen.
Gebruik van woordenboek
Tijdens het examen schrijven mag je gebruikmaken van het Van Dale Pocketwoordenboek Nederlands als tweede taal (NT2). Dit mag alleen, en je mag geen andere woordenboeken gebruiken. Ook mag je geen elektronische hulpmiddelen zoals Google Translate of een digitaal woordenboek gebruiken. Het is daarom belangrijk om vooraf te oefenen met het gebruik van een woordenboek en om te controleren of je de juiste spelling en grammatica beheerst.
Structuur en opbouw van de tekst
Een goed geschreven tekst heeft een duidelijke structuur en opbouw. In het examen wordt vaak gelet op de opbouw van de tekst, inclusief het gebruik van tussenkopjes, witregels, en het correcte gebruik van spatie en interpunctie. Bijvoorbeeld, bij een betoog moet je een inleiding geven, drie argumenten noemen, twee tegenargumenten bespreken, en een conclusie opnemen. Bij een samenvatting moet je de belangrijkste punten van de tekst overhouden en dat in je eigen woorden formuleren.
Tijdmanagement
Tijdmanagement is bij het examen schrijven van groot belang. Het is belangrijk om te bepalen hoeveel tijd je per opdracht moet besteden, en om te controleren of je binnen de tijd de tekst volledig kunt afronden. Bijvoorbeeld, als je een tekst moet schrijven van 200 tot 400 woorden, dan moet je weten hoe lang dat ongeveer is en hoeveel tijd je daarvoor hebt. Het is daarom belangrijk om vooraf te oefenen met het schrijven van teksten in een bepaalde tijd.
Controleer je werk
Na het schrijven van je tekst is het belangrijk om je werk te controleren. Let op spelling, grammatica, en stijl. Controleer of je de opdracht goed hebt begrepen, en of je de juiste tekstsoort hebt gekozen. Zorg ervoor dat je geen tekortkomingen hebt in je tekst, en dat je de vraag volledig beantwoordt.
Samenvattingen oefenen
Het oefenen met het maken van samenvattingen is belangrijk voor het examen schrijven. In de bronnen wordt aangegeven dat het belangrijk is om de kernzinnen van een tekst te herkennen en te overnemen. Daarnaast is het belangrijk om de bijzaken te vermijden en alleen de belangrijkste informatie over te brengen. Het is daarom aan te raden om veel te oefenen met het maken van samenvattingen, zodat je dit goed beheerst voor het examen.
Beoordelingscriteria
Het examen schrijven wordt beoordeeld aan de hand van zeven beoordelingscriteria. Om te voldoen aan deze criteria, is het belangrijk om te weten welke criteria je moet volgen. Bijvoorbeeld, het moet duidelijk zijn wat het doel van je tekst is, moet je het juiste stijlgebruik hanteren, en moet je de tekst goed structureren.
Aanvullende tips
Bij het schrijven van je tekst is het belangrijk om je niet te laten beïnvloeden door onnodige woorden. Gebruik geen woorden waarvan je twijfelt hoe je die moet schrijven. Denk even na en gebruik dan een ander, makkelijker woord. Maak het jezelf gemakkelijk; schrijf geen lange, ingewikkelde zinnen. Blijf consequent met het gebruik van de juiste stijl, en houd je aan de instructies van de opdracht.
Conclusie
Het examen Nederlands schrijven is een belangrijk onderdeel van het eindexamen voor havo en vwo. Het is belangrijk om veel te oefenen met verschillende tekstsoorten, en om te weten hoe je een tekst moet opbouwen en te schrijven. Daarnaast is het belangrijk om tijd te beheren, je werk te controleren, en je voor te bereiden op de beoordelingscriteria van het examen. Met deze tips kun je je optimaal voorbereiden op het Nederlands examen schrijven.