Bevolkingsontwikkeling en de invloed op gezinnen in Nederland
juli 9, 2025
In de afgelopen jaren is de cyberbeveiliging steeds belangrijker geworden, vooral vanwege de toenemende dreigingen van buitenlandse staten. In 2022 ontdekte de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) dat hackers van de Russische geheime dienst GRU afgelopen jaar routers van Nederlandse particulieren en kleine tot middelgrote bedrijven hebben gehackt. Dit incident heeft opnieuw aandacht gekregen vanwege de mogelijke gevolgen voor de nationale veiligheid en het gebruik van digitale infrastructuur. In dit artikel zullen we nader ingaan op de feiten, de mogelijke gevolgen en de maatregelen die genomen kunnen worden om dergelijke aanvallen te voorkomen.
Volgens de MIVD heeft de Russische geheime dienst GRU een wereldwijd netwerk gecreëerd van duizenden gehackte routers, die kunnen worden gebruikt voor cyberaanvallen. Daar zit ook een beperkt aantal Nederlandse routers bij. Voor zover nu bekend gaat het om willekeurige slachtoffers die geen relatie hebben met Defensie, de rijksoverheid of vitale sectoren. De GRU kan deze gehackte routers misbruiken om geheime cyberoperaties tegen Nederlandse of belangen van bondgenoten uit te voeren. Daarbij kan worden gedacht aan digitale spionage, sabotage of beïnvloeding.
De MIVD meldt dat deze aanvallen gericht zijn op het verkrijgen van inlichtingen, het verstoren van communicatie en het bemachtigen van toegang tot gevoelige informatie. De methode die de GRU gebruikt, is gericht op het hacken van routers, waardoor hackers toegang krijgen tot het netwerk van de slachtoffers. Dit kan leiden tot het stelen van gegevens, het opsturen van nepnieuws of het uitvoeren van andere schadelijke acties.
De impact van deze aanvallen is vooral gericht op particulieren en kleine tot middelgrote bedrijven, die mogelijk niet voldoende bescherming hebben tegen dergelijke cyberbedreigingen. De MIVD waarschuwt dat dit soort aanvallen ook kunnen leiden tot schade aan de nationale veiligheid, vooral als de betrokken bedrijven betrokken zijn bij vitale sectoren zoals de landbouw, de energievoorziening of de gezondheidszorg.
Bijvoorbeeld, in 2017 werden ziekenhuizen in de Verenigde Staten getroffen door de vermoedelijk Russische gijzelsoftware NotPetya. In datzelfde jaar werden tienduizenden computers, MRI-scanners, koelkasten voor bloed en andere apparaten in Britse ziekenhuizen vergrendeld door de gijzelsoftware WannaCry. Informatie over deze aanvallen duidt erop dat de GRU mogelijk ook gericht is op het aanvallen van zorginstellingen, ook al is de kans op directe aanslag op Nederlandse zorginstellingen laag, zoals Z-CERT waarschuwt.
De MIVD heeft aangekondigd dat ze dergelijke vijandige operaties willen verstoren. Door de methoden van de GRU openbaar te maken, hoopt de MIVD dergelijke vijandige operaties te verstoren. Ook moet het de weerbaarheid van daadwerkelijke en potentiële slachtoffers verhogen. Dit betekent dat er maatregelen moeten worden genomen om de cyberbeveiliging te versterken, zoals het gebruik van sterke wachtwoorden, het up-to-date houden van software en het beveiligen van netwerken.
Bij particulieren is het belangrijk om te controleren of de eigen router veilig is en of er sprake is van ongewenste activiteiten. Het is ook raadzaam om regelmatig de beveiligingsinstellingen van het netwerk te controleren en eventuele beveiligingsupdates te installeren. Voor bedrijven is het belangrijk om een beveiligingsbeleid op te stellen dat gericht is op het voorkomen van cyberbedreigingen, inclusief het trainen van medewerkers inzake beveiliging en het gebruik van beveiligde netwerken.
De MIVD heeft een cruciale rol gespeeld in het detecteren en beheren van deze cyberbedreigingen. De directeur van de MIVD, generaal-majoor Jan Swillens, heeft aangegeven dat de MIVD deze vorm van cyberbedreiging als een ernstig probleem beschouwt. Hij heeft de boodschap “Dit moet stoppen” geuit, wat aangeeft dat er dringend actie moet worden ondernomen om dergelijke aanvallen te voorkomen.
De MIVD heeft ook aangekondigd dat ze samenwerking zullen aangaan met andere instanties, waaronder de overheid en particuliere organisaties, om de cyberbeveiliging te versterken. Hierbij is het belangrijk om informatie te delen over mogelijke bedreigingen en om samen te werken aan het opstellen van maatregelen om dergelijke aanvallen te voorkomen.
De aantasting van Nederlandse routers door de Russische geheime dienst GRU is een ernstig incident dat aandacht verdient. Het toont aan dat cyberbedreigingen steeds groter worden en dat de nationale veiligheid hierdoor in gevaar kan komen. De MIVD heeft aangekondigd dat ze actief zal blijven werken aan het voorkomen van dergelijke aanvallen en dat er maatregelen moeten worden genomen om de cyberbeveiliging te versterken. Voor particulieren en bedrijven is het belangrijk om op de hoogte te zijn van deze dreigingen en actief maatregelen te nemen om zich te beschermen.