PEC Zwolle en Zwolle in Stof: Voetbalshirts en Stadstrots in het Drentse Stadje
september 28, 2025
De Prinses Margriethaven in Zwolle is in de afgelopen maanden een centraal punt geworden in de discussie over tijdelijke opvang voor asielzoekers. Het gebruik van een riviercruiseschip in deze haven als noodopvang voor circa 144 mannelijke asielzoekers heeft zowel praktische als maatschappelijke implicaties. De locatie is niet alleen van belang vanwege de huidige asielcrisis, maar ook vanwege de bestaande problemen in de wijk Holtenbroek. Daarnaast speelt de Margriethaven een rol in de goederenvaart en de verbetering van de infrastructuur in Zwolle.
Deze artikel geeft een overzicht van de situatie rondom de Prinses Margriethaven, met aandacht voor de praktische details van het schip, de communicatieproblemen rondom de implementatie, de reacties van inwoners en schippers, en de bredere context van de asielcrisis in Nederland.
Locatie en geschiedenis van de Prinses Margriethaven
De Prinses Margriethaven is een van de belangrijkste havens in Zwolle en ligt in de wijk Holtenbroek. De haven heeft traditie als een belangrijk knooppunt voor binnenvaart en goederenvervoer. In de afgelopen jaren is er sprake geweest van overlast in de wijk, zoals drugsgebruik, geluidsoverlast en rommel. Deze problemen hebben geleid tot onrust onder bewoners, die al jaren klagen over de prioriteiten van de gemeente en de politie in de regio.
De keuze van de Prinses Margriethaven als locatie voor een tijdelijke opvang is daarom niet zonder betekenis. De wijk, die al jaren worstelt met overlast, krijgt opnieuw aandacht, ditmaal niet in de vorm van een probleem, maar als een oplossing voor een landelijke situatie. De gemeente stelt dat de locatie een logistieke en veilige keuze is, aangezien het schip voor de komst van de commerciële vaart in september moet worden verplaatst.
Het schip als noodopvang
In de Prinses Margriethaven is het riviercruiseschip MS Thurgau Saxonia geïnstalleerd als noodopvang voor asielzoekers. Het schip is een voorziening die normaal voor de pleziervaart wordt gebruikt, maar momenteel dient voor 84 tot 144 mannelijke asielzoekers. Het schip heeft faciliteiten zoals hutten met badkamer, een eetzaal en andere benodigdheden voor een tijdelijke verblijfperiode.
De keuze voor een schip als noodopvang is gedeeltelijk bepaald door de tijdelijke aard van de oplossing. De gemeente Zwolle kreeg vanuit de Veiligheidsregio IJsselland de opdracht om extra opvangplekken te realiseren in de periode voor 1 oktober. Omdat het schip tijdelijk is, is het een geschikte optie in de context van de huidige asielcrisis.
Een tweede schip, de cruiser uit Boedapest, kan circa 144 personen huisvesten en is voor de periode van eind augustus tot eind september in Zwolle gepland. De schip wordt gehuurd door de Veiligheidsregio IJsselland om aan de vraag van tijdelijke opvang te voldoen. Na deze periode moet het schip worden verplaatst, omdat de Margriethaven dan weer voor de goederenvaart beschikbaar moet worden gemaakt.
Communicatieproblemen
De communicatie van de gemeente over het gebruik van de Prinses Margriethaven als opvanglocatie heeft geleid tot kritiek vanuit verschillende fracties in de gemeenteraad. De fractie Swollwacht heeft opgemerkt dat inwoners zich "in de kou gezet" voelen. De wijze waarop informatie werd gecommuniceerd, is volgens hen ontoereikend en heeft geleid tot onrust en verwarring.
De fractie Swollwacht had een spoeddebat willen organiseren in de gemeenteraad om de communicatiestrategie van het college te bespreken. Echter, alleen de VVD-fractie steunde deze aanvraag, waardoor er geen meerderheid was voor het houden van het spoeddebat. Dit heeft bijgedragen aan de indruk dat het college beslissingen nam zonder voldoende raadsbrede overleg.
Evelina Bijleveld, gemeenteraadslid van Swollwacht, benadrukt in haar betoog dat communicatie, informatie, participatie en betrokkenheid richting bewoners, wijk en stad moeten worden verbeterd. Ze wijst op de pijnlijke ervaring van inwoners die pas na lange stilte van het college wisten wat er ging gebeuren.
Reacties van inwoners en schippers
De komst van het schip heeft verschillende reacties opgeleverd. Aan de ene kant is er steun voor de opvang van asielzoekers, gezien de druk op het Nederlandse asielsysteem. De asielcrisis in Ter Apel, waar honderden mensen buiten moesten slapen, is een drijfveer voor de noodmaatregelen die op tijdelijke basis worden genomen.
Aan de andere kant zijn er bezorgdheden over de keuze van de locatie. Bewoners van Holtenbroek zien in de wijk al jaren problemen met overlast. De vraag rijst of het tijdelijke opvangcentrum bijdraagt aan de veiligheid en de woonbaarheid van de wijk of juist extra belasting oplegt. De fractie Swollwacht wijst erop dat de wijk al jaren kampt met problemen en dat het opvangcentrum daarom niet zonder kritisch overleg in de gemeenteraad is ingevoerd.
Ook schippers in de Prinses Margriethaven hebben moeite met de tijdelijke veranderingen. Het vrachtschip New Vista, dat normaal in de haven ligt, moest ruimte maken voor het vluchtelingenschip. Sommige schippers gaven aan dat ze niet blij waren met de verhuizing en dat ze zelfs geen ruimte zouden maken voor het schip. Gelukkig is het zonder incidenten gelukt om de Thurgau Saxonia op haar plek te krijgen.
De komst van het schip is voor de kapitein en zijn bemanning de eerste stap in het oplossen van de problemen van Ter Apel. Voor de 84 tijdelijk opgevallen vluchtelingen is het de start van een nieuw leven, hopelijk zonder ellende.
Goederenvaart en infrastructuur
Naast de tijdelijke opvangfunctie speelt de Prinses Margriethaven ook een rol in de goederenvaart. De gemeente Zwolle heeft samen met bedrijfsleven en belangenorganisaties besloten om de havens te verbeteren. De totale kosten van de aanpak bedragen 2,7 miljoen euro, waarvan het rijk de helft draagt. De verbeteringen omvatten het verdiepen van het vaarwater bij de Voorsterhaven, de Katwolderhaven en de Margriethaven met circa 0,4 meter. Dit maakt het mogelijk voor grotere schepen om meer te laden en te lossen.
Daarnaast wordt de Margriethaven vernieuwd met nieuwe voorzieningen zoals een langere kade en extra bolderpalen. Bovendien wordt in het Zwarte Water een extra wachtplaats gecreëerd met een nieuwe steiger. Deze investeringen zijn van groot belang voor de toekomstige goederenvaart in Zwolle.
De komst van het schip voor tijdelijke opvang kan echter tijdelijk invloed hebben op de logistiek van de goederenvaart. De Scaniahaven moet na 30 september worden verbouwd, waardoor het schip moet worden verplaatst. De tijdelijke aard van de opvang maakt deze logistieke beperkingen mogelijk.
De rol van de Veiligheidsregio
De Veiligheidsregio IJsselland speelt een centrale rol in de organisatie van de noodopvang. Het rijk heeft de veiligheidsregio’s opgedragen om voor de periode tot 1 oktober extra crisisopvangplekken te realiseren. De gemeente Zwolle is daar een deel van en heeft in samenwerking met de regio besloten om het schip in de Prinses Margriethaven te gebruiken.
De gemeente had eerst andere opties overwogen, zoals opvang in gymzalen, maar uiteindelijk is het schip de gekozen oplossing. Burgemeester Peter Snijders benadrukte tijdens een bijeenkomst dat het asielstelsel piept en kraakt. De druk op de bestaande opvangcapaciteit is groot, en tijdelijke oplossingen zoals deze zijn noodzakelijk om het probleem te verlichten.
Conclusie
De Prinses Margriethaven in Zwolle heeft zich in de afgelopen maanden ontwikkeld van een logistieke knooppunt in de binnenvaart naar een centrale locatie voor tijdelijke opvang van asielzoekers. Het gebruik van een riviercruiseschip is een pragmatische oplossing in de context van de huidige asielcrisis. De keuze van deze locatie is echter niet zonder betekenis, gezien de bestaande problemen in de wijk Holtenbroek.
De communicatie van de gemeente heeft leiding gegeven tot kritiek vanuit de gemeenteraad, met name van de fractie Swollwacht. De vraag is geraakt of het college voldoende transparantie en betrokkenheid heeft getoond bij beslissingen met grote impact op bewoners en schippers. De komst van het schip is gevolgd op bezorgdheden over veiligheid, overlast en woonbaarheid in de wijk.
Buiten de tijdelijke opvang blijft de Prinses Margriethaven ook een belangrijk knooppunt voor de goederenvaart. De investeringen in infrastructuur tonen aan dat de gemeente zich bewust is van de toekomstige vraag naar efficiënter transport en logistiek. De tijdelijke opvang is dus niet alleen een maatregel voor de huidige asielcrisis, maar ook een onderdeel van een bredere strategie voor de ontwikkeling van Zwolle.