Zwolle: Sustainabele Ontwikkeling, Klimaatadaptatie en Toekomstgerichte Plannen
september 28, 2025
Zwolle is een stad waar de religieuze geschiedenis en huidige spirituele gemeenschappen een belangrijke rol spelen in het dagelijks leven. Met meerdere kerken die elk hun eigen tradities, agenda’s en diensten bieden, is de stad een interessant doorkiespunt voor wie iets wil weten over het geloof in het huidige Nederland. Deze artikel geeft een overzicht van de kerkdiensten, activiteiten en geloofsgemeenschappen in Zwolle, met name de protestantse, orthodoxe en lutherse kerken, waarvan de agenda’s en betrokkenheid bij de lokale gemeenschap centraal staan.
De protestantse gemeente in Berkum
De protestantse gemeente in Berkum maakt deel uit van de Protestantse Kerken in Nederland (PKN) en heeft haar thuisbasis in De Hoofdhof. Het kerkgebouw is gevestigd aan de Kerkweg 26 in Zwolle en is goed bereikbaar vanuit het station via buslijn 3. Er is een bushalte direct tegenover de kerk, wat toegankelijkheid vergemakkelijkt voor gemeenteleden en bezoekers.
De gemeente telt meer dan 400 leden en richt zich op het creëren van een warme, welkomstellende omgeving waar iedereen zich op zijn gemak voelt, ongeacht afkomst of achtergrond. Elke zondag wordt er een kerkdienst gehouden, met starttijd afhankelijk van de zomertijd of wintertijd: in de zomer begint de dienst om 9.30 uur, in de winter om 10.00 uur. Voor jonge kinderen is er een oppasruimte beschikbaar, en tijdens het schooljaar vindt er een kindernevendienst voor basisschoolkinderen plaats. In de schoolvakanties worden er tasjes met materiaal gemaakt die de kinderen tijdens de dienst kunnen gebruiken.
Na elke kerkdienst volgt een gezamenlijk kopje koffie, wat gezien wordt als een waardevolle kans om te ontmoeten en kennismaken. De diensten worden regelmatig muzikaal versterkt door lokaal talent, zoals het Hoofdhofkoor, D-Vote (een gospelkoor) of Amicanto (een kwartet). Ook worden externe artiesten uitgenodigd om de diensten met muziek en zang te verrijken. Iedereen kan de kerkdiensten ook online volgen via de pagina "Kerkdienst gemist", een handig alternatief voor wie niet persoonlijk kan aanwezig zijn.
Naast de zondagdiensten organiseren de protestantse gemeente in Berkum ook diverse activiteiten, die gericht zijn op jongeren, gezinnen en gemeenteleden. Deze activiteiten worden vaak aangevuld met educatieve en spirituele programma’s, waarbij het doel is om het geloof op een betekenisvolle manier te delen en verder te dragen.
De orthodoxe kerk in Zwolle
De orthodoxe kerk in Zwolle, genaamd naar de Heilige Aartsengel Michaël, maakt deel uit van het Patriarchaat van Moskou en het bisdom Den Haag en Nederland. Deze kerk is een bijzondere plek in Zwolle, aangezien ze zich richt op een diepe spirituele traditie die zich uit in de gebruiken, rituelen en liturgie. De kerk is ook bekend als de geestelijke patroon van de stad Zwolle.
De Goddelijke Liturgie vindt plaats op elke tweede en vierde zondag van de maand, tenzij anders aangegeven. De kerkdiensten zijn rijk aan zang, gebed en liturgisch gebruik van iconen en icters. Een speciale gebedsuittocht tot de Heilige Aartsengel Michaël benadrukt de rol die hij speelt in de geloofsgemeenschap en zijn beschermende functie voor de stad en haar inwoners. Het gebed vraagt om bescherming tegen zowel zichtbare als onzichtbare vijanden, en benadrukt de kracht van het Kruis van de Heer, de gebeden van de Moeder Gods en de heiligen.
De kerk is actief op sociale media, met een Facebookpagina en een Instagramaccount, waardoor de gemeenschap op de hoogte wordt gehouden van agenda’s en andere belangrijke informatie. Hier worden foto’s van de kerkdiensten geplaatst, wat een visuele inzicht geeft in de rijke liturgie en spirituele omgeving.
De geestelijkheid van de orthodoxe kerk in Zwolle bestaat uit meerdere priesters. Hiëromonnik Jewsewy (Vaillant) is de rector van de parochie en spreekt Nederlands, Fries, Pools, Russisch en Engels. Vader Vadim (Gurzhiy), een aartspriester geboren in 1975 en gewijd in 2004, is tijdelijk verbonden aan de parochie in Zwolle en spreekt Oekraïens en Russisch. Vader Diaken Georgii is een andere actieve figuur in de geestelijkheid. Deze priesters dragen het geloof verder in de gemeenschap en organiseren ook educatieve en spirituele programma’s.
De orthodoxe kerk in Zwolle draagt ook bij aan de lokale gemeenschap door het organiseren van gebedsuittochten, liturgische feesten en educatieve programma’s voor jongeren. De kerk ziet zichzelf als een spiritueel centrum dat zowel de gelovigen als de bredere gemeenschap ondersteunt.
De Koningskerk in Zwolle-Zuid
De Koningskerk in Zwolle-Zuid maakt deel uit van de Nederlandse Gereformeerde Kerken (NGK). Deze kerk is onderdeel van een bredere gemeenschap die zich richt op het prediken van het evangelie en het opbouwen van een christelijke gemeenschap in het midden van de stad.
Een van de recente ontwikkelingen op de Koningskerk is het toepassen van duurzame energieoplossingen. In het voorjaar van 2023 zijn 112 zonnepanelen geïnstalleerd op het dak van het kerkgebouw. Deze zonnepanelen zorgen voor een groot deel van de benodigde elektriciteit, waardoor de kerk volledig los is van gas. Naast de zonnepanelen zijn er ook een warmtepomp en een aantal airco’s geïnstalleerd. Deze maatregelen zijn in lijn met de wens van de kerk om verantwoordelijk te zijn voor de natuur en duurzame keuzes te maken.
De Koningskerk is ook actief op het gebied van zomerdiensten. Tijdens de zomermaanden houdt de kerk zondagdiensten van 9:00 uur, van 13 juli tot en met 17 augustus. Deze agenda is samengesteld in samenwerking met andere Zwolse NGK-gemeenten en is bedoeld om de gemeenschap tijdens de zomermaanden te ondersteunen.
In het kader van de synode die alle NGK-kerken ieder jaar houden, heeft de Koningskerk ook bijgedragen aan discussies over thema’s die van betekenis zijn voor de lokale kerken. De Synode van Deventer, bijvoorbeeld, heeft tussen oktober 2023 en maart 2025 veertien vergaderingen gehouden, waarin belangrijke onderwerpen werden besproken. Deze synode is een kans voor afgevaardigden uit verschillende regio’s om samen te werken en beslissingen te nemen die van invloed zijn op de lokaal en nationaal werkende kerken.
De Koningskerk heeft ook een brede agenda op cultureel en maatschappelijk gebied. Zo is de kerk het gastvrijheidslocatie geweest voor muzikaal evenementen, zoals de tournee van de band LEV met hun album "Kleine sprankjes hoop". Dit evenement, gepland voor 3 oktober 2025, is bedoeld om mensen te bemoedigen en hoop te brengen via muziek en woord. Daarnaast is de kerk ook betrokken bij de Zwolse kleedjesmarkt, een gezamenlijke activiteit die zich richt op kinderen en gezinnen. Deze markt vindt plaats op de laatste zaterdag van de zomervakantie en is sinds 2018 een jaarlijkse traditie.
De lutherse gemeente en dienstbaarheid in Zwolle
De lutherse gemeente in Zwolle benadrukt de rol van dienstbaarheid in het geloof. De gemeente ziet zichzelf als een spirituele groep die geïnteresseerd is in het ondersteunen van mensen in nood, zowel binnen als buiten de kerkelijke muren. Dit idee wordt ondersteund door de luthers synodevoorzitter, die stelt: "Waar de liturgie van de viering eindigt, begint de liturgie van het leven." Deze uitspraak benadrukt dat geloof niet alleen uit rituelen bestaat, maar ook uit handelen en dienen.
De diaconie van de lutherse gemeente is gericht op het verzorgen van mensen in nood. De gemeente collecteert voor diverse projecten, zowel in de directe omgeving als verder weg. Voorbeelden van lokaal werk zijn de steun aan de Voedselbank Zwolle en ‘t Zwervel, terwijl er ook aandacht is voor internationale zaken zoals zendingen en vakanties voor gehandicapten of arme gezinnen. De lutherse gemeente stelt ook geld beschikbaar voor projecten van Kerk In Actie, een landelijke collectieve organisatie die gericht is op mensen in nood.
Een belangrijk aspect van de lutherse gemeente is de nadruk op het feit dat de bekende grote landelijke doelen vaak genoeg andere financieringskanalen hebben. Daarom kiest de gemeente bewust voor kleinere, lokaal gerichte projecten waarbij ze een groter effect kunnen sorteren. Deze keuze is het gevolg van een overlegproces tussen de gemeenteleden en diaconale werkers, waarbij het doel is om het meest nodige werk te ondersteunen.
Buiten het financiële aspect is de lutherse gemeente ook betrokken bij het organiseren van educatieve programma’s voor jongeren en geestelijke ondersteuning voor gemeenteleden. Deze programma’s zijn gericht op het versterken van het geloof en het opbouwen van een gemeenschap die zich op elkaar kan verlaten.
De Vereniging Evangelisch Zondagschool (VEZ) in Zwolle
De VEZ in Zwolle is een geloofsgemeenschap die zich richt op jongeren en gezinnen. De kerk ziet zichzelf als een plek van hoop, waar mensen Gods wijsheid, liefde en genade kunnen ervaren. Het werk van de VEZ is gericht op het verder brengen van het evangelie via diensten, programma’s, evangelisatie en armenzorg.
Een van de centrale activiteiten is de "Bunker", een plek waar tientallen jongeren bij elkaar komen. Tijdens deze activiteiten kunnen jongeren hun leven aan de Heer geven en in de loop van het jaar worden gedoopt. Dit is een belangrijk moment in hun spirituele reis en benadrukt het belang van gemeenschap en onderlinge steun.
De diaconie van de VEZ is ook een belangrijk onderdeel van het werk. Deze diaconie helpt mensen door middel van armenzorg, spirituele ondersteuning en andere vormen van hulp. De gemeente benadrukt dat geven een essentieel onderdeel is van het geloof. Door middel van financiële bijdragen en talenten kunnen gemeenteleden meewerken aan het verhaal van God in het leven van anderen. Deze bijdragen zijn nodig om de visie en missie van de VEZ uit te voeren.
De VEZ maakt ook gebruik van moderne technologie om mensen te bereiken. Zo is het mogelijk om een gift direct online te doen via een QR-code. Deze technologie maakt het geven van giften eenvoudiger en toegankelijker voor iedereen die het wil ondersteunen.
Conclusie
Zwolle is een stad waar geloof en gemeenschap een belangrijke rol spelen. De diverse kerken in de stad, inclusief de protestantse, orthodoxe, lutherse en de kerk van de VEZ, bieden elk hun eigen agenda’s, activiteiten en diensten. Deze kerken zijn niet alleen centraal voor hun eigen gemeenteleden, maar ook voor de bredere gemeenschap in Zwolle en de regio. Of het nu gaat om zondagdiensten, educatieve programma’s, armenzorg of culturele activiteiten, deze kerken draagen bij aan het rijke culturele en spirituele landschap van Zwolle.
Het belang van deze kerken ligt niet alleen in hun rituelen en tradities, maar ook in hun betrokkenheid bij de lokale gemeenschap. Door middel van dienstbaarheid, ondersteuning en geestelijke groei helpen deze kerken mensen om hun spirituele reis te verder te ontwikkelen en hun omgeving te ondersteunen.