Park Eekhout in Zwolle: een sfeervolle groene parel in het hart van de stad
september 27, 2025
De stad Zwolle speelt een belangrijke rol in de Nederlandse geschiedenis van creatieve therapie. De aanwezigheid van verschillende opleidingen en praktijklocaties maakt de regio een aantrekkelijke plek voor studenten en professionals die zich richten op vaktherapie. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de erkende creatieve therapie-opleidingen die historisch of huidig in de regio Zwolle zijn gevestigd, met aandacht voor de relevante historische ontwikkelingen, structuren en huidige situatie.
Historische context van creatieve therapie in Zwolle
Een van de meest bekende praktijklocaties in Zwolle is Kunstzinnige Therapie Zwolle, een praktijk die sinds 1997 actief is. Deze praktijk richt zich op beeldende therapie en is onderdeel van de Nederlandse Vereniging voor Beeldende Therapie (NVBT). De praktijk benadrukt het gebruik van beeldende middelen zoals tekenmaterialen, klei, schilderijen en andere media om emotionele patronen, waarneming en zelfinzicht te onderzoeken. De therapie is gericht op zowel kinderen, jongeren en volwassenen, en is een voorbeeld van hoe beeldende therapie in een specifieke regio wordt toegepast.
In de praktijk benadrukt de therapeut het belang van het proces boven het eindresultaat. De nadruk ligt op het "proces dat wordt doorgemaakt" in plaats van het maken van een "mooi werkstuk". Deze aanpak is typisch voor vaktherapie, waarbij het gebruik van creatieve media een therapeutische functie heeft. Het is een ervaringsgerichte therapie, waarbij de therapie-ervaring helpt bij het verwerken van emoties, het verbeteren van de waarneming en het ontwikkelen van nieuw gedrag.
Erkende opleidingen in creatieve therapie
De opleidingen in creatieve therapie zijn in Nederland ondergebracht binnen verschillende hogescholen en universiteiten. Deze opleidingen zijn erkend door professionele verenigingen en ondergaan regelmatige evaluaties. Voor studenten die in Zwolle of de omgeving willen werken, is het belangrijk om te weten welke opleidingen erkend zijn en welke historische opleidingen als voorgangers ervan beschouwd worden.
Opleidingen in beeldende therapie
De beeldende therapie is een van de oudste vormen van creatieve therapie in Nederland. Historisch gezien zijn er verschillende opleidingen geweest die deze richting aanboden. De Akademie voor Educatieve Arbeid Kopse Hof (Rooms Katholiek), Nijmegen, begon met een opleiding in beeldende therapie in 1978. Deze opleiding is in 1988 opgegaan in de opleiding Vaktherapie van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Deze opleiding is nog steeds actief en biedt een bredere focus op verschillende vormen van creatieve therapie.
De Akademie voor Educatieve Arbeid Middeloo, in Amersfoort, begon in 1970 met een opleiding in creatieve therapie, inclusief beeldende therapie. Deze opleiding is in 1987 opgegaan in de opleiding Vaktherapie van de Hogeschool Midden Nederland. In 1998 is deze opleiding overgegaan in de opleiding Vaktherapie van de Hogeschool Utrecht.
Deze historische opleidingen zijn erkend door het CONO (College van Opleidingen) als voorloper-opleidingen. Ze worden beschouwd als gelijkwaardig aan de huidige hbo-opleidingen in creatieve therapie.
Opleidingen in psychomotorische therapie
De psychomotorische therapie (PMT) is een andere vorm van creatieve therapie, die zich richt op lichamelijk en emotioneel ontwikkelingsproblemen. Historisch gezien zijn er verschillende opleidingen geweest in deze richting. De Academie voor Lichamelijke Opvoeding Amsterdam begon in 1974 met een post-hbo-opleiding in PMT. Deze opleiding is in 2007 overgegaan in de Master PMT van de Hogeschool Windesheim.
De Vrije Universiteit Amsterdam biedt sinds 1971 een opleiding aan met een accent op bewegen in de context van de gezondheidszorg. Deze opleiding is in 2013 overgegaan in de bachelor opleiding Bewegingswetenschappen met minor PMT.
De Hogeschool Windesheim biedt ook een bachelor in bewegingsagogie en PMT. Deze opleiding is sinds 2009 actief en is een van de meest recente opleidingen in deze richting.
Huidige opleidingen in creatieve therapie
De huidige opleidingen in creatieve therapie zijn gericht op een brede opleiding in verschillende therapievormen, waaronder beeldende, drama-, muziek- en danstherapie. De opleidingen zijn geaccrediteerd door de NVAO (Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie) en zijn erkend door de relevante beroepsverenigingen.
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) biedt sinds 1988 een opleiding in Vaktherapie aan. Deze opleiding is voorheen bekend als Creatieve Therapie en omvat differentiaties in beeldende, drama-, muziek- en danstherapie. De opleiding is onderdeel van de Nederlandse Vereniging voor Vaktherapie (NVVT) en biedt een bredere opleiding in verschillende therapievormen.
Hogeschool Utrecht
De Hogeschool Utrecht biedt sinds 2009 een opleiding in drama- en beeldende therapie aan. De opleiding in muziektherapie is sinds 2017 beschikbaar. De opleiding is geaccrediteerd en erkend door de relevante beroepsverenigingen.
Conservatorium ArtEZ, Enschede
Het Conservatorium ArtEZ in Enschede biedt een opleiding in muziektherapie aan. Deze opleiding is zowel een bachelor- als een masteropleiding en is erkend door de Nederlandse Vereniging voor Muziektherapie (NVvMT).
Praktijkgerichte opleidingen
Naast de reguliere hbo-opleidingen zijn er ook praktijkgerichte opleidingen die zich richten op specifieke vormen van creatieve therapie. Deze opleidingen zijn meestal post-hbo-opleidingen en zijn gericht op professionals die al een hbo-diploma hebben en willen specialiseren in een bepaalde therapievorm.
Post-hbo-opleiding PMT
De Post-hbo-opleiding in Psychomotorische Kindertherapie is een voorbeeld van een praktijkgerichte opleiding. Deze opleiding is gevestigd in Utrecht en is erkend door de Nederlandse Vereniging voor Psychomotorische Kindertherapie (NVPMKT). De opleiding biedt een aanvullende opleiding voor professionals die al een hbo-diploma hebben en willen specialiseren in psychomotorische kindertherapie.
Masteropleiding Speltherapie
De Masteropleiding Speltherapie aan de Christelijke Hogeschool Ede is een andere praktijkgerichte opleiding. Deze opleiding is gericht op professionals die werken met kinderen en jongeren en zich willen specialiseren in speltherapie.
Aanvullende informatie
Eindeloop van opleidingen
Niet alle historische opleidingen zijn nog actief. Bijvoorbeeld, de VO Bewegingsexpressie & -therapie (PMT) van de Fontys Dansacademie Tilburg is in 2009 afgesloten. Deze opleiding was een van de oudste opleidingen in PMT en was gericht op lichamelijk beweging en expressie.
Toekomstige ontwikkelingen
De huidige opleidingen in creatieve therapie zijn sterk gericht op een brede opleiding in verschillende therapievormen. De opleidingen zijn in ontwikkeling en passen zich aan aan de huidige behoeften van de markt en de maatschappij. De toekomstige ontwikkelingen in deze opleidingen zijn gericht op een meer interdisciplinaire aanpak en een grotere focus op digitale therapie en online onderwijs.
Conclusie
Zwolle is een belangrijke regio in de geschiedenis van creatieve therapie in Nederland. De aanwezigheid van verschillende opleidingen en praktijklocaties maakt de regio een aantrekkelijke plek voor studenten en professionals die zich richten op vaktherapie. De erkende opleidingen in creatieve therapie zijn gericht op een brede opleiding in verschillende therapievormen en zijn erkend door de relevante beroepsverenigingen. De historische opleidingen zijn erkend als voorloper-opleidingen en worden beschouwd als gelijkwaardig aan de huidige hbo-opleidingen.
De huidige opleidingen in creatieve therapie zijn sterk gericht op een praktijkgerichte aanpak en bieden een bredere opleiding in verschillende therapievormen. De toekomstige ontwikkelingen in deze opleidingen zijn gericht op een meer interdisciplinaire aanpak en een grotere focus op digitale therapie en online onderwijs.