Verbeteringen en karakter van het Petuniaplein in Westenholte, Zwolle

Het Petuniaplein in Westenholte, een wijk aan de rand van de stad Zwolle, is in de loop der jaren ontwikkeld tot een centraal punt voor winkel- en recreatieactiviteiten in de wijk. In recente jaren zijn er aanzienlijke verbeteringen doorgevoerd om het plein nog aantrekkelijker, veiliger en groener te maken. Deze maatregelen zijn samengewerkt met bewoners en winkeliers en zijn onderdeel van een breder beleid om wijkwinkelcentra en de stadsrand te versterken. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de historische context, huidige ontwikkelingen, faciliteiten en toekomstvisie van het Petuniaplein, met aandacht voor de rol die het plein speelt binnen de wijk Westenholte en de bredere stedelijke context.

Historische context

Westenholte heeft een interessante historische groei doorgemaakt. In de naoorlogse periode begon de wijk zich uit te breiden met nieuwe woonbuurten. In het gebied tussen de Westenholterweg en de Papaverweg werd vooral woningwetbouw gerealiseerd. In 1965 werd het Petuniaplein tot stand gebracht als nieuw dorpscentrum. Dit plein werd bevolkt met winkels, bovenwoningen, een bank, een kerk (de Stinskerk) en een bibliotheek. De aanleg van het Zwolle-IJsselkanaal in 1964 had een grote impact op de ruimtelijke structuur van Westenholte, aangezien het kanaal het gebied van de stedelijke bebouwing van Zwolle scheidde. Tussen de bebouwing en het kanaal ontstond een industriegebied.

De jaren tachtig brachten grootschalige uitbreidingen, vooral in zuidelijke richting, wat leidde tot een verdubbeling van de wijk en de definitieve verandering van het agrarische karakter van Westenholte. Door de gelaagde groei zijn in de huidige wijkstructuur ook oudere bouwfases te herkennen. Het Petuniaplein, gelegen aan de Westenholterweg, is sinds de jaren zestig een centraal punt in de wijk en speelt een belangrijke rol in het dagelijks leven van de bewoners.

Huidige ontwikkelingen en verbeteringen

In 2024 heeft de gemeente Zwolle een plan aangenomen om het Petuniaplein verder te verbeteren. Het doel van deze maatregelen is om het plein gezelliger, veiliger en groener te maken. De werkzaamheden zijn gepland voor het najaar en worden uitgevoerd in samenwerking met winkeliers en bewoners. De investering bedraagt 75.000 euro, afkomstig uit een budget dat bedoeld is om wijkwinkelcentra en aanloopgebieden van de binnenstad te versterken.

De verbeteringen omvatten onder andere het verplaatsen van inritten van parkeerplaatsen om het plein overzichtelijker en veiliger te maken. Bovendien wordt de ruimte beter ingedeeld, wat leidt tot extra parkeerplaatsen en twee fietsparkeervakken. Looproutes worden logischer gemaakt en de oversteek naar de Jumbo winkel duidelijker gemarkeerd. Op verschillende plekken wordt er meer groen geïntroduceerd, wat bijdraagt aan een aangename omgeving en een verbetering van het woon- en wijkklimaat.

Deze aanpassingen zijn gericht op het oplossen van knelpunten die door bewoners en winkeliers zijn ervaren, zoals verkeer, parkeerproblemen en onvoldoende groen. Het plan is onderdeel van het bredere beleid van de gemeente om de wijkwinkelcentra en stadsrand te versterken en een positief effect te hebben op het wijkleven.

Faciliteiten en faciliteiten in het plangebied

Het Petuniaplein is meer dan alleen een winkelgebied. In de omgeving van het plein bevinden zich diverse faciliteiten die nuttig zijn voor de bewoners van Westenholte. Zo zijn er faciliteiten voor sportbeoefening zoals het sportpark “de Weidesteen”, waar voetbalclub v.v. W.V.F. en tennisclub W.V.F. actief zijn. Ook is er een ijsbaan aan de Ankerweg en een Jeu de Boulesbaan nabij de kruising van het Stinspad met de Steenboerweg. Deze faciliteiten dragen bij aan een actieve leefomgeving en een gezond wijkleven.

Daarnaast zijn er diverse maatschappelijke functies in de wijk. Aan het Korianderplein zijn twee basisscholen aanwezig: één voor protestants onderwijs en één voor openbaar onderwijs. Aan de Papaverweg bevindt zich een katholieke basisschool. Buiten schooltijd zijn er gastouderbureaus, een peuterspeelzaal, een kinderdagverblijf en buitenschoolse opvang faciliteiten aanwezig. Deze faciliteiten zijn essentieel voor jonge gezinnen en draag bij aan een stabiel en ondersteunend wijkleven.

Aan de Voorsterweg zijn ook faciliteiten voor kinderen met autisme te vinden, zoals het Autismehuis. Verder is er het ontmoetingscentrum Het Anker en een zorgcomplex met huisartsen, fysiotherapie en een apotheek in combinatie met seniorenwoningen. Deze faciliteiten ondersteunen de leefbaarheid en de gezondheidszorg in de wijk.

Aan de Westenholterweg staat de Hervormde Stinskerk, een belangrijk religieus en cultureel object. Aan de Ridder Zwederlaan is de begraafplaats van Westenholte gelegen. Deze faciliteiten zijn niet alleen van cultureel belang, maar ook van functioneel belang voor de gemeenschap.

Horeca en winkelactiviteiten

In Westenholte zijn er relatief weinig horecagelegenheden. Binnen het plangebied bevinden zich een snackbar/lunchroom en een café, beide aan het Petuniaplein. Deze faciliteiten voldoen aan de behoefte aan eenvoudige horeca en vormen een onderdeel van het wijkleven.

De visie op horeca in Westenholte is gericht op het behoud van het huidige horecabeleid. Westenholte valt onder het gebied "buiten het centrum", en de visie is in grote lijnen gehandhaafd. De actualisatie biedt echter ruimte aan food-gerelateerde winkels die ondergeschikt horeca en terras willen exploiteren. Daarnaast worden horeca met een zorgfunctie gestimuleerd, omdat dit een positief effect kan hebben op de sociale cohesie in de wijk. Buurtrestaurants met sociale functie worden gestimuleerd, en in wijken waar cafetaria’s ondervertegenwoordigd zijn, kunnen deze worden toegevoegd.

In de periferie blijft ondergeschikte horeca mogelijk, met een maximum van 10% van het vloeroppervlak en 100m². Het Zwolse coffeeshopbeleid houdt bovendien rekening met het maximum van 5 te gedogen coffeeshops in de stad. In het plangebied bevinden zich geen coffeeshops, wat in overeenstemming is met het beleid.

Bedrijfsactiviteiten en kantoren

Ook het aantal bedrijven in het plangebied is beperkt. Aan de Voorsterweg zijn woon/werkkavels gerealiseerd, waar wonen naast (lichte) vormen van bedrijvigheid zijn toegestaan. Daarnaast zijn er bedrijfsbestemmingen opgenomen waar lichte bedrijvigheid (via een aanduiding categorie 1 t/m 3) mag worden uitgeoefend, zoals administratieve, juridische, medische, therapeutische, cosmetische, kunstzinnige of gelijk te stellen activiteiten. Binnen deze bestemming is, waar aangeduid, ook een bedrijfswoning toegestaan.

Aan de Papaverweg bevinden zich nog een paar bedrijven met bedrijfsloodsen. Op het perceel Westenholterweg 50 is een kantoor gevestigd. Deze faciliteiten ondersteunen de lokale economie en vormen een aanvulling op het wijkleven.

Groene ruimte en karakteristieke bebouwing

Een belangrijk aspect van Westenholte is het Stinspark, een centrale groene ruimte in de wijk. In en rondom dit park staan enkele bijzondere gebouwen. Het zuidelijk deel van het park wordt gekenmerkt door een woonervenstructuur, waarbinnen de Weidesteenlaan de verbindende factor vormt. Deze woonerven bestaan uit premiekoop- en woningwetwoningen uit de jaren '70. De bebouwing varieert van één tot twee bouwlagen met kap, en is aan de rand van het woongebied zo laag mogelijk gehouden.

Ten zuiden van het Stinspark zijn aan de Penningkruidweg karakteristieke patiowoningen gebouwd. Deze woningen bestaan uit één bouwlaag en zijn voorzien van een plat dak. De karakteristieke bebouwing langs de Pimpernelweg en directe omgeving bestaat voornamelijk uit een bouwmassa van twee bouwlagen met een samengestelde kapvorm. De uitbouw op de eerste bouwlaag is gerealiseerd met een langskap, en de derde bouwlaag is voorzien van een zadeldak dwars op de weg. Deze afwisselende kapvormen en kaprichtingen zijn beeldbepalend voor de buurt.

De bebouwing langs de Malvaweg, Marjoleinweg, Mirteweg, Melissepad, Knoopkruidweg, Kummelweg en Kruizenmuntweg bestaat uit twee bouwlagen met een asymmetrische kap. De kap is evenwijdig op de weg gericht. De hoekwoningen bestaan uit een aangebouwde berging opzij van de woningen van één à twee bouwlagen met kap.

De bebouwing langs de Papaverweg is in een latere fase van de ontwikkeling van Westenholte Voorst tot stand gekomen. Door de eenduidige bouwstijl en architectuur is een herkenbaar straatbeeld ontstaan. Aan de randen van Westenholte Voorst zijn recentelijk uitbreidingsbuurten gerealiseerd. De uitbreidingsbuurt ten oosten van de Westenholterweg wordt gekenmerkt door een eenduidige architectuur en een herkenbare verkaveling. De bebouwing aan de Ankerweg heeft een karakteristieke architectuurstijl en bijbehorende stedenbouwkundige opbouw.

Waardevolle objecten en ruimtelijke structuur

De aanwezige cultuurhistorische waarden van de ruimtelijke structuur en de bebouwing in de wijk Westenholte worden in de opzet van het bestemmingsplan gerespecteerd. De bebouwing die is gewaardeerd als van hoge of zeer hoge cultuurhistorische waarde heeft de dubbelbestemming "Waarde - Cultuurhistorie" gekregen. Deze dubbelbestemming bevat een regeling om op een passende manier rekening te houden met de cultuurhistorische waarden. Informatie over de dubbelbestemming is opgenomen in paragraaf 4.3 van het bestemmingsplan en in Artikel 30 over "Waarde - Cultuurhistorie".

Om de gewenste afstemming tussen vormgeving en functie van de weg te bereiken, is het Zwolse wegennet gecategoriseerd naar een aantal te onderscheiden verkeersfuncties. Deze categorisatie zorgt voor een duidelijke verkeersstructuur en ondersteunt het wijkleven.

Toekomstvisie en milieuaspecten

De gemeente Zwolle heeft aandacht voor milieuaspecten bij het opstellen van bestemmingsplannen. Op grond van de Wet geluidhinder (Wgh) moet rekening worden gehouden met de geluidsproductie van wegverkeer, industrie en spoorwegen. In de paragrafen over milieuaspecten wordt ingegaan op de impact van wegverkeerslawaai en andere geluidsbronnen. Deze informatie is essentieel bij het toekennen van bestemmingen en het behoud van een aangename leefomgeving.

De actualisatie van het bestemmingsplan biedt ruimte aan Food-gerelateerde winkels in de gehele stad die ondergeschikt horeca en terras willen exploiteren. Daarnaast worden horeca met een zorgfunctie gestimuleerd, omdat dit een positief effect kan hebben op de sociale cohesie in een wijk. Deze visie is in overeenstemming met het horecabeleid van de gemeente.

Het conserverende plan is in overeenstemming met het coffeeshopbeleid van Zwolle, dat gericht is op het handhaven van maximaal 5 te gedogen coffeeshops in de stad. In het plangebied bevinden zich geen coffeeshops, wat in overeenstemming is met het beleid.

Conclusie

Het Petuniaplein in Westenholte is een centraal punt in de wijk en speelt een belangrijke rol in het wijkleven van Zwolle. In de loop der jaren is het plein ontwikkeld tot een combinatie van winkel-, recreatie- en maatschappelijke faciliteiten. De recente verbeteringen door de gemeente Zwolle zijn gericht op het maken van het plein gezelliger, veiliger en groener. Deze investeringen zijn samengewerkt met bewoners en winkeliers en vormen onderdeel van een breder beleid om wijkwinkelcentra en aanloopgebieden van de binnenstad te versterken.

Binnen de wijk zijn diverse faciliteiten aanwezig voor sportbeoefening, onderwijs, zorg en horeca. Deze faciliteiten dragen bij aan een actief en gezond wijkleven en vormen een ondersteuning voor jonge gezinnen en ouderen. De bebouwing in Westenholte is grotendeels ontstaan vanaf het derde kwart van de twintigste eeuw en is gekenmerkt door verschillende bouwfases en architectuurstijlen. De aanwezige cultuurhistorische waarden van de wijk worden gerespecteerd in het bestemmingsplan, wat bijdraagt aan het behoud van de unieke wijkidentiteit.

De toekomstvisie op horeca, winkelactiviteiten en milieuaspecten is gericht op het behoud van een aangename leefomgeving en een sterke wijk. Het conserverende plan is in overeenstemming met het horecabeleid en het coffeeshopbeleid van de gemeente. Het Petuniaplein blijft een centraal en waardevol onderdeel van Westenholte en draagt bij aan het wijkleven en de leefbaarheid van de wijk.

Bronnen

  1. rtvfocuszwolle.nl
  2. planviewer.nl

Related Posts