Heerenveen versus PEC Zwolle: een wedstrijdkraker in de Eredivisie
september 25, 2025
De jaarwisseling in Zwolle is een bijzondere gebeurtenis waarbij verschillende tradities worden nagestaan. Eén van de bekendere tradities is het carbid schieten. Dit is echter een activiteit die zorgvuldig moet worden aangepakt om veiligheid te waarborgen voor zowel de carbidschieters als voor het publiek. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de locaties waar carbid schieten is toegestaan, de regels en richtlijnen van de gemeente Zwolle, en tips voor een veilige uitvoering. Daarnaast wordt ingegaan op de medische risico’s die met deze traditie gepaard kunnen gaan, op basis van ervaringen van de spoedeisende hulp van ziekenhuis Isala in Zwolle.
Wat is Carbid Schieten?
Carbid schieten is een traditie die in bepaalde regio's van Nederland, waaronder Zwolle, een belangrijke rol speelt tijdens de jaarwisseling. Het ontstaat door een chemische reactie tussen carbid en water, waarbij acetylen gas wordt gevormd. Deze gas wordt ontstoken, waardoor een harde knal en een vuurbal ontstaat. Een melkbus wordt daarbij vaak gebruikt als behuizing, en een bal of een andere projectiel wordt als uitstoot gebruikt.
De activiteit vereist zorgvuldig gebruik van materialen en een goed begrip van veiligheid. De gemeente Zwolle heeft daarom een aantal regels opgesteld om ervoor te zorgen dat het carbid schieten op een verantwoorde manier plaatsvindt.
Regels en Richtlijnen voor Carbid Schieten
De gemeente Zwolle heeft duidelijke richtlijnen opgesteld voor het carbid schieten op oudjaarsdag. Deze regels zijn bedoeld om zowel het publiek als de carbidschieters te beschermen. De belangrijkste regels zijn:
- Tijdvak: Carbid schieten mag alleen plaatsvinden op 31 december tussen 10.00 uur en 18.00 uur.
- Leeftijd: De minimumleeftijd voor het schieten met carbid is zestien jaar.
- Materiaal: Alleen een melkbus in goede staat en met een stevige bodem mag worden gebruikt. De melkbus mag niet groter zijn dan 40 liter.
- Projectiel: Het gebruik van ballen als projectiel is verplicht. Het gebruik van een melkbusdeksel wordt afgeraden vanwege het risico op ongelukken.
- Veiligheidsmaatregelen: Carbidschieters moeten beschermende kleding, zoals een veiligheidsbril en gehoorbescherming, dragen. Daarnaast is het belangrijk om EHBO-middelen en blusmiddelen aanwezig te hebben.
- Veiligheidsafstand: Carbidschieters moeten ervoor zorgen dat het publiek op een veilige afstand blijft.
De gemeente roept carbidschieters ook op om een "Bewust Oplettende CarbidKnaller" (BOCK) te worden. Dit betekent dat men goed voorbereid moet zijn, het carbid veilig moet ontsteken met een fakkel op een stok, en zich moet houden aan de veiligheidssprotocollen.
Locaties voor Carbid Schieten in Zwolle
Carbid schieten is in Zwolle alleen toegestaan op specifieke locaties. Deze locaties zijn zorgvuldig gekozen om veiligheid te waarborgen. Hieronder volgt een overzicht van de locaties:
| Wijk | Locatie |
|---|---|
| Berkum | Het terrein begrensd door Nieuwe Vecht, Kuyerhuislaan, tussen De Verlaten en 50 meter ten westen van het volkstuinencomplex |
| Diezerpoort | Park Hogenkamp, het centrale grasveld |
| Holtenbroek | Het grasveld achter het Cruijffcourt aan de Palestrinalaan |
| Marslanden | Het verharde handbalveld op sportcomplex Marslanden |
| Stadshagen | - De parkeerplaats nabij de Milligerplas (langs de Hasselterweg) - Het grasveld naar De Verbinding aan de Oude Wetering (grenzend aan de parkeerplaats) - Speldenmakerstraat, de groenstrook achter de woningen aan de Speldemakerstraat tussen het fietspad en de watergang |
| Westenholte | Tormintilweg |
| Wijthmen | Woestijnenweg |
| Windesheim | Terrein Dorpstraat-Vrijhofweg-Veldweg |
| Zwolle Zuid | - Het trapveldje langs de Zandwetering, langs het fietspad tussen Schellerbergweg en Campus - Oldenelerpark langs de Oldeneelweg (op het veld bij het ooievaarsnest) - Ittersumpark achter de IJsselcentraleweg - Het parkeerterrein van de voetbalvereniging Zwolse Boys (Landsheerlaan 44) |
Andere Locaties
Naast de genoemde locaties zijn er ook een aantal extra locaties waar carbid schieten is toegestaan:
| Locatie | Omschrijving |
|---|---|
| Zandweteringpad | Het trapveldje langs de Zandwetering aan het Zandweteringpad tussen de Schellerbergweg en de Campus |
| Ittersumpad/Jo van Marle | Het trapveldje langs het Ittersumpad nabij sportpark Jo van Marle |
| Westenholte | Het grasveld aan de Tormentilweg |
| Stadshagen | De parkeerplaats aan de linkerkant van grand café Milligers |
| Dieze | Het centrale grasveld in park De Hogenkamp |
| Berkum | Het perceel begrensd door Nieuwe Vecht, Kuyerhuislaan, Tussen de Verlaten en een denkbeeldige lijn op 50 m ten westen van het volkstuinencomplex |
| Wijthmen | Het terrein tegenover Woestijnenweg 20 |
| Marslanden | Het verharde handbalveld op het sportcomplex De Marslanden |
| Windesheim | Het terrein aan de Dorpsstraat-Vrijhofweg-Veldweg |
| Oldenelerpark | Het grasveld met het ooievaarsnest achter Oldeneelweg 14 |
De gemeente Zwolle stelt dat deze locaties zijn gekozen op basis van veiligheid, ruimte en de mogelijkheid om een veilige afstand tot het publiek te bewaren. Het is belangrijk om te weten dat het carbid schieten elders in de stad verboden is en kan leiden tot boetes bij overtreding.
Controle en Veiligheid
De gemeente Zwolle werkt samen met de politie om ervoor te zorgen dat de regels voor carbid schieten worden nageleefd. Beiden controleren of carbidschieters zich aan de regels houden, zoals het gebruik van veilig materiaal, het respecteren van de tijdslimiet en het naleven van veiligheidsmaatregelen.
Mensen die overtredingen plegen kunnen boetes krijgen. De gemeente benadrukt dat dit niet alleen geldt voor het schieten zelf, maar ook voor het brengen van overlast. Indien iemand overlast ervaart van carbid schieten tussen 10.00 en 18.00 uur, kan contact worden opgenomen met de gemeente Zwolle via het telefoonnummer 06 2187 4918. Overlast op een ander moment kan worden gemeld via de politie via het telefoonnummer 0900 8844 of via het online meldformulier.
Tips voor Veilig Carbid Schieten
Om ervoor te zorgen dat het carbid schieten zo veilig mogelijk verloopt, zijn er een aantal praktische tips die carbidschieters kunnen volgen:
- Bescherming dragen: Gebruik altijd veiligheidsbril en gehoorbescherming. Deze zijn essentieel om oog- en oorletsel te voorkomen.
- Goed materiaal gebruiken: Zorg dat de melkbus in goede staat is en niet lek of beschadigd. Gebruik alleen ballen als projectiel en geen deksels.
- Veilig ontsteken: Ontsteek het carbid veilig met een fakkel op een stok. Steek nooit met een vlammen uit je hand of met een verlengsnoer.
- Veiligheidsafstand bewaren: Zorg dat het publiek op een veilige afstand blijft. Laat kinderen en onwetende toezichters op afstand blijven.
- EHBO en blusmiddelen aanwezig houden: Zorg dat EHBO-middelen en blusmiddelen zoals blusdeken of water aanwezig zijn voor noodgevallen.
De gemeente roept carbidschieters op om verantwoordelijk te handelen en zich bewust te zijn van de omgeving. Dit helpt om ongelukken te voorkomen en ervoor te zorgen dat iedereen een veilige en plezierige jaarwisseling heeft.
Medische Risico’s en Statistieken
Hoewel het carbid schieten een traditie is in Zwolle, brengt het ook medische risico’s met zich mee. Arts Harry Achterberg van de spoedeisende hulp van ziekenhuis Isala benadrukt dat een aanzienlijk aantal letsels tijdens de jaarwisseling op de spoedeisende hulp terechtkomt als gevolg van het schieten met carbid. Hij benadrukt dat ongeveer een derde van de vuurwerkslachtoffers wonden oploopt bij het schieten met carbid.
De gevolgen van onverantwoordelijk gebruik kunnen ernstig zijn. Onder andere geamputeerde vingers, oogletsel en brandwonden zijn bekend uit de medische praktijk. Ook is er sprake van letsel door vuurwerk in combinatie met alcohol of drugs. In 2022 werden bij Isala acht vuurwerkslachtoffers opgenomen, waarvan één direct het gevolg was van carbid schieten. Van de zeven overige patiënten waren er twee minderjarig, en één van hen had ook letsel door vuurwerk.
De arts benadrukt dat het belangrijk is om verantwoordelijk te handelen en veiligheidsmaatregelen te nemen. Hij benadrukt dat het gebruik van illegaal vuurwerk of het schieten buiten de toegestane locaties de risico’s verder verhoogt.
Samenvatting
Carbid schieten is een traditie in Zwolle die sinds ouds een belangrijke rol speelt tijdens de jaarwisseling. De gemeente Zwolle heeft een aantal regels en richtlijnen opgesteld om ervoor te zorgen dat deze traditie veilig kan worden voortgezet. Deze regels omvatten de toegestane locaties, de tijdslimiet, de gebruikte materialen en veiligheidsmaatregelen.
Het is essentieel dat carbidschieters zich bewust zijn van de verantwoordelijkheid die bij deze activiteit hoort. Het gebruik van veilige materialen, het dragen van beschermende kleding en het bewaren van een veilige afstand tot het publiek zijn cruciale elementen voor een veilige uitvoering. Buiten de toegestane locaties en tijdslimiet mag er niet worden geschoten, en overtredingen kunnen leiden tot boetes.
Bovendien benadrukt het ziekenhuis Isala in Zwolle dat het schieten met carbid medische risico’s met zich meebrengt. Arts Harry Achterberg benadrukt dat ongeveer een derde van de vuurwerkslachtoffers wonden oploopt als gevolg van het schieten met carbid. Deze wonden kunnen ernstig zijn, zoals oogletsel, brandwonden of amputaties.
Met deze informatie en richtlijnen kan het carbid schieten in Zwolle op een verantwoorde en veilige manier worden uitgevoerd. Het is de bedoeling dat iedereen een veilige en plezierige jaarwisseling kan genieten.