Rome: De Eeuwige Stad voor een Historische Stedentrip
november 2, 2025
Het Bevrijdingsfestival in Zwolle is een jaarlijks terugkerende gebeurtenis die de herdenking van de bevrijding van de stad op 14 april 1945 combineert met een feestelijke sfeer. Het festival, dat zich in 2025 afspelde in Park de Wezenlanden en in 2026 opnieuw zal plaatsvinden, is een unieke mix van historisch bewustzijn, muziek, culturele activiteiten en gemeenschapsbanden. Het feest is niet alleen gericht op het eren van het verleden, maar ook op het vieren van vrijheid en vrede.
In dit artikel worden de historische achtergronden van de bevrijding van Zwolle besproken, evenals de organisatie en inhoud van het Bevrijdingsfestival. Daarnaast komen de herdenkingsplekken, activiteiten en het belang van Leo Major aan bod, die vaak gezien wordt als de 'bevrijder' van Zwolle. Het artikel is gericht op toeristen, historie爱好者 en reizigers die zich willen oriënteren op deze bijzondere gebeurtenis in het hart van Overijssel.
Historische achtergronden van de bevrijding
Zwolle was in de Tweede Wereldoorlog een belangrijk centrum in het bezette Nederland. De stad werd eind 1944 volledig geïsoleerd door Duitse troepen, die de omgeving controleerden. Pas op 14 april 1945 werd Zwolle bevrijd door Canadese troepen, onder leiding van Leo Major, een lid van het Régiment de la Chaudière. Major en zijn metgezel Willy Arsenault begonnen hun missie rond half 10 in de avond van 13 april, maar Arsenault werd op de spoorlijn beschoten en verongelukte. Major, vol woede en daadkracht, besloot om de stad bevrijd te nemen.
De bevrijding zelf was een gebeurtenis die snel en verrassend verliep. Major en een aantal verzetsmensen brachten Duitse soldaten in greppels tot gevangenschap en gaven wapens aan lokale politiemannen. Tegen 9.00 uur die ochtend kon Major melden dat Zwolle vrij was. Om 13.00 uur klonken de kerkklokken door de stad, wat het begin van een feestelijke sfeer aankondigde.
De bevrijding van Zwolle had ook een culturele en emotionele impact. In film- en fotoarchieven zijn beelden bewaard van die dag. Zoals beschreven in de collectie van Collectie Overijssel, zijn er amateurbeelden van de restanten van een munitieauto in brand, vernielde huizen, en mensen die de Canadese bevrijders uitbundig begroeten. De Grote Markt, een centraal plein in Zwolle, werd getuige van het vreugdevolle feest dat volgde.
Leo Major: De 'bevrijder' van Zwolle
Hoewel Leo Major vaak gezien wordt als de 'bevrijder' van Zwolle, is het belangrijk om te benadrukken dat hij slechts één onderdeel was van een groter plan. De daadwerkelijke bevrijding werd uitgevoerd door meerdere regimenten, zoals het 7th Reconnaissance Regiment, het Regina Rifles Regiment, het The Royal Winnipeg Rifles Regiment, het Régiment de la Chaudière, en het Canadian Scottish regiment (Princess Mary’s). Major speelde echter een cruciale rol door zijn dapperheid, leiderschap en moed.
Major's verhaal is ook op audiovisuele manier bewaard gebleven. Er is een documentaire over hem en een ouder radio-interview met beelden uit 2015. In het Zwols Historisch Tijdschrift uit 1995 wordt zijn bijdrage beschreven in detail. De foto’s van hem, zoals die waarop hij staat met lokale inwoners, zijn ook een belangrijk historisch bewijs. Zijn zoon, Daniel-Aimé Majo, was aanwezig tijdens een herdenkingsplechtigheid in het Ter Pelkwijkpark, waar hij getuige was van hoe jongeren zich bekommeren om de geschiedenis van vrijheid en vrede.
Bevrijdingsfestival: Sfeer, programma en activiteiten
Het Bevrijdingsfestival in Zwolle is een feest dat zich afspelt in een strak blauwe lucht, zoals in 2025. Het festival begint meestal om 12.30 uur en eindigt rond 23.30 uur. In Park de Wezenlanden zijn verschillende activiteiten aanwezig, waaronder muziek, voedselmarkten en een familieplein. In 2025 was de opening van het festival bijzonder indrukwekkend, met een optreden van William Spaaij en harmonieorkest De Bazuin, en later gevolgd door de Zwolse band Higo.
De muziek en de sfeer zijn slechts een deel van het festival. Ook in het eilandgedeelte van het park is er een sfeervol podium waar relaxte muziek klinkt. Op het foodplein zijn er verschillende lekkere maaltijden beschikbaar. Voor kinderen is het familieplein een populaire plek om te spelen en te ontmoeten. In 2026 zal het festival opnieuw plaatsvinden, en is het programma vergelijkbaar met dat van de afgelopen jaren.
Herdenkingsplekken en educatieve activiteiten
Naast het feestelijke festival zijn er ook educatieve en herdenkende activiteiten. In het Ter Pelkwijkpark en aan de Pilotenlaan staan oorlogsmonumenten die het verleden herdenken. Deze monumenten zijn belangrijke plekken voor reflectie en leerprocessen. In 2025 waren er herdenkingsplechtigheden bij deze monumenten, waarbij burgemeester Peter Snijders, veteranen, en leerlingen van lokale basisscholen betrokken waren.
De leerlingen van basisschool Koningin Emma en de Geert Groteschool droegen gedichten voor en spraken over de betekenis van oorlog en vrede. Een leerling las bijvoorbeeld voor: “Een oorlog is niks waard, je wint er niks mee, je verliest alleen maar.” Deze activiteiten tonen aan dat het verleden nog steeds actueel is en dat het belangrijk is om historische gebeurtenissen te onthouden.
In de binnenstad van Zwolle zijn er dertien fotoborden geplaatst die verhalen vertellen over de oorlogstijd en de dagen rond de bevrijding. Deze fotoborden zijn een educatieve manier om toeristen en inwoners te informeren over de geschiedenis van de stad.
Het Plein van de Vrijheid en andere activiteiten
Het Rodetorenplein werd in 2025 het Plein van de Vrijheid. Deze plek was een gratis toegankelijk festivalplein waar muziek speelde, ontmoetingen plaatsvonden en activiteiten werden georganiseerd. Het Plein van de Vrijheid is een centraal punt van het festival en een plek waar jong en oud zich kunnen verenigen in de geest van vrijheid en vreugde.
Een ander bijzonder evenement was de voetbalwedstrijd tussen PEC Zwolle en FC Twente, die zich in het teken van de bevrijding en de rol van Leo Major afspeelde. Deze wedstrijd was niet alleen een sportieve gebeurtenis, maar ook een moment om te herdenken en te vieren.
Bevrijdingsfestival Overijssel: Een regionaal gebeurtenis
Het Bevrijdingsfestival in Zwolle is slechts een onderdeel van het grotere Bevrijdingsfestival Overijssel, dat elk jaar op 5 mei plaatsvindt. Dit festival is onderdeel van de Nationale Viering van de Bevrijding, die op hetzelfde moment in Amsterdam en de twaalf provinciehoofsteden wordt georganiseerd. In het land zijn er verschillende bevrijdingsfestivals die het gehele spectrum van de bevrijding belichten.
Het Bevrijdingsfestival Overijssel is sinds 2004 jaarlijks georganiseerd en heeft zich ontwikkeld tot een betrouwbare en gevierde gebeurtenis. Het is gratis toegankelijk en richt zich op zowel historie爱好者 als familie en toeristen. Het festival is een toonaangevende activiteit in de regio en helpt bij het versterken van het lokale identiteitsgevoel en historisch bewustzijn.
Het verleden en het heden
Het Stadsmuseum in Zwolle blijft onderzoeken en verbeteren van historische verhalen. Het museum benadrukt dat historisch onderzoek dynamisch is en dat nieuwe inzichten steeds kunnen leiden tot een genuanceerdere visie op het verleden. Het museum is open voor nieuwe ideeën en blijft nieuwsgierig naar de geschiedenis van de stad en de rol van individuen zoals Leo Major.
In de wereld van historisch onderzoek is verandering de enige constante. Zoals beschreven in een artikel op nu.nl, is het begrip van het verleden steeds in beweging. Het Stadsmuseum speelt een belangrijke rol in het verhalen en onderzoeken van het verleden, zodat toekomstige generaties er iets uit kunnen leren.
Conclusie
Het Bevrijdingsfestival in Zwolle is een unieke gebeurtenis die de herdenking van de bevrijding van 14 april 1945 combineert met muziek, activiteiten en een vreugdevolle sfeer. Het festival is een toonaangevende activiteit in de regio en een belangrijke plek voor reflectie en vreugde. Het verhaal van Leo Major en de rol van Canadese troepen in de bevrijding tonen aan dat de geschiedenis van Zwolle rijk is aan moed, leiderschap en vriendschap.
Het festival is een symbool van vrijheid en vrede, en het biedt zowel toeristen als inwoners een unieke kans om deel te nemen aan een historisch en cultureel rijke gebeurtenis. Het Bevrijdingsfestival is meer dan een feest — het is een herdenking van het verleden, een vreugdevolle toekomst en een blijvende bron van inspiratie.