Het Bevrijdingsfestival in Zwolle: Blokkenschema, Programma en Praktische Informatie
september 24, 2025
De Voorsterweg in Zwolle is een historisch en cultureel belangrijk stuk van de stadsstructuur, dat zich uitstrekt langs de noordzijde van de wijk Westenholte. Deze weg heeft een rijke geschiedenis, waarin sprake is van verleggingen, infrastructuurveranderingen en stedelijke ontwikkelingen. Daarnaast speelt de Voorsterweg ook een rol in de groenstructuur en wijkontwikkeling van Zwolle, met aandacht voor milieu, geluid en woonkwaliteit. In deze artikel wordt een overzicht gegeven van de historische achtergronden, de huidige situatie en de toekomstplannen van de Voorsterweg, met een nadruk op de relevante informatie uit de beschikbare bronnen.
Historische achtergronden
De Voorsterweg was oorspronkelijk een oude landweg die verbinding maakte tussen Zwolle en Kampen. Deze weg vormde onderdeel van het tracé Gasthuisdijk-Zalkerdijk, langs de noordflank van de Konijnenbelten. Op historische kaarten is te zien dat de weg iets gebogen liep. Rond 1850 werd de Voorsterweg, vanwege de toenemende toename van motorverkeer, opgewaardeerd tot een verkeersweg. Hierbij werd de weg recht getrokken en deels verlegd. Sinds die tijd maakt de Zalkerdijk geen deel meer uit van het hoofdverkeersnet in dit gebied.
In de eerste helft van de twintigste eeuw zijn langs de Voorsterweg vooral kleine samenhangende groepen woonhuizen te vinden. Deze woonhuisjes zijn typisch voor de arbeiderswoningen uit die tijd, met bakstenen gevels en pannendaken. Daarnaast staan er ook burgerwoonhuizen, die herinneren aan de pre-stedelijke fase, toen het gebied naast boeren en arbeiders ook aantrekkelijk werd voor de middenklasse, voornamelijk afkomstig uit Zwolle. In de jaren vijftig en zestig zijn er langs de Voorsterweg enkele kleinschalige woningbouwcomplexen ontstaan, die vooral een stedenbouwkundige waarde hebben.
Huidige situatie en infrastructuur
De Voorsterweg heeft sinds de ingebruikname van de omgelegde Hasselterweg in 2003 een andere functie gekregen. In die tijd koos de gemeente Zwolle ervoor om de weg 'buitenom' te leggen, zodat het woon- en leefklimaat beter kon worden gegarandeerd. Deze keuze had als gevolg dat de Hasselterweg in westelijke en zuidelijke richting is opgeschoven, waardoor het doorgaande verkeer tussen Kampen/Hasselt en Zwolle nu over deze verlegde weg rijdt.
Na deze verlegging is de Voorsterweg heringericht tot een 30 km/u weg, waardoor het verkeer op deze weg minder intensief is geworden. De Noordschil Westenholte, een gebied dat onder andere de voormalige houthandel aan de Voorsterweg 60 bevat, is in 2006 aangewezen als een gebied dat nader uitgewerkt wordt tot een gemengd gebied, waar wonen en werken samenkomen. De herinrichting van de Noordschil is grotendeels afgerond, met uitzondering van de locatie Voorsterweg 60.
Verkeer en luchtkwaliteit
Het bestemmingsplan voor het plangebied beoogt geen veranderingen in de verkeersstructuur. Het openbaar gebied en de wegen in het plangebied worden in het bestemmingsplan Westenholte conserverend bestemd. De GGD stelt dat voor deze locatie voldaan wordt aan de wettelijke grenswaarden voor luchtkwaliteit. Echter, overschrijding van de gemeentelijke voorkeursgrenswaarde wordt gezondheidskundig onwenselijk geacht. Wanneer toch hogere grenswaarden worden vastgesteld, adviseert de GGD om de toekomstige bewoners daar officieel over te informeren, zodat zij een geïnformeerde keuze kunnen maken.
Daarnaast worden maatregelen aangeraden om overschrijding van gezondheidskundige richtwaarden zoveel mogelijk te voorkomen. Denk hierbij aan het reduceren van geluid door aanpassingen aan het wegdek, het optimaliseren van de bestaande geluidswal of het verkeerssluwer maken van de weg. Ook de geluidsisolatie van de woningen is een aandachtspunt. De binnenwaarde van maximaal 33 dB Lden moet worden gerealiseerd.
Stedelijke groenstructuur
De stedelijke groenstructuur in het plangebied van de Voorsterweg is van groot belang. De Groene Kaart van Zwolle (2013) bevat de Westenholterallee als onderdeel van het stedelijk hoofdwegennet. Daarnaast is de natuurlijke hoogte, waarop de Voorsterweg, de Hasselterweg en in het verlengde daarvan de Zalkerdijk liggen, een belangrijk element van de groenstructuur. Deze hoogte is zandig in tegenstelling tot de omgeving en herbergt een karakteristieke flora en fauna, zoals Rugstreeppad, Grote tijm, Wilde averuit, Steenanjer en Kleine bevernel.
De hellingen van deze natuurlijke hoogte hebben een geomorfologische en cultuurhistorische waarde, doordat ze een voorbeeld vormen van hoe deze natuurlijke hoogte werd gebruikt als vestigingsplaats en als waterkering. Lokale versterking van deze groenstructuur vindt plaats via groene dijktaluds, onbebouwd terrein en wegbeplanting. Bij ontwikkelingen wordt aangeraden om terughoudend om te gaan met bebouwing en ontgraving, en het nodige groen te concentreren.
Wijkgroenstructuur
De wijkgroenstructuur in de omgeving van de Voorsterweg is ook van belang. Het Stinspark en het aangrenzende sportpark Weidesteen vormen de belangrijkste groene ruimte in de wijk. Deze groene zones zijn van groot belang voor het woonklimaat en de recreatie. De groene ruimte langs de Zalkerdijk, inclusief kolk, agrarische percelen, volkstuincomplex en speelterreintjes, maakt ook deel uit van de groenstructuur. Deze groene elementen versterken de leefbaarheid van de wijk en draagen bij aan een aangenaam woonklimaat.
Nieuwe ontwikkelingen en bebouwing
In het gebied ten zuiden van de Teunisbloemweg is er sprake van nieuwe ontwikkelingen. Het oorspronkelijk geprojecteerde bedrijfsverzamelgebouw op de hoek van de Teunisbloemweg en Voorsterweg is in het bestemmingsplan Noordschil Westenholte vervallen. In de plaats daarvan is de mogelijkheid opgenomen voor 2 nieuwe woningen. Deze woningen zijn aansluitend op het bouwvlak voor 4 woonwerk kavels langs de Voorsterweg. Deze 4 kavels zijn tot op heden nog niet verkocht, en de gemeente wil deze 4 kavels samen met de kavel voor het bedrijfsverzamelgebouw herontwikkelen.
In het bestemmingsplan is deze nieuwe ontwikkeling meegenomen in de vorm van een bouwvlak voor 6 nieuwe woningen. De gemeente wil deze locatie aan de Voorsterweg uitgeven in het kader van particulier opdrachtgeverschap. Hiervoor zijn 4 kavels voor vrijstaande woningen en 1 kavel voor een 2 onder 1 kapwoning voorzien. De locatie is in het bestemmingsplan Westenholte aangeduid als een bouwvlak voor 6 woningen in de entree van de Voorsterweg.
Geluidsisolatie en akoustisch onderzoek
Bij de ontwikkeling van het Stinspoort zijn geluidsisolatie- en akoustische maatregelen meegenomen als randvoorwaarden. In dit kader is een aarden wal met schanskorf aangelegd. De aarden wal ten opzichte van het wegdek van de Teunisbloemweg bedraagt 4 meter, en de schanskorf daarboven bedraagt 1 meter. De totale hoogte van de aarden wal en schanskorf is dus 5 meter ten opzichte van het wegdek. Deze maatregel is mogelijk gemaakt in de regels van de ter plaatse opgenomen bestemming 'Groen'.
Het akoustisch onderzoek heeft uitgewezen dat er voor deze woningen een procedure hogere grenswaarden moet worden gevolgd. Deze procedure is voor de vaststelling van het bestemmingsplan Westenholte afgerond. Het volledige onderzoek is als bijlage opgenomen in het plan. De conclusie is dat voor deze woningen de procedure hogere grenswaarden moet worden gevolgd, zodat de woonkwaliteit en geluidsbelasting op een acceptabele manier worden gereguleerd.
Waterstructuur en afvoer
De waterstructuur in het plangebied speelt ook een rol in de ontwikkeling van de Voorsterweg. Voornamelijk rondom het plangebied, met uitzondering van de Noordschil Westenholte (ten noorden van de Voorsterweg), zijn watergangen voor wateraanvoer en -afvoer van Waterschap Drents Overijsselse Delta gelegen. Deze watergangen zijn van belang voor de wateraanvoer en de afvoer van afvalwater.
In het plangebied wordt een ontwateringsdiepte van minimaal 0,7 m gehanteerd, wat de afstand is tussen de gemiddelde hoogste grondwaterstand (GHG) en het maaiveld. Bij het bouwen zonder kruipruimte kan worden volstaan met een geringere ontwateringsdiepte. De droogweerafvoer uit het gebied moet via bestaande pompunits of andere middelen worden afgevoerd naar het gemeentelijk (gemengde) rioolstelsel.
In de Noordschil Westenholte wordt nog nieuwbouw verwacht, maar de toename van het afvalwater is gering. Er is geen sprake van overbelasting van het bestaande rioolstelsel en de rioolwaterzuiveringsinstallatie. De hemelwaterafvoer van nieuwe daken, terrassen en parkeerplaatsen moet binnen het plangebied worden geborgen en geïnfiltreerd in de bodem. Daartoe dient binnen het plangebied minimaal een statische berging gecreëerd te worden van 20 mm per vierkante meter afvoerend oppervlak, zodat het gemeentelijk rioolstelsel wordt ontlast.
Conclusie
De Voorsterweg in Zwolle is een weg met een rijke historie, die opnieuw is ontwikkeld en heringericht als onderdeel van de stedelijke ontwikkelingen in Westenholte. Deze weg heeft sinds de ingebruikname van de omgelegde Hasselterweg in 2003 een andere functie gekregen en is heringericht tot een 30 km/u weg. De Noordschil Westenholte is in 2006 aangewezen als een gebied dat nader uitgewerkt wordt tot een gemengd gebied, waar wonen en werken samenkomen.
De Voorsterweg speelt ook een rol in de stedelijke en wijkgroenstructuur. De stedelijke groenstructuur in het plangebied wordt versterkt door groene dijktaluds, onbebouwd terrein en wegbeplanting. De wijkgroenstructuur bestaat uit groene zones zoals het Stinspark en het sportpark Weidesteen, die belangrijk zijn voor het woonklimaat en recreatie.
Nieuwe ontwikkelingen in het gebied ten zuiden van de Teunisbloemweg en aan de Voorsterweg zelf zijn onderdeel van het bestemmingsplan Westenholte. Deze ontwikkelingen omvatten de herontwikkeling van een bedrijfsverzamelgebouw en de bouw van 6 nieuwe woningen. De geluids- en akoustische aspecten van deze ontwikkelingen zijn meegenomen in het onderzoek, wat heeft geleid tot aanpassingen zoals een aarden wal en schanskorf.
De waterstructuur in het plangebied, inclusief de ontwateringsdiepte en afvoermaatregelen, is ook van belang. De droogweerafvoer moet naar het gemeentelijk rioolstelsel gebeuren, en de hemelwaterafvoer moet binnen het plangebied worden geborgen en geïnfiltreerd in de bodem. De wateroverlast is hierbij geen groot probleem, aangezien de toename van het afvalwater gering is en het bestaande rioolstelsel niet wordt overbelast.
In het algemeen is de Voorsterweg een weg die een mixt van historie, infrastructuur en ontwikkelingen bevat, die samen werken om een woon- en leefomgeving te creëren die zowel stedelijk als groen is. Deze weg is een voorbeeld van hoe stedelijke ontwikkelingen kunnen worden gecombineerd met milieuwetenschap en woonkwaliteit.