Vechtpoort: Nieuwe Woonwijk in Zwolle – Toekomstvisie en Uitdagingen

Vechtpoort in Zwolle is momenteel een van de meest besproken gebieden in de regio. Het is niet alleen een mogelijke locatie voor een grote uitbreiding van de stad, maar ook een gevoelige plek vanwege de natuurlijke en historische waarde. De gemeente Zwolle heeft in haar omgevingsvisie een strategische rol toegeschreven aan Vechtpoort als toekomstige woonwijk, waarin woningbouw gecombineerd moet worden met groen, bereikbaarheid en klimaatbestendigheid. In dit artikel wordt ingegaan op de locatie, de plannen, de kansen, de uitdagingen en de visie van de gemeente en politieke partijen op Vechtpoort.

Locatie en Aanduidingen

Vechtpoort bestaat uit twee afzonderlijke delen: Vechtpoort 1 en Vechtpoort 2. Deze delen worden van elkaar gescheiden door de spoorlijn, die acht maal per uur treinen in noord-zuid richting transporteert. Vechtpoort 1 ligt ten noorden van de spoorlijn en ten zuiden van Berkum, terwijl Vechtpoort 2 zich op een lagere ligging bevindt, vlakbij de rivier de Vecht en het Natura-2000 gebied. Het landgebruik in Vechtpoort 2 is vooral agrarisch, en een groot deel van de grond is in bezit van de gemeente Zwolle.

De locatie van Vechtpoort grenst aan belangrijke infrastructuur en natuurlijke zones. Het ligt in de directe omgeving van de wijk Berkum en het bedrijventerrein Oosterenk. De Vecht speelt een centrale rol in het landschap en is een beschermde rivier. In de omgevingsvisie van Zwolle is rekening gehouden met de ecologische waarde van het gebied, wat impliceert dat de woningbouwprojecten in Vechtpoort grotendeels klimaatbestendig en in harmonie met de natuur uitgevoerd moeten worden.

Woningsbouwplannen en Aantallen

De gemeente Zwolle wil de komende tien jaar 10.000 woningen bouwen, waarvan 6.000 binnen de bestaande stad en 4.000 erbuiten. Vechtpoort is een van de mogelijke locaties voor deze uitbreiding. In het Structuurplan 2020 wordt Vechtpoort genoemd als een van de meest kansrijke locaties voor woningbouw, vooral vanwege de beschikbaarheid van ruimte en groen. In de omgevingsvisie is geschat dat in Vechtpoort ongeveer 2000 woningen kunnen worden gebouwd. Deze woningen moeten geschikt zijn voor een dorpse setting, met herkenbare buurten, voldoende groen en toegankelijke voorzieningen.

Het Structuurplan 2020 benadrukt dat de hoger gelegen delen van Vechtpoort geschikt zijn voor woningbouw, terwijl de lagere delen vanwege hun moerassige aard minder geschikt zijn. Er is ook ruimte voor woningen die op maat worden gebouwd, mits ze passen in het dorpse woonmilieu.

Infrastructuur en Bereikbaarheid

Een van de belangrijkste uitdagingen bij de plannen voor Vechtpoort is de bereikbaarheid. Volgens het Structuurplan 2020 is er behoefte aan nieuwe infrastructuur om geluidshinder te voorkomen en om verkeer niet via Berkum te leiden. De huidige Ceintuurbaan is een knelpunt, en de gemeente benoemt dit als een van de sleutelprojecten om de doorstroming te verbeteren en bereikbaarheid te bevorderen.

Voor Vechtpoort 2 is de fietsontsluiting nog in uitwerking. Daarnaast wordt er overleg gevoerd over een nieuw station, Zwolle-Zuid, dat zou liggen bij de kruising van de Oldeneelallee met het spoor. Dit station zou de bereikbaarheid van de wijk met openbaar vervoer kunnen versterken, wat een belangrijke maatregel is in de visie van de gemeente om autoverkeer te verlagen.

Voorzieningen en Leefbaarheid

Vechtpoort is met 2000 woningen te klein voor een eigen winkelcentrum. Daarom is het de bedoeling dat inwoners gebruik maken van de voorzieningen in Berkum. Echter, Berkum is op dit moment zelf niet voorzien van voldoende winkels of voorzieningen. De gemeente ziet dit als een aanvullende uitdaging en wil dat de voorzieningen in Berkum worden uitgebreid. Ook moet er snel toegang zijn tot een huisarts, basisschool en wijkvoorzieningen.

Daarnaast benadrukt het Structuurplan 2020 dat de woningen in Vechtpoort gecombineerd moeten worden met groen en open ruimtes. De woonkwaliteit is hierbij een centraal element. Er moet aandacht zijn voor een evenwicht tussen woningbouw en natuur, zodat Vechtpoort een leefbaar en aantrekkelijk woongebied wordt.

Politieke Standpunten

De politieke partijen in Zwolle zijn verdeeld in hun visie op Vechtpoort. GroenLinks wilde oorspronkelijk de nadruk leggen op inbreiding binnen de stad, maar is nu akkoord gegaan met de plannen voor Vechtpoort. Echter, zij wil Vechtpoort 2 bewaren voor waterretentie, wat betekent dat het gebied gebruikt zou kunnen worden voor het opvangen en vrijgeven van water. Dit is vooral relevant in het kader van klimaatbestendigheid en overstromingsvoorzieningen.

CDA ziet de plannen voor Vechtpoort als een markeringspunt en benadrukt dat Zwolle moet blijven groeien, maar dat het naburige karakter niet mag verdwijnen. Zij willen ook dat het verkeer van gezinnen terug naar de stad wordt gebracht en dat de stad toegankelijk blijft voor ouderen en starters.

D66 is tevreden over de uitwerking van de Ruimtelijke Toekomstvisie (RTP). De groen/blauwe zone van de stad wordt volgens hen goed aangepakt, maar er is ook behoefte aan investeringen in bedrijventerreinen en mobiliteit. Natuur en droge voeten worden genoemd als aandachtspunten.

De SP ziet de uitbreiding van Zwolle als gunstig voor woningzoekenden. Ze wil echter meer goedkope en sociale woningen. Volgens hen ligt Vechtpoort 2 te ver van de stad voor woningbouw en wil de partij daar goed openbaar vervoer.

Swollwacht is ontevreden over het inspraakproces en het plan om het autoverkeer en parkeren af te waarderen. Echter, wethouder Gerdien Rots zegt dat deze maatregelen nuanceerder zijn.

De ChristenUnie benadrukt dat veel mensen op zoek zijn naar woningen met een tuintje, maar ook dat er huishoudensverdunning is vanwege de vergrijzing en het aantal echtscheidingen. De partij wil dat voor iedereen blijft toeven in de stad een aantrekkelijke optie is.

De Rol van Vechtpoort in de Omgevingsvisie

De omgevingsvisie van Zwolle benadrukt dat de stad moet groeien, maar dat deze groei moet geschieden op een verantwoorde en toekomstbestendige manier. Het kiezen voor twee relatief kleinere woningbouwlocaties in plaats van één grote is gezien als een strategische keuze. Dit maakt de plannen wendbaarder en aanpasbaar in de toekomst. De groei is onder andere gebaseerd op de huishoudensprognose tot 2050 en de afspraken in de verstedelijkingsstrategie van de regio Zwolle.

In 2021 was er veel kritiek op de groei naar 200.000 inwoners. De gemeente benadrukt echter dat de groei niet alleen gebaseerd is op behoefte aan woningen, maar ook op regionale afspraken en verantwoordelijkheid.

Voorkeursrecht en Invloed van Inwoners

In Vechtpoort 1 heeft de gemeente een voorkeursrecht opgelegd. Dit betekent dat grondeigenaars bij verkoop eerst bij de gemeente moeten aankloppen. De grond is echter nog niet in bezit van de gemeente, en de komst van woningen is nog niet definitief. Inwoners en de gemeenteraad kunnen zich nog tegen de plannen keren. In december 2025 wil de gemeente de nieuwe omgevingsvisie definitief maken.

Conclusie

Vechtpoort in Zwolle is een veelbelovende, maar ook complexe locatie voor woningbouw in de toekomst. Het gebied biedt ruimte, groen en bereikbaarheid, maar ook uitdagingen in de vorm van ecologische impact, infrastructuur en politieke discussies. De gemeente benadrukt dat de woningbouw in Vechtpoort moet geschieden op een klimaatbestendige manier, met aandacht voor groen en toegankelijkheid. De politieke partijen zijn verdeeld in hun visie op de toekomst van Vechtpoort, maar er is consensus dat de stad moet blijven groeien en zich aan de verstedelijkingsstrategie moet houden. De uitkomst van de plannen in Vechtpoort zal een belangrijk onderdeel worden van de toekomst van Zwolle, niet alleen qua woningbouw, maar ook qua ecologie, mobiliteit en leefbaarheid.

Bronnen

  1. Vechtpoort 1: Nieuwbouwproject in Zwolle
  2. Wordt Vechtpoort de nieuwe woonwijk in Zwolle?
  3. Zwolle breidt uit: 2.000 woningen op twee plekken
  4. Verslag gemeenteraad over Vechtpoort en Zwolle-Zuid
  5. Omgevingsvisie van Zwolle

Related Posts