Almelose Kanaal: Een Belangrijk Waterweg in de Stad Zwolle

Het Almelose Kanaal is een van de belangrijkste waterwegen in de stad Zwolle. Het ligt parallel aan het Koelwaterkanaal en maakt deel uit van het uitgebreide waternetwerk van de stad. Het kanaal heeft een rijke historie, een cruciale functie in de visserij, en is een essentiële component van het recreatieve landschap van Zwolle. Hieronder volgt een gedetailleerde en informatieve beschrijving van het Almelose Kanaal, inclusief historisch achtergrond, infrastructuur, toegankelijkheid, visserijmogelijkheden en huidige uitdagingen zoals afvalproblemen.

Inleiding

Het Almelose Kanaal is een waterweg die zich uitstrekt van de Schoenkuipenbrug tot aan de Hortensiastraat in Zwolle, waar het vervolgens samenkomen met de Soestwetering. Het kanaal is ontstaan in de context van de industriële ontwikkeling van de stad, met name in verband met de opbouw van elektriciteitscentrales. Het kanaal is niet alleen van functionele betekenis, maar ook van recreatieve waarde voor inwoners en bezoekers. Het ligt aan de basis van een bredere groenstructuur in de stad en maakt onderdeel uit van de Stedelijke Hoofdgroenstructuur. In dit artikel worden de geografische kenmerken, historische achtergronden, infrastructuur, visserijmogelijkheden en actuele uitdagingen van het Almelose Kanaal besproken.

Historische Achtergronden

Het Almelose Kanaal is ontstaan in de vroege twintwintiger eeuw, in verband met de opbouw van elektriciteitscentrales in Zwolle. In 1915 werd langs het kanaal de eerste elektriciteitscentrale gebouwd, op de Weteringkade, waar het huidige Enexis-terrein zich bevindt. Deze centrale was ontworpen door gemeentearchitect L. Krook in een moderne, rationalistische stijl. In de jaren veertig volgden uitbreidingen van de centrale, ontworpen door P. J. de Gruyter. Om de centrale te koelen, werd het Koelwaterkanaal aangelegd, parallel aan het Almelose Kanaal, en deze werd in 1948 geopend. Het Koelwaterkanaal heeft een andere functie dan het Almelose Kanaal, maar vormt wel een integraal deel van het waternetwerk van Zwolle.

Een belangrijk historisch feit is dat het Almelose Kanaal in zijn verlengde ook bekend staat als de Nieuwe Wetering. Echter, deze watergangen zijn formeel van elkaar gescheiden. Het Almelose Kanaal loopt van de Schoenkuipenbrug tot aan de Hortensiastraat, waar het vervolgens deel uitmaakt van de Nieuwe Wetering. Deze indeling is belangrijk voor visserij en recreatie, aangezien de verschillende gedeelten van het kanaal verschillende kenmerken vertonen.

Geografische Kenmerken en Structuur

Het Almelose Kanaal heeft een lengte van ongeveer 15 kilometer. De breedte varieert tussen 20 en 25 meter, en de maximale diepte is 2,5 meter in het midden. Het kanaal heeft een zachte bodem, met uitgebreide plantengroei langs de oevers, zoals rietkragen, waterlelies en andere waterplanten. De waterkleur is in het algemeen donker, wat mogelijk te maken heeft met de aanwezigheid van organisch materiaal in het water.

Het kanaal is onderdeel van een bredere groenstructuur in Zwolle, met name vanwege het aanwezige fiets- en wandelpad langs de dijk. Deze dijk is een regionale waterkering die het achterliggende gebied beschermt tegen hoog water. Het Almelose Kanaal maakt onderdeel uit van de Stedelijke Hoofdgroenstructuur, wat betekent dat het een belangrijke rol speelt in de recreatieve en natuurlijke inrichting van de stad.

Woonboten en Infrastructuur

In het Almelose Kanaal liggen woonboten, zowel bij het Almelose Pad (vier woonboten) als bij de Weteringkade (veertien woonboten). Deze boten zijn aangesloten op de riolering en vormen een integraal deel van het stedelijke watersysteem. De woonboten zijn vaak gelegen langs de oevers van het kanaal en vormen een aparte wijk met een eigen sfeer. De woonbootbewoners hebben diverse bouwsels gerealiseerd langs de dijk, zoals schuren en andere hulpparkeerplaatsen.

Er is een smal fietspad langs de dijk, dat een belangrijke rol speelt in het recreatieve fiets- en wandelverkeer. Naast het fietspad is er een groenstrook, die vooral bestaat uit gras. Deze groenstrook blijft behouden en vormt een natuurlijke barrière tussen het fietspad en het kanaal.

Toegankelijkheid en Routebeschrijving

Het Almelose Kanaal is goed bereikbaar via de A28, afhankelijk van de richting waaruit men komt. Vanaf de A28 moet men de afslag Zwolle Noord nemen, waarna men op de Ceintuurbaan terechtkomt. Vanaf de Ceintuurbaan volgt men de richting Raalte, waarbij men rechtsaf moet als men uit de richting Amersfoort komt, of linksaf als men uit de richting Groningen komt. De Ceintuurbaan wordt gevolgd totdat men de Hortensiastraat bereikt. Na enige tijd komt men over een brug die over het Almelose Kanaal ligt. Direct na de brug is er een kleine parkeerplaats aan de rechterkant, waar men de auto kan neerzetten. Vanaf hier kan men zowel links als rechts over het fietspad langs het kanaal lopen en een goed beeld krijgen van de verschillende "gezichten" van het Almelose Kanaal en de Nieuwe Wetering.

Visserijmogelijkheden

Het Almelose Kanaal is een populaire plek voor visserij, met name voor roofvissers en witvisvissers. Het begin van het kanaal, bij de Schoenkuipenbrug, is een bekende plek voor roofvisvangst, en men vindt regelmatig vissers die vanuit de boot werken. In het eerste gedeelte van het kanaal, tot aan Park De Weezenlanden, liggen verspreid boten en woonboten langs beide oevers, wat extra vissingsmogelijkheden biedt. Vanuit de boot wordt aangeraden deze gebieden langs te varen, omdat ze bekend staan als goede roofvisspots.

Een andere belangrijke visplek is de splitsing met de Soestwetering, en het deel vanaf daar richting Sluis 1. Deze gebieden zijn ook geschikt voor karpervisvangst en witvisvangst, en men vindt hier regelmatig vissers die vanaf de kant werken. Het Almelose Kanaal staat in open verbinding met het "buitenwater", wat betekent dat het een rijke visstand heeft en veel mogelijkheden biedt voor visserij. Het kanaal is dus een schitterend viswater, met name voor zowel recreatieve als commerciële vissers.

Huidige Uitdagingen

Hoewel het Almelose Kanaal een belangrijke functie vervult in de visserij en recreatie, zijn er ook huidige uitdagingen. Al vijf jaar worstelt de gemeente Zwolle met een afvalprobleem langs het kanaal. Een bewoonster van een woonboot sleept regelmatig grofvuil uit de omgeving naar het grasveld langs het kanaal. In 2020 sommeerde de gemeente haar de rotzooi op te ruimen en werd er op toezicht gelegd. Dit toezicht is echter gefaald, en in 2025 is het afvalprobleem nog steeds aanwezig. De buurtbewoners en voorbijgangers klagen al jaren over het afval, en de gemeente heeft sinds 2020 in actie gestaan. De vrouw die verantwoordelijk is voor het afval, heeft het probleem niet opgelost, en de gemeente blijft op zoek naar een structurele oplossing.

De afvalberg langs het Almelose Kanaal is een lastige situatie, waarbij meerdere zorgpartijen betrokken zijn. De gemeente erkent dat het complex is en dat het niet eenvoudig is om een oplossing te vinden. De omwonenden vieren het lustrum van het afvalprobleem niet, en de enige die lijkt tevreden te zijn, zijn de ratten die in het afvalparadijs wonen. De gemeente blijft er echter bij dat het probleem serieus wordt genomen en dat er actie wordt ondernomen.

Archeologisch Onderzoek en Bouwrichtlijnen

Het Almelose Kanaal is een gebied waarin archeologisch onderzoek een rol kan spelen. Voor ingrepen in de bodem zijn er richtlijnen opgesteld, die bepalen wanneer nader archeologisch onderzoek nodig is. Als sprake is van een bouwwerk van maximaal 100 m² en een ontgravingsdiepte van maximaal 0,5 meter, is geen nader onderzoek nodig. In het Almelose Kanaalgebied worden binnen deze afmetingen ingrepen uitgevoerd, wat betekent dat archeologisch onderzoek niet verplicht is.

Mobiliteitsvisie en Groenbeleidsplan

Het Almelose Kanaal vormt onderdeel van de mobiliteitsvisie van Zwolle. Deze visie is vastgesteld door de gemeenteraad in 2009 en is gebaseerd op het rijks- en provinciaal beleid. De visie legt de nadruk op het creëren van een duurzaam en efficiënt transportnetwerk, met aandacht voor fiets- en wandelmogelijkheden. Het Almelose Kanaal voldoet aan deze visie, aangezien het een fietspad heeft dat een belangrijke rol speelt in het recreatieve fiets- en wandelverkeer.

Het Groenbeleidsplan van 1998-2010 beschrijft de Stedelijke Hoofdgroenstructuur als de belangrijkste groenstructuur van de stad vanuit natuur, recreatie, stedelijke geleding, identiteit en oriëntatie. Het Almelose Kanaal maakt onderdeel uit van deze structuur, wat betekent dat het een essentiële rol speelt in de inrichting van de stad. In het Structuurplan Zwolle 2020 is deze structuur opnieuw opgenomen onder de naam "Structuurgroen".

Conclusie

Het Almelose Kanaal is een belangrijke waterweg in de stad Zwolle, die zowel historisch als functioneel van betekenis is. Het kanaal is ontstaan in de context van de industriële ontwikkeling van de stad, met name in verband met elektriciteitscentrales. Het kanaal heeft een rijke visstand en is een populaire plek voor visserij. Het kanaal is onderdeel van een bredere groenstructuur in de stad en maakt onderdeel uit van de Stedelijke Hoofdgroenstructuur. Het kanaal is goed bereikbaar via de A28 en heeft een fietspad dat een belangrijke rol speelt in het recreatieve fiets- en wandelverkeer. Echter, het kanaal kent ook huidige uitdagingen, zoals het afvalprobleem langs de oevers, dat al vijf jaar aanhoudt. De gemeente Zwolle blijft hier hard aan werken en zoekt naar een structurele oplossing.

Bronnen

  1. Almelose Kanaal
  2. Viswater Almelose Kanaal / Nieuwe Wetering
  3. Planviewer: Almelose Kanaal
  4. Waarom liggen er in Zwolle twee kanalen strak naast elkaar?
  5. Gemeente Zwolle worstelt al vijf jaar met afvalprobleempje langs Almelose Kanaal

Related Posts