Zero-emissiezone in Zwolle: Wat betekent dit voor ondernemers en reizigers?

De stad Zwolle is in de afgelopen jaren actief bezig met het verduurzamen van het verkeer en het stimuleren van duurzame mobiliteit. Een belangrijk onderdeel van deze inspanningen is de invoering van een zero-emissiezone (ZEZ). Deze maatregel is opgenomen in het Klimaatakkoord van Nederland en wordt geleidelijk in steden ingevoerd om de luchtkwaliteit te verbeteren en de CO₂-uitstoot te verminderen. Voor reizigers en bedrijven die de stad Zwolle bezoeken of gebruiken als logistiek knooppunt, is het belangrijk om de regels en de tijdsplanning van deze maatregel goed te begrijpen. In dit artikel bespreken we de huidige status van de zero-emissiezone in Zwolle, de regels voor voertuigen, de overgangsperiode en de gevolgen voor reizigers en ondernemers.

Wat is een zero-emissiezone?

Een zero-emissiezone is een geografisch gedefinieerd gebied waarbinnen alleen voertuigen mogen rijden die geen uitstoot van verontreinigende stoffen veroorzaken. Dit betekent dat alleen elektrische of waterstofauto’s toegang hebben tot het gebied. In Zwolle omvat de zero-emissiezone het gebied binnen de stadsgrachten. Vanaf 1 januari 2025 is deze zone officieel actief. Dit betekent dat alle bestel- en vrachtvoertuigen die geen nul-uitstoot zijn, vanaf dat moment geen toegang meer hebben tot het centrum van Zwolle, tenzij ze een ontheffing hebben.

De invoering van een ZEZ is een stap in de richting van een duurzamere stad en betere leefbaarheid. Het is ook een maatregel die gericht is op het verbeteren van de luchtkwaliteit en het verminderen van het verkeersvolume in de binnenstad.

Waarschuwingsperiode loopt af

Tot en met 30 juni 2025 geldt er in Zwolle een waarschuwingsperiode. Gedurende deze periode ontvangt iemand die zonder toegang de zero-emissiezone betreedt, een waarschuwingsbrief. Vanaf 1 juli 2025 worden echter boetes opgelegd bij overtredingen. Voor bestelbussen is de boete vastgesteld op €120, en voor vrachtwagens is dit €310. Daarnaast zijn er ook administratiekosten bij te betalen.

De waarschuwingsperiode is bedoeld om ondernemers en particulieren de tijd te geven om zich voor te bereiden op de invoering van de ZEZ. Het is belangrijk om nu al te checken of uw voertuig toegang heeft tot de zero-emissiezone en of u eventueel een ontheffing nodig heeft.

Overgangsperiode en ontheffingen

De overgangsperiode loopt tot 2030. Gedurende deze jaren is het mogelijk dat bepaalde voertuigen met een lage emissieklasse nog wel toegang hebben tot de ZEZ, afhankelijk van de specifieke regelingen die worden toegepast.

Er zijn twee soorten ontheffingen: landelijke en lokale. Landelijke ontheffingen zijn geregeld op nationaal niveau en zijn bijvoorbeeld bedoeld voor voertuigen die nog niet elektrisch zijn en niet binnen een redelijke termijn kunnen worden vervangen. Lokale ontheffingen worden aangevraagd bij de gemeente Zwolle en kunnen bijvoorbeeld gelden voor voertuigen die weinig in de binnenstad worden gebruikt of voor bedrijven die het financieel nog niet in staat zijn om over te stappen naar een elektrisch voertuig.

Het is belangrijk om te weten dat ontheffingen niet automatisch worden toegekend. Er zijn voorwaarden en documentatie vereist. De gemeente stelt duidelijke richtlijnen beschikbaar via de websites zwolle.nl/zero-emissie en doehetzero.nl/zwolle.

Kentekencheck en ontheffingsaanvraag

Ondernemers die willen weten of hun voertuig nog toegang heeft tot de ZEZ, kunnen dit controleren via de website opwegnaarzes.nl. Als blijkt dat het voertuig geen toegang meer heeft, kan een ontheffing worden aangevraagd. Dit kan op de website van het RDW (rdw.nl/ontheffing-zero-emissie/aanvragen).

Een dagontheffing is ook mogelijk, mits u vóór 1 juli 2025 uw ontheffing nog niet hebt ontvangen en u in aanmerking komt voor deze regeling.

Invloed op logistiek en verkeer

Zwolle is een belangrijk knooppunt voor logistiek in het noordoosten van Nederland. De invoering van de zero-emissiezone heeft daarom directe gevolgen voor het logistieke verkeer in de stad. Bedrijven die vrachten leveren in de binnenstad zullen zich moeten aanpassen aan de nieuwe regels. Dit betekent dat het aantal voertuigen dat het centrum binnenkomt, mogelijk zal afnemen en dat er een sterke toename is van het gebruik van elektrische voertuigen.

Dana Zijlmans, adviseur mobiliteit van de gemeente Zwolle, benadrukt dat de overgang geleidelijk zal zijn. “De echt oude voertuigen mogen er al niet meer in, maar verder gaat het heel geleidelijk. In de komende jaren zal het steeds merkbaarder worden.”

De gemeente hoopt dat de invoering van de ZEZ leidt tot drie belangrijke effecten: verschonen, verminderen en veranderen. Dit betekent dat de luchtkwaliteit verbetert, het aantal verkeersbewegingen afneemt en het gedrag van bedrijven en particulieren verandert. De gemeente wil bijvoorbeeld dat bedrijven kiezen voor een bakfiets in plaats van een bestelbusje bij kleine leveringen.

Geen toegang voor personenauto’s?

Het belangrijkste verschil tussen een zero-emissiezone en een milieuzone is dat de ZEZ alleen geldt voor bestel- en vrachtwagens. Personenauto’s zijn niet onderdeel van de maatregel. Dit betekent dat reizigers die met een personenauto naar Zwolle reizen, hun voertuig gewoon in het centrum van de stad kunnen gebruiken, mits het voertuig voldoet aan de emissie-eisen van de milieuzone.

Een milieuzone is een gebied waarbinnen alleen voertuigen zijn toegestaan die voldoen aan bepaalde emissie-eisen. In Zwolle geldt een milieuzone, maar deze geldt voor zowel personen- als bedrijfsauto’s. Het is belangrijk om te weten dat de milieuzone en de zero-emissiezone verschillende regels hebben en dat reizigers deze regels goed moeten begrijpen.

Geplande uitbreidingen en toekomstplannen

Momenteel is de zero-emissiezone beperkt tot het gebied binnen de stadsgrachten. Er zijn geen plannen voor directe uitbreidingen, maar het is de ambitie van de gemeente om ook de Spoorzone vanaf 2030 een zero-emissiezone te maken. Dit zou betekenen dat ook dit deel van de stad verder verduurzaamd kan worden.

Zijlmans benadrukt dat de gemeente op dit moment voldoet aan de minimale eisen uit het Klimaatakkoord. “Maar we hopen dat de invoering van de zero-emissiezone meerdere effecten heeft. We gaan voor verschonen, verminderen en veranderen.”

Voor reizigers: Wat betekent dit?

Voor reizigers die Zwolle bezoeken, heeft de invoering van een zero-emissiezone geen directe gevolgen, mits ze reizen met een personenauto. De milieuzone in Zwolle geldt voor personenauto’s en is vergelijkbaar met milieuzones in andere steden in Nederland.

Reizigers die met het vliegtuig of met de trein naar Zwolle reizen, zullen merken dat de stad zich richt op duurzame verkeersoplossingen. Dit betekent dat er mogelijk meer faciliteiten voor fietsen en lopen worden aangelegd en dat het openbaar vervoer verder verduurzaamd wordt.

Tips voor reizigers

Voor reizigers die Zwolle bezoeken, zijn er een aantal tips die van toepassing zijn:

• Controleer vooraf of uw voertuig voldoet aan de emissie-eisen van de milieuzone in Zwolle.
• Overweeg om uw reis te maken met het openbaar vervoer of te fietsen in de stad.
• Gebruik een elektrische auto of een bakfiets bij kleine stadsbezochten.
• Check de websites van de gemeente voor de meest actuele informatie over verkeer en toegang tot het centrum van Zwolle.

Conclusie

De invoering van een zero-emissiezone in Zwolle is een belangrijke stap in de richting van een duurzamere stad. De maatregel is opgenomen in het Klimaatakkoord en wordt geleidelijk uitgevoerd. Voor ondernemers is het belangrijk om zich nu al te voorbereiden op de nieuwe regels en eventuele ontheffingen aan te vragen. Voor reizigers is de zero-emissiezone geen directe belemmering, maar het is wel een signaal dat Zwolle zich richt op duurzame mobiliteit. De gemeente hoopt dat de invoering van de ZEZ leidt tot verbeterde luchtkwaliteit, minder verkeer en veranderd gedrag. In de komende jaren zal de impact van de maatregel duidelijker worden.

Bronnen

1. Vanuit MKB Nederland Regio Zwolle: maak de druk die jouw bedrijf ervaart zichtbaar
2. Waarschuwingsperiode zero-emissiezone in Zwolle loopt af
3. Waarschuwingsperiode zero-emissiezone in Zwolle loopt af
4. Last mile in Zwolle: heel geleidelijk naar zero emissie
5. Waarschuwingsperiode zero-emissiezone Zwolle eindigt op 30 juni