Dodenherdenking in Zwolle: Tradities, plechtigheden en herdenkingsactiviteiten
september 24, 2025
De sluiting van de Wereldwinkel Zwolle markeert het einde van een tijperk dat veertig jaar lang de stad heeft gekenmerkt. Deze winkel, die zich inzette voor eerlijke handel en bewuste consumptie, was lang een populaire plek voor klanten die op zoek waren naar unieke cadeaus of producten die gemaakt werden in respect voor mens en milieu. De beslissing om de deuren voorgoed te sluiten komt na jaren van dalende klantenstromen, veranderende marktvoorwaarden en een groeiende concurrentie in de retailsector. Toch blijven de idealen waaraan de Wereldwinkel zich verbond – eerlijkheid, duurzaamheid en bewust consumeren – actueel en zelfs meer relevant dan ooit in een tijd waarin duurzame opties voor consumenten steeds belangrijker worden.
In deze artikel wordt het verleden, het huidige en de toekomst van de Wereldwinkel in Zwolle beschreven, aangevuld met een overzicht van alternatieven en duurzame hotspots in de regio, die de missie van de Wereldwinkel voortzetten. Het artikel is gebaseerd op informatie uit betrouwbare bronnen, waaronder artikelen van lokale media, blogpublicaties en historische kennis uit de wereldwinkelbeweging in Nederland.
Geschiedenis en ontwikkeling van de Wereldwinkel Zwolle
De Wereldwinkel Zwolle begon in 1969, hetzelfde jaar als de eerste Wereldwinkel in Nederland in Breukelen. In Zwolle werd de winkel gevestigd in een bovenverdieping aan de Diezerpromenade. In die tijd was het idee van eerlijke handel en bewuste consumptie nog nieuw, maar het begon te groeien aan populariteit. De initiatiefnemers wilden mensen bewust maken voor de zaken die verderop in de wereld gebeurden, en ze wilden een alternatief bieden voor conventionele producten.
In de jaren die volgden, verhuisde de winkel diverse keren. Eerst naar de Thorbeckegracht, daarna naar de Assendorperstraat, Luttekestraat, Oude Vismarkt en uiteindelijk naar de Mandjesstraat. Deze verhuizingen geschiedden vaak vanwege stijgende huurprijzen en het op zoek gaan naar goedkoppere locaties. Tijdens deze jaren werd de winkel ook een populaire plek voor educatieve activiteiten. Vrijwilligers zoals Jannet Hooykaas en Nynke Goutbeek stonden op markten, bezochten buurthuizen en kerken om het gedachtegoed van eerlijke handel te promoveren. Ze demonstreerden producten zoals de Marokkaanse tajine en organiseren activiteiten zoals sieradenparties, speksteenworkshops en bezoeken aan Nepalese zilversmid.
De Wereldwinkel in Zwolle had een actieve rol in de gemeenschap. Het was meer dan een winkel: het was een centrum voor bewustwording en duurzame keuzes. In 2019 werd de huidige vestiging opgezet, wat betekent dat Zwolle de jongste Wereldwinkel in Nederland was. Dit laat zien dat de stad, hoewel met een eindigend tijdperk, nog steeds geïnteresseerd was in het idee van eerlijke handel.
Veranderingen in de markt en de beslissing tot sluiten
De sluiting van de Wereldwinkel Zwolle komt niet onverwacht. In de afgelopen jaren zijn de klantenstromen afgenomen, en de concurrentie in de retailsector is toegenomen. De winkel richtte zich vooral op non-food producten, zoals cadeauartikelen uit landen zoals Peru, Indonesië en Afrika. Echter, in de huidige markt zijn deze producten ook beschikbaar bij andere winkels, vaak tegen lagere prijzen. Verder zijn fairtrade etenswaren steeds vaker te vinden in supermarkten, waardoor de aantrekkingskracht van de Wereldwinkel als winkel voor eerlijke producten verlaagd is.
Ook heeft de coronapandemie de winkel beïnvloed. De hoge huurprijzen en de dalende klantenstromen hebben gecombineerd geleid tot de beslissing om de deuren te sluiten. Vrijwilligers zoals Jannet Hooykaas en Nynke Goutbeek zien het als een verlies, maar begrijpen de beslissing. “Tijden zijn veranderd; mensen hebben misschien minder feeling met deze idealen,” zegt Goutbeek. “Dat is jammer, maar het is ook een feit.”
De rol van vrijwilligers en gemeenschap
Tijdens haar veertigjarige bestaan was de Wereldwinkel Zwolle sterk verbonden met vrijwilligers en de lokale gemeenschap. Vrijwilligers zoals Hooykaas en Goutbeek stonden centraal in de organisatie van de winkel en de activiteiten die daaraan verbonden waren. Hooykaas was vrijwilliger gedurende al die veertig jaar, terwijl Goutbeek tien jaar werkte in de winkel.
De activiteiten die de Wereldwinkel organiseerde, varieerden van demonstraties van Marokkaanse tajines tot workshops waarbij klanten hun eigen sieraden maakten. Ook werden er activiteiten zoals het maken van Sinterklaasgedichten bij aankoop van een fairtrade product georganiseerd. Deze activiteiten maakten de Wereldwinkel een levendig en actief deel van de gemeenschap. Het was een winkel die niet alleen producten verkocht, maar ook ideeën en bewustwording verspreidde.
Alternatieven en duurzame hotspots in Zwolle
Hoewel de Wereldwinkel Zwolle haar deuren sluit, zijn er nog steeds tal van alternatieven en duurzame hotspots in Zwolle die de idealen van eerlijke handel en bewuste consumptie voortzetten. Deze winkels en restaurants zijn een leuke optie voor toeristen die op zoek zijn naar duurzame en eerlijke producten.
Appel & Ei
Appel & Ei is een welbekende keten van tweedehands kledingwinkels. In Zwolle vind je prachtige kleding voor vrouwen, mannen en kinderen in de winkel van uitstekende kwaliteit. Dit is een duurzame optie voor wie op zoek is naar kleding die niet in de mode is gegaan, maar nog steeds van goede kwaliteit is.
Villa Mooi
Villa Mooi is een winkel waar je terecht kunt voor fashion van duurzame en eerlijke merken. Merken zoals King Louie, Zilch en Danefae zijn te vinden in deze winkel. Daarnaast vind je hier ook kleding voor kinderen, accessoires en speelgoed.
Finders Keepers
Finders Keepers is een retro en vintage shop met de mooiste fashion pareltjes. De eigenaresse zoekt alle items in haar winkel met zorg uit en dat zie je meteen. Ook voor unieke accessoires ben je hier aan het juiste adres.
Conceptstore Bijzonderheden
Conceptstore Bijzonderheden is een winkel waar je terecht kunt voor echt bijzondere en unieke items. Sieraden, interieuritems, tassen, cadeaus, fashion en meer: je vindt het hier. In het assortiment zijn mooie merken als Maium, helen b, La Molla en Räder, maar ook items uit eigen atelier.
De Diva
De Diva is een winkel voor echte fashionliefhebbers. Hier vind je prachtige pre-loved fashion items van mooie merken als Chanel, Valentino, Hermes, Balenciaga en Prada. Als je zelf mooie designeritems hebt die je graag wilt doorgeven, kun je ook bij De Diva terecht.
De Kas van Kaat
De Kas van Kaat is een biologische kwekerij die diverse soorten biologische groente, fruit en kruiden teelt in kassen en op een flink stuk landbouwgrond. De groente en fruit worden gebruikt in eigen keuken en verwerkt tot heerlijke producten die te koop zijn in de eigen winkel en worden geserveerd in hun eigen restaurant.
De Gillende Keukenmeiden
De Gillende Keukenmeiden in Zwolle is heaven on earth voor liefhebbers van taartjes en zoetigheid. Hier geniet je van zelfgemaakt lekkers van biologische, eerlijke en zoveel mogelijk lokale ingrediënten. Bovendien kun je hier ook terecht voor taarten zonder gluten, suiker of dierlijke producten.
Bistro De Stadshoeve
Bistro De Stadshoeve in Zwolle is een plek waar je aan kunt schuiven voor een uitgebreide lunch, een goed diner of gewoon een kop koffie. Bijna alle ingrediënten en producten zijn van biologische oorsprong en er wordt veel gewerkt met producten uit de streek.
Duurzame en eerlijke opties in Zwolle
Naast de winkels zijn er ook andere opties in Zwolle die zich inzetten voor duurzame en eerlijke producten. Deze opties zijn een leuke manier om de stad te verkennen en te ondersteunen.
Engel Winkelcafé
Het Engel Winkelcafé is gevestigd midden in het centrum van de stad en mag je niet missen. Hier geniet je van hapjes en drankjes die veelal biologisch en duurzaam zijn. Er wordt samengewerkt met lokale leveranciers voor de beste producten. Bovendien kun je tijdens het eten en drinken ook shoppen. In de winkel vind je namelijk unieke items die zijn gemaakt van gerecyclede materialen of fairtrade zijn en altijd een goed verhaal hebben.
Conclusie
De sluiting van de Wereldwinkel Zwolle is een einde van een tijperk dat veertig jaar lang de stad heeft gekenmerkt. Hoewel de winkel haar deuren sluit, blijven de idealen waaraan ze zich verbond – eerlijkheid, duurzaamheid en bewust consumeren – actueel. De Wereldwinkel was meer dan een winkel: het was een centrum voor bewustwording en educatie. De activiteiten die de winkel organiseerde, zoals demonstraties van Marokkaanse tajines en workshops, maakten de winkel een levendig en actief deel van de gemeenschap.
Hoewel de Wereldwinkel haar deuren sluit, zijn er nog steeds tal van alternatieven en duurzame hotspots in Zwolle die de idealen van eerlijke handel en bewuste consumptie voortzetten. Winkels zoals Appel & Ei, Villa Mooi, Finders Keepers en Conceptstore Bijzonderheden bieden duurzame en eerlijke producten. Restaurants zoals De Kas van Kaat, De Gillende Keukenmeiden en Bistro De Stadshoeve geven biologische en lokale producten een plek in hun menu's. Deze opties zijn een leuke manier om de stad te verkennen en te ondersteunen.
De Wereldwinkel Zwolle mag dan eindigen, maar de idealen waaraan ze zich verbond blijven leven in de stad en de gemeenschap. Het is een herinnering dat duurzame en eerlijke producten nog steeds belangrijk zijn in de huidige maatschappij.