PI Zwolle: Een unieke inrichting aan de rand van het toeristische landschap van Zwolle

De Penitentiaire Inrichting (PI) Zwolle is een van de meest gevarieerde en moderne inrichtingen in het Nederlandse justitiële systeem. Gevestigd in de historische stad Zwolle, in de provincie Overijssel, is deze inrichting niet alleen een centrum voor de onderbrenging van gedetineerden, maar ook voor het behandelen van personen met ernstige psychische aandoeningen. Sinds haar oprichting in de jaren negentig is PI Zwolle uitgegroeid tot een sleutellocatie binnen de gevangenisstructuur van Nederland. Hoewel het niet direct gericht is op toeristen, speelt de inrichting een rol in het lokale landschap en biedt ze een interessante context voor bezoekers die willen weten hoe het Nederlandse gerechtssysteem werkt.

In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de geschiedenis, structuur, regimes, samenwerkingen en recente ontwikkelingen van PI Zwolle. Op basis van beschikbare informatie wordt een helder beeld geschetst van hoe deze inrichting functioneert binnen het bredere justitiële en zorgnetwerk van het land.

Geschiedenis en ontwikkeling van PI Zwolle

PI Zwolle bestaat sinds 1993, alhoewel de officiële opening pas in 1995 plaatsvond. In de beginjaren woonden de eerste gedetineerden, vrouwen, in noodunits met beveiligingspersoneel in houten hokjes. Sinds die tijd is de inrichting uitgegroeid tot een moderne, geavanceerde faciliteit die meerdere regimes beheert. In 2018 viert de inrichting haar 25-jarig bestaan, wat een belangrijk mijlpaal is in haar evolutie en rol binnen het Nederlandse justitiële systeem.

De inrichting is ontworpen met het oog op zowel beveiliging als re-integratie van gedetineerden. Tegenwoordig huisvest PI Zwolle gedetineerden, patiënten met psychische aandoeningen en stelselmatige daders. Deze diversiteit maakt de inrichting uniek in vergelijking met andere penitentiaire faciliteiten in het land.

Structuur en regimes

PI Zwolle bestaat uit twee locaties, genaamd Zuid 1 en Zuid 2. Totaal biedt de inrichting 408 onderzoekplaatsen, inclusief 50 in stand te houden capaciteit. Deze ruime capaciteit maakt het mogelijk om zowel mannen als vrouwen in te richten, afhankelijk van hun behoefte aan beveiliging, zorg en re-integratie.

De inrichting beheert verschillende regimes, die specifiek zijn afgestemd op de behoeften van gedetineerden:

  • Huis van Bewaring: 35 plaatsen voor mannelijke gedetineerden, 18 voor vrouwelijke en 10 voor de Terroristenafdeling (TA).
  • Gevangenisregime: 98 plaatsen voor mannen, waarvan 13 binnen de Extra Zorgvoorziening (EZV), en 39 voor vrouwen, waarvan 14 binnen de EZV en 22 binnen de ISD.
  • Penitentiair Psychiatrisch Centrum (PPC): 132 patiënten, verdeeld over 6 afdelingen voor mannen, 3 voor vrouwen en 2 gemengde afdelingen.
  • Leefafdeling GHB somatiek: 4 plaatsen die zowel door mannen als vrouwen bezet kunnen worden.

Een van de bijzondere kenmerken van PI Zwolle is de aanwezigheid van een penitentiair psychiatrisch centrum (PPC). Deze afdeling is gericht op gedetineerden met ernstige psychische aandoeningen en biedt zowel medische zorg als therapeutische programma’s. Daarnaast is PI Zwolle één van de vier inrichtingen in Nederland met een afdeling voor stelselmatige daders (ISD), wat betekent dat het specifieke programma’s heeft voor personen met een geschiedenis van herhaald crimineel gedrag.

De Terroristenafdeling (TA) speelt ook een belangrijke rol binnen PI Zwolle. Deze afdeling is gericht op gedetineerden die betrokken zijn geweest bij terrorisme en biedt een speciaal beveiligings- en zorgregime.

Gemengde afdelingen en therapeutisch karakter

Een uniek aspect van PI Zwolle is de aanwezigheid van gemengde afdelingen, waar zowel mannen als vrouwen op dezelfde afdeling verblijven. Dit heeft een positief effect op de sfeer en sociale interactie binnen de inrichting. Volgens directeur Joost Walraven worden zowel mannen als vrouwen rustiger, socialer en helpen elkaar meer. Dit duidt op het therapeutische karakter van de inrichting, waar het doel is om gedetineerden niet alleen te beveiligen, maar ook te ondersteunen in hun re-integratie in de maatschappij.

De aanwezigheid van gemengde afdelingen is een uitzondering binnen het Nederlandse penitentiaire systeem. Het benadrukt de therapeutische benadering van PI Zwolle en helpt bij het creëren van een rustige en sociaal betrokken gemeenschap binnen de muren van de inrichting.

Samenwerking en overplaatsing

PI Zwolle maakt deel uit van het bredere netwerk van penitentiaire inrichtingen in Nederland. Het is bijvoorbeeld verbonden met inrichtingen zoals JC Vught, JC Zaanstad en CTP Veldzicht. Deze inrichtingen hebben verschillende specialisaties, zoals onderbrenging van patiënten met een migratieachtergrond of andere nationaliteit dan de Nederlandse. De penitentiaire inrichting Zwolle speelt hierbij een cruciale rol in het zorgen voor een adequate onderbrenging van gedetineerden met specifieke behoeften.

Overplaatsing van gedetineerden vindt niet plaats bij een dreigende uitlevering of bij verhoogd maatschappelijk risico bij ontvluchting. De inrichting is opgenomen in het bredere beeld van de Nederlandse gevangenisstructuur, waarin elk regime en elke inrichting een specifieke functie vervult. PI Zwolle is een van de weinige inrichtingen in Nederland die zowel een gevangenis, huis van bewaring, ISD en PPC beheren. Dit maakt het tot een sleutellocatie in het Nederlandse justitiële systeem.

Werkgelegenheid en functies

PI Zwolle biedt diverse functies en vacatures aan voor mensen die geïnteresseerd zijn in het werken binnen het penitentiaire en zorgnetwerk. Vacatures omvatten onder andere functies als zorg- en behandel-inrichtingswerker en complexbeveiliger. Er zijn bijvoorbeeld 15 vacatures voor zorg- en behandel-inrichtingswerker en eveneens 15 voor complexbeveiliger. Op de website van PI Zwolle zijn informatieve filmpjes beschikbaar die een indruk geven van de functies en werksfeer binnen de inrichting.

Wervingsdagen zijn georganiseerd om potentiële medewerkers te informeren over de functies en de werksfeer. Deze dagen geven toekomstige medewerkers de mogelijkheid om een kijkje te nemen in de werkdag van een inrichtingswerker of complexbeveiliger.

Leven binnen PI Zwolle

Het leven binnen de muren van PI Zwolle is volgens directeur Joost Walraven niet vergelijkbaar met dat van een hotel, zoals soms wordt gezegd. In werkelijkheid is het "gewoon heel vreselijk om te zitten en niks zelf te bepalen". De inrichting huisvest momenteel ongeveer 350 gedetineerden, waarvan 146 patiënten met psychische aandoeningen. Deze patiënten hebben intensieve zorg nodig die niet kan worden verleend in een reguliere gevangenis.

De inrichting biedt een breed spectrum aan programma’s, waaronder therapeutische zorg, beveiliging en re-integratie. De doelstelling is om gedetineerden niet alleen te onderbrengen, maar ook te ondersteunen in hun herstel en re-integratie in de maatschappij.

Toegankelijkheid en bezoeken

Rondleidingen zijn voorlopig niet mogelijk, wat bezoekers van buiten de inrichting beperkt in hun kennis van het dagelijks functioneren van de inrichting. Echter, via de website van PI Zwolle en via informatieve filmpjes, is het mogelijk om een indruk te krijgen van de werksfeer en de activiteiten binnen de inrichting.

Het bezoekadres van PI Zwolle is Huub van Doornestraat 15 in Zwolle, en het postadres is Postbus 40033, Zwolle. Voor telefonische contactmogelijkheden zijn er specifieke lijnen voor detentie en re-integratie (casemanagers) beschikbaar.

Conclusie

PI Zwolle is een modern, divers en therapeutisch gericht centrum dat een essentiële rol speelt in de Nederlandse gevangenisstructuur. Sinds zijn oprichting in 1993 is de inrichting gegroeid tot een centrum dat zowel gedetineerden als patiënten met psychische aandoeningen kan onderhouden. Het biedt een breed spectrum aan regimes en faciliteiten, waaronder een penitentiair psychiatrisch centrum en een Terroristenafdeling. Door haar therapeutische benadering, gemengde afdelingen en gerichte zorg, draagt PI Zwolle bij aan de re-integratie van gedetineerden en het beveiligingssysteem in Nederland.

Hoewel PI Zwolle geen toeristische locatie is in de traditionele zin, is het wel een interessante inrichting die een bijdrage levert aan het begrip van het Nederlandse gerechtssysteem en de zorg voor personen met ernstige problematiek. Voor bezoekers die willen weten hoe het Nederlandse justitiële systeem werkt, is PI Zwolle een interessante context om te verkennen.

Bronnen

  1. pi-zwolle.nl
  2. dji.nl
  3. nporadio1.nl

Related Posts