Kledinginzameling en afvalbeheer in Zwolle: Donatiecontainers, regels en praktische tips
september 23, 2025
De bever, het grootste knaagdier van Nederland, is in Zwolle een steeds vertrouwdere aanblik geworden. Afgelopen jaren is de bever in het landschap, de rivier en de stadsgracht teruggekeerd, waar hij zich volledig thuis voelt. In 2008 begon de bever zich opnieuw te vestigen in de regio rond Zwolle, en sindsdien is hij een regelmatige gast in de uiterwaarden en de stadsgracht. Deze terugkeer is niet alleen een ecologisch fenomeen, maar ook een interessante aandachtspunt voor toeristen en inwoners die graag willen weten hoe dicht het dier bij hen in de buurt woont.
De bever heeft zich vooral gevestigd in het Zwarte Water bij het Westerveldse bos en bij Langenholte, waar zijn knaagwerk regelmatig waargenomen wordt. Daarnaast leven bevers ook in de uiterwaarden achter het Engelse Werk, een gebied dat vanwege de Ruimte voor de Rivier-initiatieven steeds meer natuurlijke ruimte biedt. De bever zoekt vooral schaduwrijke plekken, met wilgen en andere boomsoorten waar hij van kan leven, en bouwt daar burchten en holten waar hij en zijn familie zich veilig voelen.
Zowel in Zwolle als in Hattem, een stad aan de overzijde van de IJssel, zijn bevers regelmatig gezien. De dieren zwemmen vaak de rivier over en verkennen nieuwe leefgebieden. In Zwolle zelf zijn er zelfs momenten geweest dat een bever midden in de stadsgracht gezien werd, zoals in 2023, toen een bever in hoge water door de gracht zwom. Het tafereel werd opgevat door gemeenteraadslid Eildert Noorda, die het op video vastlegde.
De aanwezigheid van bevers in stedelijke omgevingen is niet alleen een verbluffend fenomeen, maar ook een duidelijk teken van ecologische herstel. Het feit dat de bever zich in stadsgrachten en nabij stadscentra voortplant, wijst op de toegenomen natuurlijke verbindingen en de verbeterde leefomstandigheden in de regio. In dit artikel bekijken we de huidige status van de bever in Zwolle, de ecologische betekenis van zijn terugkeer, en hoe toeristen en inwoners deze terugkeer het best kunnen waarnemen.
De bever in Zwolle: een terugkeer uit het verleden
De bever was in Nederland tot het begin van de 19e eeuw een veel voorkomend dier. In 1826 werd de laatste bever in Overijssel gedood, en daarmee verdween het dier tientallen jaren lang uit het landschap. Het standbeeld in Zalk herinnert aan dit moment, waarin de bever vanuit Nederland volledig verdween. In de 19e en 20e eeuw stond er zelfs een premie op het doden van bevers in steden als Zutphen en Deventer.
Pas in 1988 werd de bever opnieuw uitgezet in het IJsseldal, en sindsdien is zijn populatie gestaag toegenomen. De aanleg van uiterwaarden en het uitbreiden van het natuurlijk leefgebied langs de IJssel hebben een ideale omgeving geschapen voor de bever. In 2008 vestigde de bever zich opnieuw in de regio rond Zwolle, en sindsdien is het dier regelmatig waargenomen in het water en het landschap.
De bever heeft zich op vier locaties in de buurt van Zwolle gevestigd. Deze locaties zijn:
- De uiterwaarden bij het Engelse Werk
- De Oldeneler Buitenwaarden
- Bij Harculo
- Bij Windesheim
Daarnaast zijn er ook bevers gezien in de stadsgracht van Zwolle, zoals in 2023. De bever is een nachtdier en wordt daarom vooral ’s avonds en ’s nachts waargenomen. Aanwezigheid van bevers is vaak herkenbaar aan knaagsporen op bomen en wilgentakken die afgeknaagd zijn.
Ecologische betekenis van de bever in Zwolle
De terugkeer van de bever naar Zwolle heeft een positieve ecologische impact. De bever is een zogenaamde keystone species, wat betekent dat zijn aanwezigheid van groot belang is voor de ecologie van het gebied. Door het bouwen van burchten en het afknaagd van bomen creëert de bever een natuurlijke waterhuishouding die voordelig is voor andere dieren en planten.
Bij hoog water zoekt de bever scherming op het 'dak' van zijn burcht, wat ervoor zorgt dat het waterlangzaam kan afstromen en het risico op overstromingen wordt verlaagd. Dit is een van de redenen waarom de bever ook een rol speelt in de Ruimte voor de Rivier-initiatieven.
Een burcht is een onderwater woning die de bever bouwt uit takken, modder en stenen. Het dier leeft in een familiegezelschap van vijf tot zeven bevers. Deze burchten zijn vaak te herkennen aan de afgeknaagde bomen in de omgeving en de modderige afzettingen rondom het bouwwerk.
Hoewel de bever een belangrijke bijdrage levert aan het ecologische evenwicht, kan hij ook schade veroorzaken. In sommige regio’s, zoals Limburg, worden bevers gevangen en afgemaakt, omdat ze gaten in dijken kunnen graven of de waterhuishouding kunnen verstoren. In Zwolle zijn er tot nu toe geen dergelijke problemen gemeld, maar het is belangrijk om de bever als een beschermde diersoort te zien die niet mag worden verstoord of bejaagd.
Toeristische aantrekkingskracht van bevers in Zwolle
De aanwezigheid van bevers in Zwolle is niet alleen ecologisch interessant, maar ook een toeristische aantrekkingskracht. Bezoekers die het dier willen zien, kunnen het beste de uiterwaarden en stadsgracht in het avondlicht verkennen, waar de bever actief is.
In het verleden zijn bevers al meerdere keren gezien in Zwolle. Een bezoeker aan de IJssel kan bijvoorbeeld getuige zijn van een bever die zich op de oever van de rivier even rust en daarna weer het water in zwemt. Dit soort momenten worden soms door toeristen vastgelegd en delen op sociale media, waardoor het dier steeds meer bekendheid krijgt.
De bever is ook een populaire vertegenwoordiger van de lokale natuur. In Zwolle zijn er initiatieven waarbij bezoekers worden uitgenodigd om meer te leren over het dier en zijn ecologische rol. Deze activiteiten zijn een goede manier om toeristen een uniek en duurzaam belevingsmoment te bieden.
Bezoek aan de bever in Zwolle: tips en aanbevelingen
Voor toeristen en inwoners die de bever willen zien, zijn er een aantal tips en aanbevelingen. Aangezien de bever een nachtdier is, is de beste tijd om hem te ontmoeten tussen zonsondergang en donker. De stadsgracht en de uiterwaarden zijn de meest waarschijnlijke plekken waar het dier zich zal vertonen.
Bezoekers kunnen een wandeling maken langs de IJssel of langs de stadsgracht, waarbij ze op knaagsporen en wilgentakken letten. Een kijker of verrekijker kan nuttig zijn, vooral als het dier zich verder op de oever of in het water bevindt.
Het is belangrijk om de bever niet te storen. Het dier is zenuwachtig en zal zich snel terugtrekken als het voelt dat er een bedreiging is. Daarom is het verstandig om een veilige afstand te houden en geen geluiden te maken die het dier kunnen verontrusten.
Toeristen die foto’s of video’s willen maken van de bever, zouden dit het beste kunnen doen vanaf een afstand. Het is niet nodig om het dier dichterbij te naderen, want dit kan stress veroorzaken en het dier uit zijn leefgebied verdrijven.
De bever als symbool van ecologisch herstel
De terugkeer van de bever naar Zwolle is een duidelijk teken van ecologisch herstel. Het feit dat het dier zich in stadsgrachten en uiterwaarden voortplant, toont aan dat de natuur in de stedelijke omgeving zich steeds meer herstelt. Door het bouwen van uiterwaarden, het behouden van wilgenbosjes en het creëren van verbindingen tussen natuurlijke gebieden is het leefgebied van de bever uitgebreid.
De bever is ook een symbool van duurzame waterhuishouding. Zijn burchten helpen bij het reguleren van waterstromen en het voorkomen van overstromingen. Dit maakt hem een belangrijke partner in de strijd tegen klimaatverandering en wateroverlast.
De aanwezigheid van bevers in Zwolle is niet alleen een ecologisch fenomeen, maar ook een cultureel en historisch gebeurtenis. Het feit dat de bever weer in de stad woont, is een cirkel die rondgaat. In 1826 werd de laatste bever in Nederland gedood in Zalk, een dorp niet ver van Zwolle. In 2008 keerde het dier terug, en nu is het een regelmatige aanblik in de stadsgracht.
Conclusie
De bever in Zwolle is een fascinerend en uniek fenomeen. Zijn terugkeer naar het stadsgebeed en de uiterwaarden is een duidelijk teken van ecologisch herstel en duurzame waterhuishouding. Voor toeristen is het dier een verbluffende ontmoeting die niet alleen het landschap verrijkt, maar ook een beter begrip creëert van de natuurlijke werkingen van het ecosysteem.
De bever leeft in een familiegezelschap en bouwt burchten die hij gebruikt als schuilplaats bij hoog water. Zijn aanwezigheid is te herkennen aan knaagsporen op wilgentakken en afgekloven bomen. Toeristen en inwoners kunnen het dier het beste zien in de avonduren, wanneer het actief is.
De bever is een beschermde diersoort en mag niet worden verstoord of bejaagd. Zijn aanwezigheid is een teken van ecologische gezondheid en een versterking van de natuurlijke verbindingen in de regio.