Nicolaihof in Zwolle: Woningen, Locatie en Actuele Ontwikkelingen
september 23, 2025
De Heinoseweg in Zwolle is niet alleen een bekende straat in het dorp Zwartewater, maar ook een plek die rijk is aan historische, architectonische en ecologische waarde. Tijdens de onderzoeken naar woningen, erfensembles en erfgoed op deze locatie, komt een rijke geschiedenis aan het licht. Van historische boerderijen en woningen uit de middeleeuwse tijd tot moderne woningbouw en ecologische inrichting, de Heinoseweg vertegenwoordigt een unieke mix van natuur en culturele erfenis. In deze artikel worden de belangrijkste aspecten van het gebied aan de Heinoseweg besproken, met een focus op erfgoed, ecologie en geschiedenis.
De woning aan de Heinoseweg 7
Een van de opvallende woningen aan de Heinoseweg is het huis aan nummer 7 in Herfte. Volgens de beschikbare data dateert deze woning uit 1938. Het pand beslaat een oppervlakte van 204 m² en staat op een perceel van 1750 m². Het huis telt zes kamers, waaronder vijf slaapkamers. In 2025 is de geschatte waarde van het huis €985.000. Deze woning is typisch voor de woningbouw van de jaren 1930 in Zwolle en biedt een interessant voorbeeld van woningbouw uit die periode.
Woningen zoals deze aan de Heinoseweg worden vaak gekoppeld aan de groei van Zwolle in de middeleeuwse tijd, waarbij vooral landbouw en agrarische activiteiten een centrale rol speelden. De locatie van het huis in Herfte, een wijk die historisch gezien sterk verbonden is met agrarische bedrijvigheid, benadrukt deze relatie.
De historische context van erfensembles aan de Heinoseweg
De Heinoseweg is ook bekend voor haar erfensembles. Een van de betere bewaarde en historisch waardevolle is het ensemble aan Heinoseweg 25. Dit bestaat uit een boerderij, een kapschuur en nieuwe schuren. De boerderij is van het hallenhuistype en heeft typische kenmerken van landbouwarchitectuur uit de 20e eeuw. De gevels zijn gemaakt van baksteen, boven een gecementeerd plint, en het dak is zadeldak met wolfseinden. De voorgevel is klassiek in opzet, met hoge vensters en een entree.
De cultuurhistorische analyse van dit ensemble benadrukt de waarde van zowel de bouwvorm als de erfstructuur. De erf is gedeeld in een voor- en achtererf, wat typerend is voor agrarische bedrijven. De boerderij is beschermingswaardig vanwege het gebruik van traditionele materialen en de detaillering. Ook de omgeving draagt bij aan de waarde van het ensemble, met een rij knotlindes voor de gevel, een hekwerk van palen en draad, een haag van meidoorn en een "karrenspoor".
Deze erfensembles zijn onderdeel van het ruimtelijke kwaliteitsplan van de gemeente Zwolle. Dit plan streeft naar het behoud van historisch en ecologisch waardevolle ruimtes, zoals de erfensembles aan de Heinoseweg. Het plan zorgt ervoor dat bij vernieuwingen in het landschap, de ecologische en culturele waarde behouden blijft.
Ecologische waarde en inrichting van het gebied
De ecologische aspecten van de Heinoseweg worden ook sterk benadrukt in de analyse van het gebied. Het plan voor het erf aan Heinoseweg 25 en Herfterlaan 85 bevat maatregelen die gericht zijn op het behoud van flora en fauna. De inrichting van het erf, inclusief boomgaard, haagbeplanting en knotlindes, biedt een geschikte habitat voor verschillende vogel- en zoogdieren. Zoals beschreven in de data, is het gebied een geschikte locatie voor schuil- en broedgelegenheid voor vruchten- en insektenetende vogels zoals lijsterachtigen, steenuil en kerkuil.
De aanleg van een nestkast op deze locaties wordt ook beschouwd als een waardevolle toepassing. Het uitvoeren van deze erfinrichtingsplannen heeft geen negatieve invloed op de bestaande natuur. Aan de hand van de gegevens is het duidelijk dat de gemeente Zwolle een verantwoord beleid voert rondom ecologie en ruimtelijke ordening.
Historische woningen en gebeurtenissen
Naast de moderne woningen en erfensembles is er ook een rijke historie aanwezig aan de Heinoseweg. Een van de bekendere woningen is de boerderij aan Heinoseweg 13. Deze boerderij is het geboortehuis van Hennie van Ittersum-van Gerner, die in de jaren 50 opgroeide in een boerderij die typisch was voor die tijd. De boerderij had een zolder, stallen en een grote hooischuur. In de jaren 60 werd het huis aangepast aan de groei van het gezin, met nieuwe slaapkamers en een scheidingsmuur op de zolder.
De boerderij speelde ook een rol tijdens de bevrijding van Zwolle in 1945. Op 13 april 1945 trokken Leo Major en Willie Arsenault van het Régiment de la Chaundiere door de Heinoseweg richting Zwolle. Ze hadden opdracht om contact op te nemen met mensen uit het verzet. Bij de boerderij van de familie Gerner kregen ze onderdak en informatie, wat essentieel was voor de verkenning van de stad voorafgaand aan de bevrijding.
Het erfgoed van de familie Gerner
De familie Gerner had een centrale rol in de geschiedenis van de Heinoseweg. Hennie van Ittersum-van Gerner beschrijft hoe het leven op de boerderij verliep. In de winter lag er stro op de balken boven de deel, wat de kinderen verboden was om op te lopen vanwege de gevaarlijkheid. In de zomer was de zolder leeg, wat de boerderij een typisch agrarisch karakter gaf.
In de jaren 60 werd de boerderij gemoderniseerd. De stallen kregen kettingen met riemen voor de koeien en de ramen werden groter gemaakt om frisse lucht te laten circuleren. De hooibergen werden vervangen door een grote hooischuur, die echter in 1986 vernietigd raakte door een harde storm.
Op 25 februari 1986 gebeurde er een tragische gebeurtenis: het woondeel van de boerderij en een deel van de deel raakten volledig vernietigd door brand. De schuur bleef ongeschonden. Deze gebeurtenis benadrukt de kwetsbaarheid van historische gebouwen en de noodzaak van bescherming en onderhoud.
De rol van de familie Noordman
Een andere historische figuur in het gebied was de familie Noordman. Cornelis (Kees) Noordman en zijn tweede vrouw Johanna lieten begin jaren 50 een nieuw huis bouwen aan Heinoseweg 57, op de hoek met de Kroesenallee. Dit huis moest echter in de jaren 80 wijken voor de bouw van een fietstunnel, waardoor de familie zich verplaatste naar Zwolle Zuid.
De overige broers van Kees woonden in de scherpe bocht aan de Heinoseweg, een gebied dat bekendstond als de "dodenbocht". Hier vonden veel ongelukken plaats, vooral door de dikke eikenbomen die dicht langs de weg stonden. In hun huis was zelfs een hulppost van het Rode Kruis ingericht, zodat hulp kon worden geboden bij ongelukken.
De broers Noordman runden samen een aannemersbedrijf, waarbij Abert de leiding had. Ze bouwden veel huizen in Wijthmen en de omgeving. Peter en Martend werkten in de werkplaats, die een belangrijke functie had in de bouwsector van het gebied.
De huidige woningbouw en ecologie
De huidige woningbouw aan de Heinoseweg bevat zowel historische als moderne woningen. Een voorbeeld is het pand dat in 2017 gekocht werd door Hilda van B&B Huize Zalnë. Dit pand bevindt zich op de hoek van Heinoseweg 13 en de Zalnéweg, waar vroeger de boerderij van Gerner stond. De locatie is van historisch belang en biedt een interessante mix van historie en moderniteit.
De ecologische inrichting van het gebied speelt ook een belangrijke rol in de huidige beleidsmaatregelen. Zoals beschreven in de data, worden er maatregelen genomen om de natuur te behouden en te verbeteren. De aanleg van haagbeplanting, vruchtbomen en het behoud van boomrijen zoals de knotlindes en knotwilgen zorgen voor een geschikte leefomgeving voor dieren en vogels.
Toegang tot geluid en luchtkwaliteit
Naast de historische en ecologische aspecten, zijn er ook praktische gegevens beschikbaar over geluidsniveaus en luchtkwaliteit. Het perceel aan Heinoseweg 25 behoort tot het gebiedstype "stroomzone", wat een grenswaarde van 63 dB en een ambitiewaarde van 48 dB betekent. Voor het gebiedstype "gemengd landelijk", zoals Herfterlaan 85, geldt een grenswaarde van 58 dB en een ambitiewaarde van 43 dB. Deze waarden worden gebruikt om de geluidshinder in het gebied te beheersen en te verbeteren.
De luchtkwaliteit in Zwolle is ook een onderwerp van beleid. De gemeente streeft naar verbetering van de luchtkwaliteit binnen de beïnvloedingssfeer van de gemeente. Dit wordt gedaan door maatregelen te nemen in het luchtkwaliteitsplan van 2007-2011. De doelen zijn gericht op het verminderen van schadelijke stoffen en het verbeteren van de leefomgeving.
Conclusie
De Heinoseweg in Zwolle is een straat met veel geschiedenis, ecologische waarde en cultureel erfgoed. Van historische boerderijen en erfensembles tot moderne woningbouw en ecologische inrichting, de straat vertegenwoordigt een unieke mix van aspecten die samen een rijke identiteit vormen. Het gebied is niet alleen een levendig voorbeeld van agrarische en woningbouwgeschiedenis, maar ook een belangrijk ecologisch gebied waar natuur en mens samenwerken. Het beleid van de gemeente Zwolle richt zich op het behoud van deze waarde, zowel historisch als ecologisch, zodat toekomstige generaties deze rijke geschiedenis kunnen ervaren.