Gezondheidswinkels in Nederland: Locaties en Aanbod voor Natuurlijke Voeding
september 23, 2025
In de gemeente Zwolle zijn regelingen opgesteld voor bijzondere bijstand in het kader van financiële hulp bij zorgkosten en inrichtingsuitgaven. Deze hulp richt zich op mensen met een lager inkomen die zich niet zelf kunnen redden bij onverwachte of noodzakelijke kosten. Het beleid is ontworpen om aan te sluiten bij bestaande voorzieningen zoals de Wet op de Langdurige Zorg (Wlz), Wet Maatregelen Ondersteuning (Wmo) en de Zorgverzekeringswet (Zvw). In dit artikel worden de voorwaarden, toepassing en beperkingen van de bijzondere bijstand in Zwolle nader uitgelegd, gebaseerd op de beleidsregels en praktijkrichtlijnen die door de gemeente zijn vastgesteld.
Algemene principes van de bijzondere bijstand
De bijzondere bijstand in Zwolle is geen automatische uitkering, maar wordt alleen verstrekt in uitzonderlijke situaties. Volgens het beleid dat in 2022 is ingevoerd, is de gemeente niet verantwoordelijk voor het vergoeden van zorgkosten. Inwoners worden verwezen naar verzekeringen zoals de aanvullende zorgverzekering. Toch is er ruimte voor bijzondere bijstand in geval van extreme omstandigheden.
Verantwoordelijkheid van de inwoner
De gemeente stelt duidelijk dat inwoners zelf verantwoordelijk zijn voor het afdekken van hun zorgkosten. Er is een zorgkostenregeling beschikbaar voor mensen met een laag inkomen, maar deze regeling is geen vervanging voor een aanvullende verzekering. Inwoners die bewust niet verzekerd zijn, kunnen geen bijzondere bijstand ontvangen. Wel kan er hulp worden verleend wanneer een aanvullende verzekering onvoldoende dekking biedt of wanneer iemand in een schuldhulptraject zit.
Toepassing in uitzonderlijke gevallen
Hoewel bijzondere bijstand normaal gesproken niet wordt verstrekt voor medische kosten, zijn er situaties waarin het mogelijk is. Dit geldt bijvoorbeeld wanneer er sprake is van stapeling van zorgkosten, of wanneer de aanvullende verzekering niet voldoende dekking biedt. Het gaat hierbij om individuele gevallen waarbij maatwerk nodig is. Ook tandartskosten kunnen onder bepaalde voorwaarden vergoed worden, maar in de regel moet deze kosten zelf verzekerd worden.
Beleidsregels voor duurzame gebruiksgoederen en inrichtingskosten
Ook voor inrichtingskosten zijn er regelingen opgesteld in het kader van bijzondere bijstand. Deze regels zijn vastgelegd in een beleidsregel die geldig was vanaf 1 december 2018 en tot 31 december 2023. Deze regeling is nu vervallen, maar biedt een goed overzicht van de voorwaarden waaronder bijzondere bijstand kan worden verstrekt voor inrichtingsuitgaven.
Voorwaarden voor inrichtingskosten
Volgens de beleidsregel kan bijzondere bijstand worden verleend voor duurzame gebruiksgoederen en overige inrichtingskosten, mits de kosten zich voordoen, bijzonder zijn, noodzakelijk zijn, en er geen voorliggende voorziening is. Daarnaast moet de aanvrager zelf de kosten niet kunnen voldoen uit reserveringscapaciteit, draagkracht of individuele inkomenstoeslag.
Reserveringscapaciteit
De reserveringscapaciteit voor inrichtingskosten is vastgesteld op 12 keer 6% per maand van de norm. In bepaalde gevallen, zoals bij een minnelijke schuldregeling of een wettelijk WSNP-traject, is deze capaciteit lager (5% per maand). Als iemand niet of onvoldoende heeft gereserveerd, terwijl dat mogelijk was, kan bijzondere bijstand alleen worden verstrekt in uitzonderlijke situaties.
Tekortschietend besef van verantwoordelijkheid
In gevallen waarin sprake is van tekortschietend besef van verantwoordelijkheid, is bijzondere bijstand alleen mogelijk als er op geen andere manier in het gevraagde voorzien kan worden. Tekortschietend besef van verantwoordelijkheid kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van het niet verzekeren van noodzakelijke kosten, onoordeelkundig gebruik van voorzieningen, of het niet voldoen aan verplichtingen tijdens een oriëntatieperiode.
Specifieke situaties en uitzonderingen
Reiskosten bij zieke familieleden
Bijzondere bijstand kan worden verstrekt voor reiskosten naar zieke familieleden. Dit geldt bijvoorbeeld wanneer gezinsleden in een ziekenhuis of verpleeginrichting buiten Zwolle verblijven. Voor terminale ziekten of verpleging op een intensive care zijn maximaal twee personen per dag toegestaan om te bezoeken. Voor andere ziekenhuisopnames zijn twee bezoeken per week mogelijk.
Wanneer de reiskosten te hoog zijn, kan het verblijf in een Ronald McDonald huis vaak goedkoper zijn. De kosten per gezin per nacht bedragen €15. Vergoeding via een aanvullende ziektekostenverzekering kan soms mogelijk zijn, maar de goedkoopste oplossing is aanbevolen.
Reiskosten i.v.m. scholing
Voor reiskosten die verbonden zijn aan scholing zijn er ook regels. Jongeren onder de 18 jaar die naar het MBO, HBO of WO gaan, hebben recht op een reisproduct van DUO. Ouders van leerlingen jonger dan 18 jaar kunnen uit het kindgebonden budget putten. Voor leerlingen vanaf 18 jaar geldt de Wet Tegemoetkoming Onderwijsbijdrage en Schoolkosten (Wtos), maar deze bevat geen aparte component voor reiskosten. In uitzonderlijke gevallen kan de gemeente in aanvulling op de Wtos bijzondere bijstand verstrekken.
Reiskosten en schuldtrajecten
Iemand die na een detentieperiode van minstens 12 maanden opnieuw zelfstandig gaat wonen, kan in aanmerking komen voor bijzondere bijstand bij inrichtingskosten. Ook wanneer iemand een schuldhulptraject volgt en verhuist naar een woning met lagere woonlasten, kan bijzondere bijstand worden verstrekt. In deze gevallen wordt de reserveringscapaciteit buiten toepassing gelaten.
Administratieve voorwaarden en uitbetaling
De uitbetaling van bijzondere bijstand is onderworpen aan een aantal administratieve voorwaarden. Aanvragers moeten aankoopbonnen of rekeningen bewaren en deze op verzoek kunnen tonen. Het moet duidelijk zijn dat de goederen zijn aangeschaft met het verstrekte geld.
Aanvragen en aflossing
Als de bijzondere bijstand wordt verstrekt in de vorm van een lening, moet deze worden afgelost. De maandelijkse aflossing bedraagt alle beschikbare ruimte boven de beslagvrije voet. In uitzonderlijke gevallen kan het college afdwingen dat de lening binnen maximaal 24 termijnen wordt afgelost. Als de lening na 36 maanden nog niet volledig is afgelost, wordt het restant omgezet in een gift, mits de aanvrager volledig aan zijn verplichtingen heeft voldaan.
Beperkingen en beperkende factoren
Geen bijzondere bijstand bij kinderbijslag
In sommige gevallen is het niet mogelijk om bijzondere bijstand te ontvangen, bijvoorbeeld wanneer reiskosten al worden vergoed uit de kinderbijslag. In dergelijke gevallen is er geen extra vergoeding mogelijk, omdat de voorzieningen elkaar al overlappen.
Geen vergoeding voor zittend ziekenvervoer
Bij zittend ziekenvervoer is bijzondere bijstand alleen mogelijk als het vervoer noodzakelijk is en niet al wordt vergoed door bestaande voorzieningen zoals de Wlz of Zvw. De gemeente stelt dat bijstandsverlening zich moet aanpassen aan de keuzes die de wetgever heeft gemaakt. Als een voorziening bepaalde kosten niet als noodzakelijk aansiet, is er geen recht op bijzondere bijstand.
Conclusie
De bijzondere bijstand in Zwolle is een beleid dat gericht is op mensen met een lager inkomen die zich in uitzonderlijke omstandigheden bevinden. Het is geen automatische uitkering, maar wordt alleen verstrekt in geval van extreme noodzaak of bij tekortschietend besef van verantwoordelijkheid. De gemeente stelt duidelijke voorwaarden voor de toepassing van deze bijstand, zowel voor zorgkosten als voor inrichtingskosten. Inwoners worden verwezen naar bestaande voorzieningen zoals verzekeringen, maar in uitzonderlijke gevallen kan extra hulp worden verstrekt. De administratieve voorwaarden zijn streng, en aankoopbonnen of rekeningen moeten bewaard worden. De uitbetaling kan in de vorm van een lening of een gift geschieden, afhankelijk van de omstandigheden van de aanvrager.
Het beleid van Zwolle benadrukt de balans tussen hulpverlening en verantwoordelijkheid van de inwoner. Door duidelijke regels en toepassingssituaties te definiëren, probeert de gemeente zowel de behoeften van de inwoner als de mogelijkheden van het gemeentebudget te respecteren.