PEC Zwolle en Heracles Almelo: Statistieken en geschiedenis van een Overijsselse derby
september 22, 2025
Reizen tussen Zwolle en Arnhem is meer dan alleen een overtocht door het oosten van Nederland. Deze route, die zich langs de IJssellijn uitstrekt, biedt toegang tot rijke geschiedenis, culturele attracties en een verbluffend landschap. Zowel Zwolle als Arnhem zijn steden met een unieke mix van historisch erfgoed en moderne faciliteiten, waardoor ze perfect zijn voor een stedentocht. Daarnaast speelt de route tussen deze steden een belangrijke rol in het spoorwegnetwerk van Nederland, met een geschiedenis die teruggaat tot de 19e eeuw.
De verbinding tussen Zwolle en Arnhem is onderdeel van de Staatslijn A, die sinds de jaren 1890 een essentiële rol speelt in het Nederlandse spoorwegnetwerk. Deze lijn verbindt Arnhem met Zwolle en via de Rhijnspoorweg ook met Amsterdam en Duitsland. Het treinverkeer op deze lijn werd in 1890 grotendeels opgesplitst, waardoor treinen tussen steden als Amsterdam, Den Haag en Rotterdam enerzijds en Zwolle, Groningen en Leeuwarden anderzijds via de Centraalspoorweg gingen rijden. Over het resterende deel van de Staatslijn A, ook bekend als de IJssellijn, rijden treinen van Zwolle naar Arnhem, Nijmegen en de zuidelijke provincies.
In 1953 werd de IJssellijn geëlektrificeerd, wat het gebruik van stoomtreinen op deze route tot dan toe voorbijschoof. Na de elektrificatie werden diverse soorten stroomlijnmaterieel ingezet. In de jaren 1970 werd het Materieel ’54 gebruikt voor de verbinding Zwolle – Vlissingen, terwijl het Materieel ’46 de treinen tussen Zwolle en Roosendaal bediende. Later werden ook intercitytreinen op deze route ingezet, met name tussen Leeuwarden en de Randstad. In 1970 werden beide delen van de Staatslijn opgenomen in het nieuwe intercitynet van de Nederlandse Spoorwegen.
De ontwikkeling van deze route is ook beïnvloed door de plannen rondom de Afsluitdijk. Terwijl de Nederlandse Spoorwegen de baanvakken Arnhem – Zwolle en Zwolle – Groningen al in de vooroorlogse elektrificatieplannen opnamen, werd het baanvak Meppel – Leeuwarden niet genoemd vanwege de geplande aanleg van een nieuwe spoorlijn over de Afsluitdijk. Pas na de Tweede Wereldoorlog, wanneer duidelijk werd dat deze verbinding niet zou komen, werd de complete Staatslijn A in de jaren 50 geëlektrificeerd.
Zwolle, gelegen in het oosten van Nederland, is een stad met een rijke historie en een levendig heden. De stad staat bekend om haar authentieke sfeer en haar knusse historische centrum. Toeristen kunnen er wandelen langs vele Hanze pakhuizen en statige gevelpanden. De vestingmuur, die vroeger de stad beschermdde, is een populaire wandelroute en biedt een uniek kijkje in de militaire geschiedenis van de stad.
Een van de bekendere attracties in Zwolle is de Sassenpoort, een 14e-eeuwse poort die getuigt van de stadsmuur die vroeger om het stadscentrum liep. Daarnaast is de Peperbus, een marktgebouw uit de 15e eeuw, een populaire locatie voor bezoeken. Het Stedelijk Museum Zwolle en Museum de Fundatie bieden interessante inzichten in kunst, geschiedenis en culturele ontwikkelingen van de regio. Bezoekers kunnen ook een rondvaart door de stadsgrachten maken, wat een rustige manier is om de stad vanuit een ander perspectief te ontdekken.
Een unieke attractie in Zwolle is het stadsstrand op het Rodetorenplein. Tijdens de zomermaanden is dit een populaire plek voor zonnepiekers en strandgasten. Het strand is voorzien van wit zand, palmbomen en strandstoelen en wordt geserveerd door een hippe beachclub. Dit is een fijne plek om een bezoek aan Zwolle af te sluiten.
Arnhem is een stad met een rijke geschiedenis, vooral binnen de juridische sector. Het Gerechtshof in Arnhem is sinds 1223 gevestigd en behandelt rechtszaken in hoger beroep uit heel Oost- en Noord-Nederland. In de loop der jaren is het hof een belangrijk centrum voor rechtswetenschap en juridische diensten geworden. Momenteel behandelt het hof honderden arbeidsplaatsen, wat maakt dat de stad bezorgd is over plannen om het gerechtshof te verplaatsen naar Zwolle. De gemeenteraad van Arnhem heeft hierop unaniem een motie aangenomen om het hof te behouden in de Gelderse hoofdstad.
Ondanks deze bezorgdheid is Arnhem ook een stad met veel te bieden aan toeristen. Het historische centrum is goed te bezoeken, evenals musea en kunstlocaties. Het Arnhemse stadsbeeld is een mix van oude gebouwen en moderne faciliteiten, wat het een unieke sfeer geeft. Toeristen kunnen ook wandelen langs de Rijn, een populaire route die uitzicht biedt op het water en de stad. Daarnaast zijn er verschillende parken en recreatiegebieden in en om Arnhem die geschikt zijn voor fietsen, wandelen of sportieve activiteiten.
De reis tussen Zwolle en Arnhem is een comfortabele en snelle overtocht, vooral dankzij de elektrificatie en de aanwezigheid van intercitytreinen. In 2012 verhuisde een deel van de treindiensten tussen Noord-Nederland naar de Hanzelijn, wat de toegankelijkheid van de steden verder vergrootte. De reis duurt ongeveer 1,5 tot 2 uur, afhankelijk van de bestemming en de verbindingsregeling.
Vanaf 2007 werden nieuwe treinen ingezet voor de verbinding tussen Leeuwarden en Wolvega, later Meppel, wat de dienstregelingen op de IJssellijn positief beïnvloedde. In 2017 werd het DDZ-materieel ingezet voor de treinen naar Leeuwarden, en in 2019 nam het SNG-materieel de sprinterdiensten over. Deze ontwikkelingen zorgen voor een snelle en comfortabele reis voor passagiers.
Zowel Zwolle als Arnhem zijn ideale steden voor een stedentocht, en met Deventer als tussenstation is er een prachtige route van drie steden in het oosten van Nederland. Deze steden zijn goed bereikbaar via de trein en bieden elk een uniek bezoek. Zwolle heeft haar historische centrum, kunstmusea en stadsstrand; Deventer is bekend om zijn uitgeverswijk, historische gebouwen en marktpleinen; en Arnhem biedt juridisch erfgoed, Rijnzichten en moderne faciliteiten. Een drie-dagen-ontdekkingstocht door deze steden is een uitstekende manier om de rijkheid van het oosten van Nederland te ervaren.
De toekomst van de verbinding tussen Zwolle en Arnhem hangt gedeeltelijk af van overheidsbeslissingen. Arnhem wil bijvoorbeeld het Gerechtshof behouden in de stad, terwijl Justitie overweegt om de zetel van het hof te verplaatsen naar Zwolle. Dit is een belangrijke beslissing, aangezien het hof honderden arbeidsplaatsen biedt en een belangrijk onderdeel is van de juridische sector. De uitslag van deze beslissing ligt in de zomer.
Daarnaast blijft het spoorwegverkeer tussen Zwolle en Arnhem een essentieel onderdeel van het nationale transportnetwerk. De elektrificatie en modernisering van de IJssellijn zorgen ervoor dat de reiscomfort en efficiëntie van de treindiensten blijven groeien. De opname van de route in het intercitynet van de Nederlandse Spoorwegen heeft ook geleid tot verbeterde dienstregelingen en toegankelijkheid voor passagiers.
Reizen tussen Zwolle en Arnhem is niet alleen een comfortabele en snelle overtocht, maar ook een reis vol geschiedenis, cultuur en toegang tot een prachtig landschap. Beide steden zijn rijk aan historisch erfgoed en moderne faciliteiten, waardoor ze perfect zijn voor een stedentocht. De route tussen deze steden is ook essentieel voor het spoorwegverkeer in het oosten van Nederland en heeft een lange geschiedenis van ontwikkeling en modernisering. Of je nu geïnteresseerd bent in geschiedenis, kunst of recreatie, Zwolle en Arnhem hebben veel te bieden.