Station Zwolle: centraal knooppunt en toekomstbestendig ontwikkelingsgebied

Station Zwolle is niet alleen een van de grootste spoorwegknooppunten in Nederland, maar ook het centrale knooppunt van een strategisch ontwikkelingsgebied: de Spoorzone Zwolle. Het station ligt op korte afstand van het historische centrum en de IJssel, wat het een unieke positie geeft in de stad. In de komende jaren wordt het stationsgebied verder ontwikkeld om het te positioneren als een toekomstbestendig en centraal knooppunt voor wonen, werken, cultuur, onderwijs en zorg.

Deze artikel geeft een overzicht van de huidige situatie van het station, de plannen voor de komende jaren, inclusief de nieuwe entree, de perronkappen, en de uitbreiding van de P+R faciliteiten. Ook wordt ingegaan op de rol van Station Zwolle in het brede ontwikkelingsplan van het stationsgebied en de regio.

Het stationsgebied en de Spoorzone Zwolle

Het stationsgebied van Zwolle is een strategisch gelegen gebied dat niet alleen een centrale rol speelt in het spoorwegnetwerk van Nederland, maar ook een sleutelpositie inneemt in de stadsontwikkeling. Het station ligt in de Spoorzone Zwolle, een gebied dat dicht bij de historische binnenstad en de IJssel is gelegen. Hiermee is de Spoorzone uniek in de regio en een belangrijk knooppunt voor diverse functies zoals cultuur, onderwijs, wonen, kantoren en zorg.

Het ontwikkelingsplan voor de Spoorzone is een gezamenlijk initiatief van gemeente Zwolle, provincie Overijssel, NS en ProRail. Het ontwikkelingsperspectief voor het stationsgebied beschrijft de ambities voor de komende 15 tot 20 jaar. Het doel is een samenhangende visie te creëren die het stationsgebied verder verbindt met de binnenstad en Hanzeland, en die als katalysator fungeert voor een nieuw centrumstedelijk gebied.

Een van de kernprincipes van het ontwikkelingsplan is het verbeteren van de verbindingen – zowel binnen de stad als tussen steden, landsdelen en het land. Daarnaast ligt de nadruk op duurzaamheid, toegankelijkheid en het verbeteren van de stedelijke kwaliteit.

Nieuwe entree: Stadslantaarn

Een van de belangrijkste ontwikkelingen rondom Station Zwolle is de aanleg van een nieuwe entree aan de centrumzijde. Deze entree, genaamd Stadslantaarn, vervangt de huidige entree en is ontworpen met biobased materialen en hergebruikte bestaande materialen. Het ontwerp, uitgevoerd door Studio Nauta, is gericht op duurzaamheid, groenheid en een betere ervaring voor reizigers.

Hout is het belangrijkste materiaal dat wordt gebruikt in de entree. Deze entree biedt reizigers beschutting en ruimte voor voorzieningen en commerciële activiteiten. De entree is ontworpen als een sfeervolle lantaarn die het station overdag en 's avonds tot leven brengt. Deze entree is ook bekend geworden als het “groenste station van Nederland”.

De entree zal worden uitgevoerd met biobased materialen, hergebruik van bestaande materialen en een focus op het vergroten van biodiversiteit. Daarnaast wordt er modulair gebouwd, zodat materialen in de toekomst hergebruikt kunnen worden. De daken van de entree en de nieuwe perronoverkappingen worden volledig bedekt met groen, waarop ook zonnepanelen worden geïnstalleerd.

Perronkappen en groene inrichting

Naast de nieuwe entree worden ook perronkappen aangelegd voor perron 12/13 en 15/16. Deze perrons worden gebruikt door treinen van en naar Emmen en Kampen. De kappen zijn gemaakt van circulaire materialen en biobased materialen, voornamelijk hout. Deze inrichting draagt bij aan een comfortabelere en groenere wachtruimte voor reizigers.

Daarnaast worden de uiteinden van beide perrons groeningericht. Op het stationsplein en in de zogenaamde lantaarnhal (een hal met zitgelegenheden en winkels) komen bomen, heesters en planten. Deze groene inrichting draagt bij aan een aangename sfeer en een betere luchtkwaliteit.

P+R faciliteiten en duurzame mobiliteit

Een ander belangrijk aspect van de ontwikkeling van het stationsgebied is de uitbreiding van de P+R (Park en Rij) faciliteiten. Het P+R terrein aan de Hanzelaan bij het station is nu klaar en biedt ruimte voor meer dan 200 auto's. Treinreizigers van NS en Blauwnet kunnen met korting parkeren wanneer ze dezelfde dag een treinreis maken, en in- en uitchecken met hun OV-chipkaart of een e-ticket.

De aanleg van het P+R terrein is uitgevoerd met aandacht voor duurzame bouwmethoden. Er is voorziening gemaakt voor infiltratie van regenwater en er zijn laadpalen voor elektrische auto’s. Ook is er een Greenwheels auto beschikbaar. Het terrein is tijdelijk; de gemeente Zwolle en NS werken aan een langere-termijnplan voor de gebiedsontwikkeling rond het station.

Spoorplan Noord-Nederland en capaciteitsvergroting

Het uitbreiden van het stationsgebied maakt deel uit van het bredere Spoorplan Noord-Nederland. Dit programma is bedoeld om het spoorwegnetwerk naar de noordelijke provincies te verbeteren. Door het uitbreiden van het opstel- en serviceterrein bij Station Zwolle, kan de capaciteit van het station worden vergroot, wat leidt tot meer treinen die kunnen parkeren en vertrekken.

Deze uitbreiding is een onderdeel van een reeks projecten die het spoorwegaanbod en de capaciteit in de regio versterken. Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met diverse partijen, waaronder NS, ProRail en de gemeente Zwolle.

De rol van Station Zwolle in het reisinformatie- en vervoersnetwerk

Station Zwolle is sinds 1864 een centraal knooppunt in het Nederlandse spoorwegnetwerk. Het station ligt op korte afstand van het centrum en is verbonden met verschillende spoorlijnen, waaronder de Centraalspoorweg, het Kamperlijntje, de Staatslijn A, en de Hanzelijn. Het station is bediend door NS Reizigers, Keolis Nederland en Arriva.

De dienstregeling biedt reizigers veel mogelijkheden voor reizen naar steden zoals Groningen, Leeuwarden en Lelystad. De treinen zijn opgedeeld in Intercity- en Sprinter-treinen, die dag- en nachtritjes aanbieden. Voor reisinformatie zijn actuele vertrektijden beschikbaar, zodat reizigers goed geïnformeerd zijn over hun reis.

Toekomstige bouwactiviteiten en planning

De bouwactiviteiten voor de nieuwe entree en perronkappen starten medio 2027. De voltooide entree en perronkappen zullen uiterlijk in 2030 gereed zijn. Tijdens deze bouwperiode worden reizigers geïnformeerd over eventuele veranderingen in de toegang tot het station en de beschikbaarheid van faciliteiten.

Het project wordt uitgevoerd in samenwerking tussen gemeente Zwolle, provincie Overijssel, NS en ProRail. Bureau Spoorbouwmeester adviseert op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid. Het project wordt geleid door ProRail, die ook verantwoordelijk is voor het spoorwegbeheer in het gebied.

Groen en toegankelijk

Een van de kernwaarden van het ontwikkelingsplan voor het stationsgebied is duurzaamheid. Dit wordt vertaald in groene inrichting, gebruik van biobased materialen, hergebruik van bestaande materialen en het versterken van biodiversiteit. De nieuwe entree, perronkappen en groene inrichting van het stationsgebied zijn voorbeelden van deze duurzame benadering.

Daarnaast ligt er ook nadruk op toegankelijkheid voor reizigers. De nieuwe entree biedt beschutting en ruimte voor voorzieningen. De entree is ontworpen met aandacht voor licht, luchtkwaliteit en een aangename sfeer voor reizigers. Ook de P+R faciliteiten zijn ontworpen met aandacht voor duurzame mobiliteit en toegankelijkheid voor reizigers die met de auto naar het station komen.

Samenwerking en betrokkenheid

Het ontwikkelingsplan voor het stationsgebied is een gezamenlijk initiatief van diverse partijen, waaronder de gemeente Zwolle, de provincie Overijssel, NS en ProRail. Deze samenwerking is essentieel voor de uitvoering van het plan en de realisatie van de plannen voor het stationsgebied.

Bureau Spoorbouwmeester adviseert op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid. De betrokkenheid van diverse partijen zorgt voor een integrale aanpak van het stationsgebied, waarbij de functies van het station als centraal knooppunt worden versterkt en verbonden met de stadsontwikkeling.

Toekomstvisie en impact op het gebied

Het ontwikkelingsplan voor het stationsgebied heeft een brede impact op het gebied rondom Station Zwolle. Door de verbetering van de verbindingen en de toegankelijkheid, kan het stationsgebied een sleutelrol spelen in de stadsontwikkeling van Zwolle en de regio. Het ontwikkelingsplan draagt bij aan een groene, toegankelijke en duurzame toekomst voor het gebied.

De plannen voor het stationsgebied zijn ook gericht op de herwaardering van het monumentale stationsgebouw als echt treinstation en drager van stedelijke identiteit. Het ontwikkelingsplan biedt ruimte voor culturele activiteiten, wonen, werken en recreatie, wat bijdraagt aan het positioneren van het stationsgebied als een nieuw centrumstedelijk gebied.

Conclusie

Station Zwolle is niet alleen een centraal knooppunt in het Nederlandse spoorwegnetwerk, maar ook een sleutellocatie in de stadsontwikkeling van Zwolle. Het stationsgebied wordt verder ontwikkeld om het te positioneren als een toekomstbestendig en centraal knooppunt voor diverse functies. De nieuwe entree, perronkappen, P+R faciliteiten en groene inrichting zijn voorbeelden van de duurzame en toekomstbestendige benadering van het ontwikkelingsplan.

Het ontwikkelingsplan voor het stationsgebied is een gezamenlijk initiatief van gemeente Zwolle, provincie Overijssel, NS en ProRail. Deze samenwerking is essentieel voor de realisatie van de plannen en de uitvoering van de ontwikkelingen. De toekomstvisie voor het stationsgebied draagt bij aan een groene, toegankelijke en duurzame toekomst voor het gebied en draagt bij aan de herwaardering van het stationsgebouw als drager van stedelijke identiteit.

Bronnen

  1. P+R terrein station Zwolle klaar voor reizigers
  2. Ontwikkelperspectief stationsgebied Zwolle
  3. Zwolle (station) op wiki.ovinnederland.nl
  4. Nieuwe entree station Zwolle groen baken voor de stad
  5. Opstel- en servicesporen Zwolle

Related Posts